Chọn sống đời ý nghĩa

Trong đời sống, không ít người khuyết tật mạnh dạn tham gia khởi nghiệp và thành công. Tuy nhiên, người trẻ khuyết tật khởi nghiệp và dám viết sách thì hiếm thấy, bởi họ không dám “phơi” những kinh nghiệm chưa kịp tích lũy đủ đầy trước cơn mưa dư luận và bất trắc trong kinh doanh.

Vì vậy, cuốn sách “Khởi nghiệp trên xe lăn” của Nguyễn Trung Hậu (NXB Thế Giới và Giver liên kết xuất bản, tháng 9-2023) ra đời tạo nên bất ngờ; bởi tác giả là thanh niên khuyết tật vừa bước qua tuổi 30 và thương hiệu anh gầy dựng chưa tới tuổi lên 10, vẫn còn đứng trước gian nan, thử thách.

Đẩy lùi nỗi sợ

Lên 5 tuổi, cậu bé Nguyễn Trung Hậu bị trận sốt bại liệt, tay chân co quắp, không cử động được. Việc học hành dở dang, ngay cả ở trường phổ thông cũng như lên đại học. Anh theo ngành Kỹ thuật đồ họa ở Trường Đại học Văn Lang chỉ được 7 ngày, khi người mẹ không thể hằng ngày đưa Hậu đi xe buýt, lên giảng đường và ở lại suốt buổi để giúp việc vệ sinh..., vì bà còn phải lo bán bún nuôi cả gia đình.

Hậu nhớ về những ngày chìm trong bệnh tật: “Trong căn phòng bức bối, tôi cố gắng nhích từng ngón tay. Mồ hôi tuôn ra nhễ nhại, ướt đẫm chiếc áo cũ mèm. Tôi cắn chặt răng, mím môi, nghe vị mặn đọng lại trong khoang miệng. Đau đớn, tủi hờn, sợ hãi và mệt mỏi - đủ loại cảm xúc xáo trộn”.

Đang là học sinh giỏi, năm lớp 11, do thể trạng yếu và không bảo đảm thời gian học ở trường, Nguyễn Trung Hậu phải thôi học. Cậu quyết định kết liễu đời mình bằng vỉ thuốc 12 viên. Mẹ cậu kịp thời phát hiện và “má lại sinh ra tôi một lần nữa”.

Chiêm nghiệm lại, anh viết: “Tôi không học được gì nhiều từ lần chết hụt ấy ngoài việc biết rằng mình chưa sẵn sàng để chết. Đúng là có lúc chúng ta sẽ thấy bản thân chẳng còn gì cả. Chúng ta thậm chí muốn kết liễu cuộc đời. Chúng ta nghĩ rằng sau cái chết, thế giới mới sẽ mở ra, cứu rỗi tâm hồn đớn đau của mình. Nhưng tôi còn tin một điều khác. Chỉ cần chúng ta còn sống, thế cục vẫn còn thay đổi được”.

Điều Hậu làm không phải là kể lại câu chuyện của bản thân, mà hơn thế nữa, qua đó trao gửi niềm tin, truyền cảm hứng, tạo sự đồng cảm và sẻ chia cũng như những bài học - không chỉ với người đồng cảnh ngộ, mà với nhiều lứa tuổi khác.

Đó cũng là lý do anh mạnh dạn viết cuốn sách này: “Tôi không hề khẳng định bản thân đã đi đến đích. Tôi chỉ biết mình không còn sợ hãi nữa. Tôi không còn ngần ngại khi nhìn vào điểm yếu của bản thân. Tôi cũng không còn lo lắng chặng đường phía trước gập ghềnh hay bằng phẳng. Khi đẩy lùi được nỗi sợ, người ta mới có thể học cách đón nhận và vượt qua”.

Đi lên từ bản sắc

Trong “Khởi nghiệp trên xe lăn”, những câu chuyện nhỏ được thiết kế ngắn gọn, kể bằng giọng văn nhẹ nhàng nhưng có chiều sâu triết lý, mang lại những bài học về vượt qua kỳ thị, nghịch cảnh; xây dựng quan hệ với đối tác, nhân viên; những bài học về thất bại và nắm lấy cơ hội trong kinh doanh…, để từ đó học cách hiểu bản thân và ứng xử với xã hội.

Như khi hỗ trợ nghệ sĩ khuyết tật Nguyễn Thế Vinh tổ chức hoạt động tại Mái ấm Hướng Dương, Hậu cảm nhận được điều khác biệt ở đây là anh không khiến các bạn ỷ lại, trông chờ được thương hại, giúp đỡ mà dạy cho các bạn tinh thần tự lập vươn lên bằng chính năng lực của bản thân.

