Ngon, sạch và bổ

Ngắt một ngọn rau mồng tơi ở vùng rau an toàn Túy Loan cắm vào bộ phận lấy mẫu của chiếc máy kiểm tra độ nitrat rau củ quả, thao tác một lát, chị Ngô Thị Hạnh, Phó phòng NN&PTNT Hòa Vang, Chủ nhiệm CLB Sản xuất và tiêu thụ rau Hòa Vang hài lòng: Dưới ngưỡng cho phép; an toàn!

Chị Ngô Thị Hạnh (phải) kiểm tra dư lượng nitrat trên cây rau mồng tơi ở vùng sản xuất rau an toàn Túy Loan, xã Hòa Phong. Ảnh: V.T.L

Huyện Hòa Vang hiện có 5 vùng trồng rau chuyên canh tại 4 xã Hòa Phong, Hòa Khương, Hòa Nhơn, Hòa Tiến. Trong đó, nhóm rau ăn lá chủ yếu tập trung ở vùng rau Túy Loan (xã Hòa Phong) và Cẩm Nê (xã Hòa Tiến); nhóm ăn quả tập trung ở Phú Sơn Nam (xã Hòa Khương). Rau củ quả được cung cấp chủ yếu cho Công ty TNHH Đắc Vinh. Ngoài ra, tự thân các hợp tác xã (HTX) liên hệ cung cấp rau các loại cho một số đơn vị khác, trong đó có một số  trường mầm non, tiểu học.

Để làm ăn lâu dài với các đơn vị này, chị Hạnh cho biết, phải lấy chất lượng sản phẩm làm uy tín. Tháng 7-2014, QSEAP được triển khai với tổng kinh phí hơn 60 tỷ đồng trên diện tích 55ha tại 5 vùng rau chuyên canh nói trên với mục tiêu sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP (Vietnamese Good Agricultural Practices, nghĩa là Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt), áp dụng các biện pháp sản xuất nhằm tạo ra sản phẩm sạch và an toàn, đặc biệt là các sản phẩm về rau củ quả tươi. Mới đây, phòng đã trang bị một máy đo nồng độ nitrat trong các loại lê-ghim này.

Dư lượng nitrat là một trong những tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá chất lượng rau quả; nếu dư lượng nitrat trong mô thực vật vượt quá ngưỡng an toàn sẽ thành độc chất gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người sử dụng.

Rau ăn lá như mồng tơi cho phép đối đa dư lượng nitrat là 1.500mg/kg, thực tế mồng tơi trồng ở vùng rau Túy Loan sáng hôm đó chỉ 172mg/kg; cải ăn lá cho phép 400mg/kg nhưng thực tế chỉ 82mg/kg. Dễ nhận ra dấu hiệu của dư thừa nitrat trong đồ lê-ghim, theo chị Hạnh, như cải non mơn mởn, lá xanh ngắt, không dấu vết của sâu bọ và phần thân chắc mập, đều tăm tắp một cách bất thường, đó chính là rau cải được bón nhiều phân đạm nitrat. Khi sử dụng loại rau cải này sẽ dẫn đến ngộ độc thức ăn và bị tiêu chảy.

Công ty TNHH Đắc Vinh là một trong những đơn vị nhập rau củ quả trực tiếp từ các vùng rau an toàn trên đất Hòa Vang. 18 năm chuyên cung cấp thực phẩm tươi sống cho các nhà hàng, khách sạn, trường học… trên địa bàn thành phố, công ty hiện ký kết hợp đồng giao hàng cho khoảng 140 trường mầm non và 100 trường tiểu học. Mỗi ngày trung bình công ty nhận và cung cấp 500kg rau các loại, chưa kể củ, quả. Theo kinh nghiệm của ông Phạm Đắc Vinh, Giám đốc công ty, rau xanh mơn mởn chưa hẳn là sạch. Rau có vẻ khô, hơi co lại, nhìn không được bắt mắt thì đúng là rau sạch. Thế nhưng, một số cô cấp dưỡng ở các trường học lại có tâm lý chọn rau có “ngoại hình” đẹp. Vì sức khỏe của học sinh, ông Vinh đề nghị nên tổ chức một hội nghị có các bếp trưởng, hiệu trưởng, lãnh đạo Phòng GD&ĐT các quận/huyện để bàn về chuyên đề rau sạch, có phân tích, so sánh đối chứng giữa rau sạch và không sạch.

