Trường Trung học Blaise Pascal

* Xin cho biết Trường Trung học Blaise Pascal trước đây tọa lạc tại địa điểm nào ở Đà Nẵng? (Hoàng Văn Tư, Hải Châu, Đà Nẵng).

Bệnh viện quân y của Pháp (ảnh trái) về sau được chuyển thành trường học lấy tên là Lycée Blaise Pascal.(Nguồn: www.blaisepascaldanang.fr.)

- Trường Trung học Blaise Pascal (Lycée Blaise Pascal) mang tên Blaise Pascal (1623-1662) một nhà toán học, vật lý, nhà phát minh, tác gia, triết gia người Pháp. Để tôn vinh những đóng góp khoa học của ông, tên của Pascal được đặt cho một ngôn ngữ lập trình, cũng như Định luật Pascal là một nguyên tắc quan trọng trong thủy tĩnh học. Khi Đà Nẵng thành nhượng địa, người Pháp cho thành lập trường mang tên ông cũng không ngoài ý hướng này.

Theo bài viết “Thăng trầm thành Điện Hải” của tác giả Hà Phước Mai (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng) đăng trên Báo Đà Nẵng cuối tuần ngày 29-9-2013, Lycée Blaise Pascal được thành lập trên khu bệnh viện do quân đội Pháp xây dựng từ trước khi Đà Nẵng trở thành nhượng địa (năm 1888). Theo sơ đồ (được vẽ ngày 4-1-1888) minh họa trong bài đã dẫn, bệnh viện quân y này nằm trong khuôn viên thành Điện Hải, bấy giờ người Pháp gọi là “Đồn cổ của Tourane (Đà Nẵng)”.

Bài đã dẫn giới thiệu “lý lịch trích ngang” của Lycée Blaise Pascal như sau: “Sau hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, đất nước chia đôi từ vĩ tuyến 17, các trường học của người Pháp ở Hà Nội, Hải Phòng chuyển vào Đà Nẵng, họ lấy khu bệnh viện này làm trường học mang tên Trường Trung học Blaise Pascal. Thời vua Bảo Đại chuyển sang dạy tiếng Việt và mang tên Nguyễn Hiền. Đến năm 1974, chính quyền Sài Gòn cho thành lập trường Đại học cộng đồng Quảng Đà trên khu đất này. Sau ngày giải phóng 1975, Xưởng dược và Bệnh viện Da liễu Quảng Đà tiếp quản, năm 1976 lại bàn giao cho Xí nghiệp Dược phẩm Quảng Nam-Đà Nẵng, sau này đổi thành Xí nghiệp Dược Trung ương 5. Năm 2004, UBND thành phố Đà Nẵng quyết định di dời xí nghiệp dược và cho xây dựng Bảo tàng Lịch sử Đà Nẵng trong khuôn viên thành Điện Hải”.

Trang thông tin điện tử của Lycée Blaise Pascal Đà Nẵng (www.blaisepascaldanang.fr) khẳng định thông tin trên khi đăng hai tấm hình có cùng một góc chụp: cổng bệnh viện quân đội Pháp và (sau đổi thành) cổng của Lycée Blaise Pascal. Bệnh viện được xây dựng trước năm 1888, đến năm 1955 thì chuyển đổi công năng sử dụng thành Collège Français de Tourane (Trường Trung học Pháp tại Đà Nẵng), và vào năm 1963 trường lấy tên là Lycée Blaise Pascal.

Một số người nổi tiếng đã từng học qua ngôi trường Pháp tại Đà Nẵng này. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lúc đầu học tại Lycée Français de Hue (tiền thân của Collège Francais de Tourane), sau đó vào Đà Nẵng học tại Lycée Blaise Pascal trước khi vào Sài Gòn học tại Lycée Jean Jacques Rousseau. TSKH Trần Tiễn Khanh sinh tại Huế, là cựu học sinh Lycée Blaise Pascal, người khởi xướng thành lập trang thông tin điện tử vnbaolut.com, hiện làm công tác tham vấn cho Bộ Năng lượng Hoa Kỳ…

Các cựu học sinh Lycée Blaise Pascal đã thành lập tại Pháp năm 2005 Hội Ái hữu Blaise Pascal Đà Nẵng (Amicale Blaise Pascal Danang, viết tắt ABPDN). Một trong những mục đích hoạt động của ABPDN là giúp đỡ học sinh, sinh viên hiếu học có hoàn cảnh khó khăn ở các trường học tại Đà Nẵng thông qua việc cấp học bổng, giúp các em vượt qua những khó khăn trước mắt để có thể vươn lên trong học tập, đạt được kết quả ngày càng tốt hơn. Trường Cao đẳng Công nghệ (Đại học Đà Nẵng) là một trong những trường có học sinh được nhận học bổng của ABPDN.

ĐNCT