Có một ngày chủ nhật như thế

Những năm qua, phong trào Ngày chủ nhật xanh-sạch-đẹp (XSĐ) với sự tham gia của bà con nhân dân đã phát huy hiệu quả tích cực trên địa bàn huyện Hòa Vang. Các tuyến đường giao thông nông thôn đã tỏa bóng cây xanh, tường rào cổng ngõ khang trang, hoa tươi khoe sắc, pa-nô tuyên truyền lắp đặt đồng bộ, tạo nên một diện mạo mới, khang trang sạch đẹp.

Con đường qua thôn Phước Hưng Nam đẹp hơn nhờ những cây cỏ ven đường. Ảnh: T.Y

Hiệu quả từ phong trào

Giữa ngày hè oi bức, con đường từ UBND xã Hòa Nhơn về đến thôn Phước Hưng Nam thấp thoáng bóng mát hàng cây hai bên đường. Qua đoạn cổng chào, những vạt hoa chiều tím đong đưa trước tường rào, cổng ngõ khiến con đường càng trở nên đẹp đẽ.

Ông Phạm Văn Thoại (64 tuổi), Chi hội trưởng Chi hội Người cao tuổi thôn Phước Hưng Nam cười hồn hậu khi nhắc lại không khí những “ngày chủ nhật xanh” diễn ra nhiều năm qua trên đất làng. Chưa bao giờ phong trào “ngày chủ nhật xanh” lại “khí thế” như thời gian qua, mà nhờ nó, làng quê nơi gia đình ông sinh sống bao đời qua đã “thay da, đổi thịt”.

Ông Thoại nói, cách đây chừng 5 năm, con đường đoạn qua thôn Phước Hưng Nam gầy guộc, khô khốc trong nắng hạ. Cũng thời gian này, sau vụ mùa thu hoạch, đường vương vãi những cọng rơm, túi bóng, thỉnh thoảng xuất hiện ụ phân trâu, phân bò nằm dọc lối đi. Nhếch nhác là thế nhưng với tâm lý “cha chung không ai khóc” nên chẳng ai quan tâm dọn dẹp đường sá.

Rồi “Ngày chủ nhật XSĐ” được tuyên truyền, triển khai về tận làng. Bên cạnh việc ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường, lãnh đạo xã còn vận động các hộ dân, cơ quan, tổ chức, cơ sở kinh doanh mặt tiền trên các tuyến đường phải đảm bảo sạch đẹp, an toàn; không phơi phóng quần áo trước nhà, xả rác, đổ nước thải ra đường; không để rác trước nhà, không treo trên thân xây, cột điện hoặc trên lề đường làm ảnh hưởng mỹ quan đô thị.

Với phong trào này, ở thôn Phước Hưng Nam, mỗi sáng chủ nhật, từ 6 - 7 giờ sáng, gần 100 người tập trung tại nhà văn hóa thôn với cuốc xẻng, chổi quét, máy cắt cỏ, xe rùa, thùng gánh nước rồi rảo bước về các đoạn đường được phân công dọn dẹp. Nhờ đó, thôn Phước Hưng Nam mỗi ngày thêm mới. Từ cổng chào đến hội trường thôn, bà con góp tiền mua hoa chiều tím về trồng dọc hai bên đường, lắp đặt 34 pa-nô tuyên truyền, tạo nên vẻ đẹp hài hòa, sạch sẽ.

Ông Nguyễn Tấn Phát, Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn cho biết trong năm 2015, phong trào “Ngày chủ nhật XSĐ” thu hút khoảng 10.000 người tham gia. Nhiều thôn vận động sự hỗ trợ của các đơn vị đóng chân trên địa bàn thuê xe múc, san gạt hai bên lề đường như thôn Phước Hậu, Phước Hưng Nam.

Cũng trong năm này, 13/15 thôn ra quân trồng cây xanh, trồng hoa trang trí tạo cảnh quan xanh đẹp. Năm 2015 cũng là “Năm môi trường” của xã, theo đó, mỗi thôn chọn một tuyến đường làm tuyến đường kiểu mẫu. Các tuyến đường được chọn  phải đảm bảo các quy định về trật tự đô thị, an toàn giao thông; xây dựng mỹ quan đường liên thôn, liên xóm thông thoáng, vệ sinh, không có những hành vi như dán quảng cáo, rao vặt không đúng quy định, bán hàng rong, lang thang xin ăn, chèo kéo đeo bám du khách.

