Nhớ Tết

Dường như những người sinh ra và lớn lên ở Quảng Nam, Đà Nẵng như tôi đều quen thuộc với món thịt heo ngâm nước mắm, cho vị mặn mòi thơm ngon.

Đĩa thịt heo ngâm mắm ở quán Trang. Ảnh: H.L

Cũng giống như món bánh tét, bánh lăn, bánh in khổ to, làm bằng bột nếp, món thịt ngâm mắm chỉ xuất hiện trong những ngày Tết rồi mất hút cả năm. Có lẽ vì vậy, mà mỗi lần nhìn thấy má đi chợ mang về cả chục kg thịt heo, rửa sạch mấy cái thẩu nhựa cất trên chái bếp, đặt mua nước mắm Duy Nghĩa loại ngon cùng đường cát là biết má chuẩn bị trổ tài làm món thịt heo ngâm mắm. Thỉnh thoảng, để thay đổi khẩu vị cho cả nhà, má cho vào ít muỗng xì dầu để nước dậy mùi thơm.

Má bảo, sở dĩ người dân Quảng Nam, Đà Nẵng có món thịt heo ngâm mắm vì ngày trước, cuộc sống còn nghèo khó, trên mâm cơm gia đình ít khi có món thịt, cá. Chỉ đến dịp Tết, vài ba nhà rủ nhau mua chung con heo, xẻ thịt chia nhau ăn dần. Không tủ lạnh, thịt để lâu sợ hư, họ mới nghĩ ra cách ngâm nước mắm đường, có thể dự trữ qua hết tháng giêng.

Bây giờ, thịt cá ê hề, chợ búa mùng 2 bắt đầu buôn bán trở lại, nhưng người ta không quay lưng với món thịt ngâm mắm. Bởi, nó đã hằn sâu những năm tháng tuổi thơ, hạnh phúc trong vòng tay gia đình của mỗi con người vùng đất này.

Vì lỡ ghiền món thịt heo ngâm mắm béo thơm, mặn mòi của má, nên khi thưởng thức món ăn này tại quán Trang (441 Ông Ích Khiêm, Đà Nẵng), tôi không khỏi nghĩ đến đôi bàn tay tảo tần của những người phụ nữ thôn quê. Món thịt heo ngâm nước mắm chế biến giản đơn nhưng để có thẩu thịt ngon, thơm phức, thịt săn, da mềm không thể thiếu đôi bàn tay khéo léo của người phụ nữ.

Theo lời chị Trang - chủ quán, mỗi bà nội trợ thường có một cách pha mắm riêng, người ngâm trực tiếp thịt sống vào nước mắm pha đường (đã được nấu chín) - cách này đòi hỏi kinh nghiệm lâu năm, chắc tay mới không làm thịt hư; có người luộc thịt chín trước khi chế biến. Sau công đoạn sơ chế, họ chờ cho thịt và nước mắm nguội rồi mới xếp thịt vào thẩu, sau đó chế từ từ nước mắm cho ngập mặt thịt.

Tùy vào khẩu vị của mỗi gia đình, có thể gia giảm tiêu, tỏi, ớt. Chờ khoảng vài ba ngày, thịt ngấm đều nước mắm là có thể ăn được. Với người xứ Quảng Nam, Đà Nẵng, chỉ cần thấy đĩa thịt heo ngâm mắm, đã thấy Tết về đến ngõ.

Món thịt heo ngâm mắm ở quán Trang hấp dẫn thực khách một phần do thịt được mua từ vùng quê Đại Lộc. Thịt săn chắc, thơm ngon. Chị Trang chia sẻ, tất cả nguyên liệu của món bánh tráng thịt heo ngâm mắm đều lấy từ vùng quê Đại Lộc; từ thịt, rau sống, bánh tráng, nước mắm, tạo nên hương vị gần gũi, thân quen với mỗi người, khi ghé đến.

HUỲNH LÊ