Ma túy "nước biển" là gì?

Lần đầu tiên, lực lượng chức năng tại Đà Nẵng triệt phá đường dây ma túy mới có tên ma túy “nước biển” và bắt giữ nhiều đối tượng liên quan. Đáng nói, có 6 nạn nhân đều là học sinh của một Trung tâm giáo dục thường xuyên tại quận Thanh Khê sử dụng loại ma túy này và bị ngộ độc, may mắn được xử lý kịp thời. Vậy ma túy “nước biển” là gì? Tác hại của nó ra sao?

Số lọ ma túy “nước biển” vừa bị Công an quận Thanh Khê phát hiện, bắt giữ. Ảnh: CATK

Trao đổi với phóng viên Báo Đà Nẵng về nội dung này, Đại tá Nguyễn Xuân Cường, Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an thành phố Đà Nẵng cho biết, thời gian qua, trên thế giới và Việt Nam xuất hiện nhiều dạng ma túy mới, “núp bóng” pha trộn, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử, thảo mộc... Ma túy dạng “nước biển” là dạng ma túy mới, lần đầu tiên được phát hiện trên địa bàn thành phố.

* Thưa Đại tá, ma túy “nước biển” là gì? Tác hại của nó ra sao nếu sử dụng?

- Ma túy “nước biển” còn gọi là Gamma Hydroxybutyrate (GHB) (thuộc danh mục IIC của Nghị định 57/2022/NĐ-CP ngày 25-8-2022 của Chính phủ quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất), là chất được tạo thành bởi tiền chất Gamma-butyro lactone (GBL), là hợp chất ức chế thần kinh trung ương dưới dạng lỏng hoặc viên nén. Trên thế giới, GHB được gọi là “rape drug” (ma túy hiếp dâm) hoặc “club drug”. Ở Việt Nam, nó được biết đến với tên gọi là “nước biển” hay “Vitamin G”. Ở dạng dung dịch lỏng, GHB không mùi, vị hơi mặn. Khi cô đặc nó sẽ trở thành dạng bột trắng.

Ma túy “nước biển” xuất hiện ở Việt Nam khoảng trước năm 2010 và được nhiều dân chơi ở các thành phố lớn rao bán, sử dụng trong các lọ nhỏ, dung tích từ 50-100ml. Giá bán cho mỗi lọ “nước biển” 50ml từ năm 2009 khoảng 800.000 đồng đến 1 triệu đồng. Ở thời điểm hiện tại, 1 lọ “nước biển” nhỏ được các dân chơi kháo nhau có giá lên đến 4 triệu đồng.

Ma túy loại này thường sử dụng được cho nhiều người cùng lúc bằng cách pha vào các chai nước ngọt để uống. Đây là loại ma túy dạng mới, xâm nhập rộng rãi trong học sinh, sinh viên và giới trẻ. Nó có tác động nguy hại tới sức khỏe của đối tượng khi sử dụng, nguy cơ gây ngộ độc cao như trường hợp các em học sinh ở Thanh Khê mới đây. Vì ma túy dạng này mới xuất hiện nên các đối tượng mua bán hoạt động rất tinh vi để đối phó với các cơ quan chức năng.

* Ngoài loại ma túy “nước biển” này, còn một số loại ma túy “núp bóng” pha trộn, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử, thảo mộc... Xin Đại tá cho biết cụ thể hơn?

- Thực phẩm (các loại bánh, kẹo) có chứa chất ma túy được sản xuất, đóng gói có phép của cơ quan chức năng ở một số nước trên thế giới. Các loại này được cho phép sản xuất với hàm lượng quy định có ghi trên bao bì sản phẩm và có cảnh báo người dùng. Có trường hợp đối tượng mua kẹo từ siêu thị ở Mỹ mang về cho người nhà sử dụng nhưng không nói cho người nhà biết có chứa chất ma túy. Loại này người dùng có thể bị nhầm lẫn, nếu dùng quá liều gây nguy hiểm đến tính mạng.