Mỗi ngày Công ty TNHH Đắc Vinh nhập gần 10 tấn thịt heo/bò từ một nguồn cung duy nhất là Công ty cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam của Tập đoàn CP Thái Lan. Ông Vinh chọn họ, bởi họ cung cấp thịt cho cả nước, dù bất cứ thời tiết nào họ đều cung cấp đầy đủ và đúng giờ. Hơn 10 năm trước, chưa có kinh nghiệm, ông Vinh giao thịt cho một đơn vị để họ gia công thành chả với cam kết là không được pha hàn the. Khi đoàn kiểm tra đến lấy mẫu đi xét nghiệm thì phát hiện trong chả có hàn the. Cảm thấy bị mang tiếng bởi cái “tội” không phải của mình, ông tức tốc bay ra Hà Nội, mua nguyên một dây chuyền công nghệ sản xuất chả về lắp đặt tại công ty và yên tâm sản xuất tới nay.

Thị trường giờ nhiều hàng nhái, kém chất lượng. Các thực phẩm tươi sống, nếu không an toàn thì khó lường được hậu quả. Vì thế, các trường học, nhất là trường mầm non, luôn phải “chọn mặt gửi vàng” ở các đơn vị kinh doanh mặt hàng này.

Chị Phạm Thị Khánh, Trưởng phòng Truyền thông Trường Mầm non Sky-Line cho biết trường có 2 cơ sở với gần 300 cháu. Trường ký kết nhập hàng với các nơi có uy tín như: Rau củ quả Túy Loan, thịt cá Đắc Vinh, nước uống Bình Vinh...

Trường Mầm non Hồng Nhung, quận Thanh Khê, thì nhập sữa của Công ty sữa Hà Lan; rau củ quả ở cửa hàng Rau sạch Đà Lạt (Chi nhánh Công ty TNHH Đà Lạt GAP) số 184 Hoàng Diệu; trứng, thịt, cá của Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Hai Thuyên số 262 Cù Chính Lan. Theo cô Hiệu trưởng Vương Thị Nguyệt, trường hiện có 602 cháu, bữa ăn được chăm sóc bởi các cô cấp dưỡng có giấy chứng nhận học qua các lớp vệ sinh an toàn thực phẩm, nhiều năm kinh nghiệm trong việc chế biến các món ăn cho trẻ. Đặc biệt, trường sử dụng phần mềm chuyên dụng để tính định lượng dinh dưỡng cho trẻ hằng ngày tại trường sao cho cân đối, hài hòa để trẻ hấp thu và phát triển tốt. Với trẻ suy dinh dưỡng thì cho ăn thêm bữa phụ, với trẻ hấp thụ tốt thì cải thiện dinh dưỡng để tránh béo phì...

Trong các loại thực phẩm ngon, bổ, sạch thì rau củ quả được xem là “thần dược” của lứa tuổi mầm non, bởi rau củ quả giàu vitamin, chống ung thư, tăng sức đề kháng, góp phần phát triển trí não, nhưng lại ít gây tăng cân - cô Nguyệt nhận định. Cùng với đó, dầu ăn cũng rất quan trọng. Một số phụ huynh cho rằng trẻ ăn dầu là không tốt. Thực tế dầu ăn cung cấp năng lượng cho cơ thể, giúp hòa tan các vitamin để tăng cường đề kháng và làm sáng mắt (vitamin A, D, E, K), giúp trẻ phát triển nhanh đặc biệt là chiều cao (vitamin A), chống còi xương, tăng cường chuyển hóa và hấp thu canxi (vitamin D), chống rối loạn thần kinh và chảy máu do tan máu (vitamin E) và chống chảy máu (vitamin K)... Trong bữa ăn ở Trường Mầm non Hồng Nhung, mấy cháu đầu múc món canh còn có dầu ăn (bởi dầu nổi ở trên), mấy  cháu múc sau sẽ bị hụt. Để bù vào, các cô cấp dưỡng thỉnh thoảng chêm thêm dầu ăn vào nồi canh để  cháu nào cũng khỏe mạnh như nhau.

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ đối với trẻ ở độ tuổi mầm non. Vì thế, chọn lựa thực phẩm ngon, sạch và bổ luôn là quan tâm hàng đầu của các trường mầm non.

VĂN THÀNH LÊ