Trong Đông y, chai chân thuộc phạm vi các chứng bệnh như nhục chích, kê nhãn..., được xử lý bằng một số bài thuốc sắc ngâm hay đắp ngoài và đốt cứu rất hiệu quả.
Chai chân (clavus), hay còn gọi là mắt cá chân, là tình trạng tăng sinh dày lớp thượng bì nhất là lớp sừng, thường gặp ở các điểm tì ép nhiều trong lòng bàn chân như gót chân, các điểm đối diện với ngón chân 3 và 5, có khi ở lưng ngón chân. Tổn thương nổi thành từng đám dày sừng, màu vàng sẫm, ở giữa có “nhân”, ấn vào đau chói. Bệnh không nguy hiểm nhưng gây nhiều phiền toái vì ảnh hưởng đến việc đi lại do đau đớn, đặc biệt là mắt cá ở gót chân.
 |
| Điếu ngải và lò cứu Thái Ất do lương y Phan Công Tuấn đặc chế. |
Để chữa trị bệnh này, Tây y thường băng mỡ salixilic 5 - 20%, gọt bỏ lớp sừng, đốt điện hoặc khoét bỏ bằng phẫu thuật, nhưng chỉ mang lại kết quả tạm thời, nhiều khi vẫn tái phát hoặc để lại sẹo xơ hóa to hơn, ấn vào vẫn đau chói.
Trong Đông y, chai chân thuộc phạm vi các chứng bệnh như Nhục chích, Kê nhãn..., được xử lý bằng một số bài thuốc sắc ngâm hay đắp ngoài và đốt cứu rất hiệu quả.
Bài thuốc điển hình đã được bác sĩ Nguyễn Đức Kiệt phổ biến trên Tạp chí Cây thuốc quý gồm: hạt gấc 15 hạt; ô mai 5 quả; nhựa đu đủ 10g; nhựa cây đại 5g; muối 2,5g. Cách chế: Hạt gấc bóc bỏ vỏ để lấy nhân hạt cả vỏ lụa, giã nát; ô mai bỏ hạt, giã nát. Trộn hai thứ trên với nhựa cây đu đủ, nhựa cây đại và muối. Chia thành 5 liều nhỏ và dùng dần. Cách dùng: Cho một liều thuốc vào túi ni-lông, khoét một lỗ nhỏ vừa với mắt cá chân, băng ép lại. Khi khô, cho nước đun sôi để nguội vào cho vừa ẩm. Cứ 24 giờ lại thay băng một lần. Đắp liên tục 5 – 7 ngày liền, khi thấy chai chân “chết” quắt đen lại, ra cả “chân” thì ngưng đắp thuốc, sát trùng và băng lại để tránh nhiễm trùng. Có thể đắp lá vông nem giã nát với muối vào chỗ tổn thương để vết thương chóng đầy miệng.
Kinh nghiệm của cá nhân người viết bài này dùng châm cứu chữa chai chân cũng rất hiệu quả mà thao tác lại khá đơn giản. Cách làm như sau: sau khi gọt sạch lóp da dày và sát trùng bằng cồn 700, dùng kim châm cứu châm thẳng góc vào nốt chai chân, rồi dùng 1 điếu ngải (quấn bằng bột lá ngải cứu khô lâu năm) hơ nóng trên kim ngay điểm chai chân (Đông y gọi phương pháp này là ôn châm). Thầy thuốc chỉ cần ôn châm 1-3 lần, sau đó cho bệnh nhân tự hơ nóng bằng điếu ngải thêm 7-10 ngày (mỗi lần 20-30 phút), thì ấn vào điểm chai chân không thấy đau chói nữa. Khi ấy có thể dừng điều trị. Khoảng hơn một tháng sau, nốt chai chân sẽ biến mất hoàn toàn.
Đã có trên 20 ca chai chân điều trị bằng phương pháp này, kết quả trên 80% khỏi hoàn toàn, số còn lại chủ yếu do bệnh nhân bỏ cuộc hoặc mất liên lạc không theo dõi được. Một số trường hợp chỉ cần đốt cứu không châm kim cũng cho kết quả tương tự, kể cả dùng cho các trường hợp bị mụn cóc hoặc khối u cơ, u mỡ nhỏ trên da. Xin chia sẻ kinh nghiệm này để mọi người cùng ứng dụng.
Lương y PHAN CÔNG TUẤN
