Tại khoản 2 Điều 5 cần thêm từ “đều” để bảo đảm quyền bình đẳng của các dân tộc và được viết lại là: “Các dân tộc đều bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển, nghiêm cấm mọi hành vi kỳ thị, chia rẽ dân tộc”. Tại khoản 2 Điều 8 cần thay từ “chống” bằng từ “không” trước từ “tham nhũng” vì theo tôi, nếu để từ “chống” là vô hình trung chúng ta công nhận hành vi tham nhũng. Do đó, nội dung khoản 2 cần viết lại là: “… Cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân; không tham nhũng, quan liêu, hách dịch, cửa quyền; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”. Tại Điều 21 mới chỉ đề cập đến quyền sống của con người nên cần thêm quyền được chết trong trường hợp thật cần thiết bởi hiện nay trong thực tế có người mới sinh ra hoặc bị ốm đau phải nhờ vào sự chăm sóc của người khác. Điều này không chỉ làm khổ cho người bệnh mà còn làm ảnh hưởng đến người thân trong khi họ biết rằng bệnh của mình không thể phục hồi được. Tuy nhiên, nếu muốn chết để đỡ khổ cho mình, không làm phiền hà cho người khác và xã hội thì vẫn không thể chết được vì pháp luật chưa cho phép. Do đó, Điều 21 cần ghi rõ: “Mọi người có quyền sống và quyền được chết trong trường hợp thật cần thiết”.
Tại khoản 2 Điều 22 (sửa đổi, bổ sung Điều 51) cần thêm nội dung về hành vi mua bán người. Cũng tại Điều 22 này, trong khoản 3 cần thêm 3 từ “bằng văn bản” để tránh sự phức tạp, phiền hà sau khi đã được đồng ý cho thử nghiệm y học, dược học, khoa học hay bất kỳ hình thức thử nghiệm khác trên cơ thể người. Tại khoản 3 Điều 25 cần thêm 2 từ “hợp pháp” sau cụm từ “tín ngưỡng, tôn giáo” vì hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo phải nằm trong khuôn khổ pháp luật. Tại khoản 3 Điều 31 cần thêm nội dung là “Nhà nước và xã hội có trách nhiệm bảo vệ người khiếu nại, tố cáo đúng bị đe dọa trả thù”. Có như vậy, mới khuyến khích được người dân tham gia khiếu nại, tố cáo đúng.
Trong khoản 1 Điều 34 quy định “mọi người có quyền tự do kinh doanh” là chưa đủ vì vậy cần thêm cụm từ “theo quy định của pháp luật” để tránh hành vi buôn lậu. Theo tôi, tại Điều 39 cũng nên quy định “Nhà nước không chấp nhận hôn nhân đồng giới tính” vì nếu cho phép sẽ dẫn đến nhiều phức tạp cho vấn đề trị an xã hội và quản lý của Nhà nước. Tại Điều 45 cũng cần bổ sung thêm là: “Công dân có quyền xác định dân tộc của mình, sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ, tự do lựa chọn ngôn ngữ giao tiếp và được quyền phục hồi họ tộc gốc của mình”.
Tại Điều 67 đề cập đến vấn đề phát triển khoa học và công nghệ, tôi xin đề nghị thêm khoản 4 với nội dung đề cập đến việc sử dụng hợp lý tài năng của đội ngũ cán bộ khoa học, kỹ thuật có trình độ cao và độ dày kinh nghiệm bởi theo quy định hiện nay thì nam đến 60 tuổi và nữ đến 55 tuổi nghỉ hưu là quá sớm. Bởi do đặc thù của ngành, cán bộ khoa học, kỹ thuật phải đến độ tuổi 50 thì mới tích lũy được kinh nghiệm, phát huy được tài năng. Do đó, nên cần thêm khoản này để có cơ sở pháp lý sử dụng lực lượng này một cách hiệu quả và hợp lý nhằm tránh làm mất đi một lực lượng lao động có khả năng đóng góp cao nhất cho đất nước.
MẠC NHƯ MAI, hội viên Hội Luật gia quận Hải Châu
ĐOÀN LƯƠNG (ghi)