Cùng với sự ra quân triển khai đồng bộ ở các thôn, Hòa Nhơn là 1 trong 3 xã thuộc huyện Hòa Vang được UBND thành phố Đà Nẵng tặng bằng khen năm 2015 vì có thành tích xuất sắc trong phong trào Ngày chủ nhật XSĐ. Sau thời gian hoạt động hiệu quả, mô hình này đã và đang từng bước được nhân rộng trên địa bàn huyện Hòa Vang.

Đồng lòng, chung sức

Ngày chủ nhật XSĐ không còn là hoạt động mới trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói chung và huyện Hòa Vang nói riêng bởi được thực hiện từ tháng 2-2012. Tuy nhiên, so với thời điểm mới triển khai, khi ý thức của người dân về vấn đề môi trường vẫn còn nhiều hạn chế, một số người vẫn giữ thói quen ném túi rác, bao ni-lông vào bờ tre, bụi chuối hay trên đường đi làm đồng thì nay, cùng với mục tiêu thực hiện tiêu chí Môi trường trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, nhiều mô hình như “Thôn không rác”, “Đoạn đường XSĐ”, “Tuyến đường kiểu mẫu”, “Tuyến đường văn minh”, xây dựng CLB Môi trường… được triển khai đồng bộ và thu lại hiệu quả tích cực.

Nhiều tấm gương người cao tuổi tham gia tích cực vào phong trào “Ngày chủ nhật XSĐ” được tuyên dương trước toàn xã. Đơn cử, ở thôn Trung Nghĩa, xã Hòa Ninh, ai cũng biết bà Nguyễn Thị Lợi ở tuổi 74 tuổi vẫn xắn tay áo tham gia quét dọn đường sá trong mỗi đợt ra quân.

Không chỉ vậy, bà còn tích cực giúp cán bộ Hội phụ nữ xã đi vận động từng nhà, động viên con cháu tích cực tham gia phong trào giữ gìn vệ sinh môi trường. Bà dành nhiều thời gian chăm chút nhổ từng cây cỏ, thu gom rác quanh vườn. Nhà xa điểm tập kết rác thải chừng hơn 1 cây số, bà Lợi chủ động phân loại rác hữu cơ, vô cơ trong lúc nấu nướng, quét dọn rồi đào hố bỏ rác thải từ cây cỏ, vỏ chuối, trái cây để ủ phân trồng rau hoặc cây xanh.

Từ năm 2012, Hội Phụ nữ xã Hòa Ninh phát động phong trào phân loại rác thải tại nguồn, tiền bán rác phân loại dùng để gây quỹ giúp đỡ chị em nghèo. Nếu như trước đây, mỗi tháng chị em dành dụm bán vài kg giấy vụn, túi ni-lông, vỏ chai, vỏ bia… thêm ít đồng mua mắm, muối hay cho con ăn quà vặt thì nay, họ cùng nhau “tích tiểu thành đại” để giúp nhau vượt khó.

Chị Võ Thị Lạc, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Hòa Ninh cho biết, với một xã đời sống còn nhiều khó khăn như Hòa Ninh, việc chị em vừa ý thức trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, vừa tương trợ giúp đỡ nhau trở thành một câu chuyện mang tính nhân văn sâu sắc. Qua cách làm này, mỗi tháng có từ 3 đến 5 chị em được hỗ trợ với số tiền trung bình từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng mỗi chị.

Có thể nói những năm qua, hiệu quả từ phong trào Ngày Chủ nhật XSĐ trở thành yếu tố quyết định để Hòa Vang hoàn thành tiêu chí Môi trường xây dựng nông thôn mới. Đến nay, toàn huyện chỉ còn duy nhất xã Hòa Bắc chưa đạt chuẩn tiêu chí Môi trường do nhiều nguyên nhân khách quan.

Cùng với việc tổng dọn vệ sinh, kêu gọi mọi người hành động vì thành phố môi trường, qua Ngày Chủ nhật XSĐ để vận động sự đóng góp của các mạnh thường quân để xây dựng những nơi tập kết, thu gom rác thải với kinh phí hàng chục triệu đồng.

Những năm qua, sự nỗ lực của Hòa Vang trong xây dựng nông thôn mới được bắt đầu từ những công việc rất nhỏ như hạn chế sử dụng túi ni-lông, dọn vệ sinh con đường làng chạy qua trước cổng nhà, tập thói quen bỏ rác đúng nơi quy định, trồng hoa, cây xanh bóng mát… Nhờ đó, cùng với sự chung tay góp sức của toàn xã hội, người dân Hòa Vang đã dần thay đổi ý thức, thói quen của nhà nông để góp phần tạo nên một Hòa Vang mới hơn trong mắt mọi người.

TIỂU YẾN