Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này có nhiều điểm mới. Trước đây, Luật quy định thời gian sử dụng đất chỉ có 20 năm, nay tăng lên 50 năm, hạn mức sử dụng đất cũng tăng lên. Điều này tạo điều kiện cho người sử dụng đất đầu tư tăng giá trị sử dụng đất. Thứ hai là đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do người dân làm chủ, do đó tất cả các vấn đề liên quan về đất đai phải có ý kiến người dân, nhất là quy định về quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất. Nội dung này được quy định trong Luật tại Điều 41, tức là tất cả các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải tổ chức lấy ý kiến nhân dân.
Tôi cũng có quan tâm đến một số nội dung Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) như “tổ chức dịch vụ công về đất đai” gồm Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất. Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất hoạt động có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn rõ ràng, đây là cơ quan quản lý đất đai, cấp quyền sử dụng đất, đăng ký di biến động quyền sử dụng đất, thanh tra xác minh nguồn gốc đất... và cơ quan này thực sự là cơ quan hành chính.
Điều 25, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định “Xã, phường, thị trấn có công chức làm công tác địa chính”. Theo tôi không cần quy định là công chức bởi Luật Công chức đã điều chỉnh. Liên quan đến vấn đề giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm về đất đai, Điều 203 ghi “kiến nghị” cần sửa lại là “khiếu nại” để bảo đảm quyền lợi của công dân.
Khi có tranh chấp đất xảy ra, luật có quy định và tôn trọng việc hòa giải ở cơ sở. Tuy nhiên hòa giải ở tổ dân phố, thôn, bản sẽ rất khó thành mà phải thực hiện hòa giải ở cấp xã, phường. Thế nhưng hiệu lực pháp lý của việc hòa giải thì như thế nào. Nếu hòa giải thành mà cứ để đó lại dẫn đến việc một trong hai bên đổi ý thì sẽ phức tạp thêm. Do đó phải bổ sung quy định cơ quan Tòa án cơ sở và UBND các cấp và các ngành có công nhận hiệu lực kết quả hòa giải, hướng dẫn thực hiện kết quả.
Về vấn đề thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, về an ninh-quốc phòng thì việc thu hồi là đương nhiên. Tuy nhiên việc thu hồi đất với mục đích triển khai các dự án phát triển kinh tế-xã hội thì việc thu hồi đất phải bảo đảm các quyền lợi của các bên. Người có đất thu hồi cũng có lợi ích về kinh tế và nhà đầu tư cũng vậy. Do đó, khi thu hồi đất phải thực hiện biện pháp trưng thu hay trưng mua theo giá thị trường.
Luật sư LÊ XUÂN HẠT, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng
TRIỆU TÙNG ghi