Ma túy được pha trộn, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống là thủ đoạn tinh vi của tội phạm nhằm che giấu cơ quan chức năng để vận chuyển, mua bán trót lọt, thực chất đó là ma túy pha trộn với thực phẩm và đồ uống như vụ bán bánh cần sa trên mạng internet xảy ra trên địa bàn thành phố Hà Nội đã được cơ quan chức năng kịp thời phát hiện, triệt xóa vào tháng 12-2019. Ngoài ra còn có vụ nhóm học sinh tại Hoành Bồ (Quảng Ninh) sử dụng kẹo có chứa chất ma túy (THC- cần sa), bị ngộ độc phải cấp cứu tháng 10-2021; vụ bán “nước xoài” có chứa chất ma túy tại Thành phố Hồ Chí Minh tháng 10-2020; vụ bán “nước nho” có chứa chất ma túy tại quận Hải Châu (Đà Nẵng) tháng 4-2022; vụ sử dụng socola nhãn hiệu Chill Max có chứa chất ma túy ADB-BUTINACA (thuộc danh mục IIC của Nghị định 57/2022/NĐ-CP ngày 25-8-2022 của Chính phủ) tại Đông Anh (Hà Nội) tháng 6-2022...

Ngoài ra có nhiều dạng ma túy “núp bóng” khác như: bánh cần, bánh lười “lazy cakes” chứa cần sa; tinh dầu thuốc lá điện tử; nước nho Ribena chứa ketamine, trà chanh, nước giải khát Tropicana Twister chứa chất ma túy ketamine, MDMA; ma túy “đông trùng”… Người vận chuyển, tàng trữ, mua bán loại này biết nó là ma túy nhưng khi bị bắt thường che giấu bằng cách khẳng định không biết là ma túy để nhằm chối tội.

Bên cạnh đó còn có ma túy “núp bóng” thảo mộc dạng “Cỏ Mỹ”. Đối tượng tẩm dung dịch có chứa chất ma túy vào thảo mộc rồi đóng gói thành loại thuốc lá gói “Tobaco”, thuốc lá điếu hiệu Hitton và pha dung dịch có chứa chất ma túy bơm vào cây thuốc lá điện tử.

* Theo Đại tá, thời gian tới lực lượng chức năng cần làm gì để chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn thủ đoạn pha trộn ma túy “núp bóng” dưới nhiều dạng thức khác nhau?

- Trong năm 2022, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Tính đến ngày 15-12-2022, các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 301 vụ, 454 đối tượng, thu giữ 15,19kg ma túy các loại, trong đó ma túy tổng hợp là 14,56kg (chiếm 96%). Đáng chú ý lần đầu tiên phát hiện chất ma túy núp bóng dưới dạng nước trái cây, thuốc lá điếu và ma túy “nước biển” như mới đây. Do đó, trước mắt chúng tôi sẽ tiếp tục tuyên truyền sâu rộng về tác hại của ma túy, các phương thức, thủ đoạn, cách nhận biết ma túy, các loại thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử dễ bị tội phạm lợi dụng pha trộn, nhằm cảnh báo tới nhà trường, phụ huynh, học sinh, sinh viên và giới trẻ về tác hại của các loại ma túy “núp bóng”.

Phối hợp với các cơ quan chức năng như hải quan, quản lý thị trường… tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý các loại hàng hóa là thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc được nhập vào Việt Nam để phòng ngừa tác hại đối với cộng đồng. Phối hợp các tổ chức đoàn thể xã hội tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên tham gia phòng ngừa tệ nạn và tội phạm về ma túy và quản lý, giáo dục đoàn viên, hội viên và người thân trong gia đình không phạm tội và mắc tệ nạn ma túy.

Chỉ đạo lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy tập trung làm tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, chủ động rà soát nắm chắc tình hình địa bàn, phối hợp chặt chẽ các lực lượng phát hiện, bắt giữ xử lý nghiêm các hành vi mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy dưới dạng pha trộn vào thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc… Kiến nghị với Tòa án nhân dân tại địa phương tăng cường xử điểm, xử lưu động các vụ liên quan đến tội phạm về ma túy “núp bóng” các loại thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, thảo mộc, nhằm tuyên truyền, phòng ngừa loại tội phạm này.

* Xin cảm ơn Đại tá!

ĐẮC MẠNH thực hiện