Hay khi nói về phương pháp quản trị doanh nghiệp, chàng trai khuyết tật tự vấn bản thân: “Việc quản trị nhân sự bằng chân tình có tiềm ẩn rủi ro không? Có chứ. Nhưng bên cạnh rủi ro là nhiều cơ may tuyệt vời. Bạn sẽ được gặp gỡ và làm việc những người phù hợp, những người sẽ cùng mình tiến về phía trước”. Anh dẫn trường hợp như chị Thủy, một nhân sự cấp cao nhận mức lương “khủng”, nhưng sẵn sàng về hỗ trợ Hậu trong quản lý nhân sự và kinh doanh một cách tự nguyện…

Để xây dựng bản sắc cho quán cà phê mang thương hiệu “Ngồi Café” của mình, vực dậy sau thời gian thất bại, anh chia sẻ: “Tôi biến Ngồi Café trở thành không gian kể chuyện… Tôi không kể câu chuyện khởi nghiệp trên xe lăn để nhận được lòng thương cảm. Tôi chỉ kể câu chuyện thật về mình. May mắn thay, câu chuyện ấy giúp tôi tạo nên một cộng đồng những người trẻ yêu cà phê, thích đến Ngồi Café để trò chuyện, tâm tình. Trong quán nhỏ, tôi trở thành người lắng nghe. Tôi nghe các bạn nói về bản thân, về gia đình, về sự nghiệp, về tình yêu”.

Những bài học bổ ích

Từ việc xây dựng bản sắc đó, Hậu rút ra bài học: “Trong cuộc sống, đôi khi bạn sẽ phải mất rất nhiều thời gian để tìm cách giải quyết một vấn đề. Rồi đột nhiên một ngày, bạn nhận ra chỉ cần giải quyết nó theo cách của mình. Tức là bạn chỉ cần chính bạn. Chuyện kinh doanh và chuyện đời sống cũng có điểm tương đồng là vậy. Bản sắc là cội nguồn của một doanh nghiệp, là thứ giúp cơ sở kinh doanh của bạn khác biệt với thương hiệu khác. Tôi nghĩ bản sắc đã có sẵn trong mỗi con người, mỗi doanh nghiệp. Điều mà ta cần làm là đào sâu hơn một chút, và kể câu chuyện đó một cách chân tình nhất”.

Hay khi bàn về đúng - sai của người lãnh đạo doanh nghiệp, chàng trai sáng lập, sở hữu 2 thương hiệu “Ngồi Café” và Trung tâm Anh ngữ “Con Ơi” cho rằng, khi đổ hết mọi tội lỗi lên đầu người khác, bạn đã chối bỏ quyền xử lý vấn đề. Còn khi nhận sai, bạn chọn đứng ở vị trí chủ động - chủ động đón nhận, chủ động giải quyết. Nếu không, bạn sẽ mãi như cây hoa trong vườn, nắng gắt mọt chút, mưa dầm dề đôi ba bữa là vặt vẹo ngay.

Còn trong mục “Chọn sống đời ý nghĩa”, chàng trai khuyết tật nhấn mạnh: “Tôi biết ở ngoài kia, người ta cho rằng người khuyết tật có một công việc ổn định đủ nuôi sống bản thân đã là quý lắm rồi. Nhưng tôi muốn là người tạo nên kế sinh nhai cho người khác. Không phải vì tôi cho rằng như thế mới là thành đạt, giỏi giang, mà đơn giản là tôi thấy vui khi được sống và cảm thấy bản thân đang cống hiến”.

Chính từ đó, Nguyễn Trung Hậu thấy mình lớn lên, tự tin trước đời sống:  “Khi đứng trên ngọn đồi cà phê mênh mông lộng gió, tôi chợt hiểu mình không còn bị trói chặt vào ý niệm về sự khổ sở, bất hạnh nữa. Tôi không còn là đứa trẻ nhìn các bạn thả diều mà ao ước có thể đứng lên tung tăng đùa giỡn. Giống như tất cả mọi người, tôi vẫn tiếp thu được tri thức, học tập và làm việc. Tôi có mọi cơ hội mà người khác đang sở hữu”.

Đây cũng chính là thông điệp mà anh muốn nhắn gửi đến mọi người khi cầm trên tay cuốn sách “Khởi nghiệp trên xe lăn” của mình…

ANH QUÂN