* Bạn tôi vừa mua cho con một cây đàn Ukulele và nói rằng loại đàn nhỏ nhắn này dễ chơi, phù hợp với lứa tuổi thiếu niên. Cửa sổ tri thức hãy giới thiệu đôi nét về loại đàn này. (Trương Ngọc Anh, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng)
 |
| Concert Ukulele (trái) và guitar. Ảnh: V.T.L |
Đàn Ukulele xuất hiện vào thế kỷ XIX như một phiên bản Hawaii của cavaquinho, braguinha và rajao - các loại đàn guitar nhỏ được những người nhập cư Bồ Đào Nha đưa đến Hawaii (tiểu bang của Mỹ nằm hoàn toàn trên quần đảo Hawaii giữa Thái Bình Dương). Ukulele trở nên phổ biến ở bất cứ nơi nào trên đất Mỹ trong suốt thế kỷ XX và từ đó phổ biến ra toàn thế giới.
Về tên gọi của đàn Ukulele, trang web của Công ty CP Thương mại - Dịch vụ - Sản xuất Việt Thương (vietthuong.edu.vn) cho biết, đây là một loại nhạc cụ tách biệt âm nhạc Hawaii với các dòng nhạc khác. Ukulele được phiên âm là “oo-koo-Leh-leh”. Thuật ngữ “Ukulele” được định nghĩa là “ruồi nhảy”, gọi thế có lẽ do sự di chuyển linh hoạt các ngón tay của người chơi trên các phím đàn.
Đàn Ukulele có tất cả 8 loại, nhưng có 4 loại được dùng phổ biến nhất, được gọi tên theo kích cỡ từ nhỏ đến lớn là: Soprano, Concert, Tenor, Baritone.
Soprano Ukulele là loại đàn phổ biến và chuẩn nhất. Đây cũng là loại có kích thước, kiểu dáng nhỏ nhất trong các loại đàn Ukulele với 12-15 phím đàn, dài khoảng 53cm (21 inches) và được lên dây theo thứ tự từ dây số 1 đến dây số 4 là A-E-C-G (La-Mi-Do-Sol). Soprano Ukulele là lựa chọn tốt nhất dành cho những người mới bắt đầu học chơi đàn, phù hợp với những người có bàn tay bé, các dây đàn khi bấm rất mềm và nhẹ, các cháu bé cũng có thể dễ dàng học chơi đàn (đối với những người có bàn tay quá lớn thì không nên chọn Soprano Ukulele).
Concert Ukulele còn được gọi là Alto, dài khoảng 58cm (23 inches), có kích thước lớn hơn một chút so với Soprano Ukulele và cho âm thanh đầy đủ hơn. Concert Ukulele cũng được lên dây A-E-C-G và thường có từ 15-20 phím đàn nhưng vì thân đàn to hơn nên âm thanh ấm hơn so với Soprano Ukulele. Đồng thời cần đàn cũng rộng bản hơn để phù hợp với bàn tay to. So với Soprano Ukulele, Concert Ukulele cho tông nhạc dày hơn và dáng đàn có tính cân bằng hơn; cần đàn dài hơn, khoảng cách phím đàn cách xa nhau hơn, nên sẽ linh hoạt hơn khi điều khiển phím, thích hợp với bàn tay người lớn.
Tenor Ukulele có kích thước to hơn Concert Ukulele một chút, dài khoảng 66cm (26 inches), gồm 17-19 phím, nó cũng được lên dây A-E-C-G và được chọn thích hợp để độc tấu. Những âm thanh tổng thể và giai điệu dày hơn, ấm hơn, phong phú hơn so với hai loại Soprano và Concert.
Baritone Ukulele là loại lớn nhất trong các loại đàn Ukelele, dài khoảng 76cm (30 inches) và có từ 19-21 phím. Khác với 3 loại kia, Baritone Ukulele được lên dây E-B-G-D (Mi-Si-Sol-Re), nghĩa là giống hoàn toàn với 4 dây 1, 2, 3, 4 của đàn Guitar. Điều này giúp tạo ra âm thanh sâu hơn, ấm và đầy đặn nhất trong 4 kiểu Ukulele. Baritone Ukulele chính là sự lựa chọn rất tuyệt vời cho các nghệ sĩ chơi những dòng nhạc Blues, Fingerpickers, hoặc những người thích chơi với âm thanh sâu hơn và đầy đủ hơn.
Nói chung, Ukulele cho âm thanh trong trẻo, réo rắt và vui tai nên dễ thu hút người nghe. Điều quan trọng Ukulele còn được thay đổi kiểu dáng và trang trí với nhiều màu sắc, hình ảnh đáng yêu trên cây đàn nên thu hút sự chú ý của nhiều người, nhất là giới trẻ ngày nay.
ĐNCT
