Cà phê vỉa hè - nét văn hóa độc đáo của Đà thành

1. Tôi vẫn còn nhớ lần đầu được thưởng thức cà phê Việt Nam sau một chuyến hành trình dài mệt mỏi từ Anh quốc đến Việt Nam. Dù trước đó chưa từng trải nghiệm về hương vị cà phê Việt Nam nhưng tôi vẫn cứ đánh liều uống một tách cà phê tại một quán vỉa hè ở Đà Nẵng.

Ly cà phê thơm ngon và ly trà miễn phí kèm theo

Thành phố bên dòng sông Hàn thơ mộng này là nơi tôi vừa đặt chân đến nên vẫn chưa biết nhiều về nơi đây. Thật là may mắn, người bán cà phê vỉa hè biết một vài từ tiếng Anh. Ông ấy hiểu khi tôi gọi một ly cà phê sữa. Thế nhưng, tôi thật sự bất ngờ và ngạc nhiên khi nghe hỏi lại “Bà uống cà phê nóng hay cà phê đá?”. Câu hỏi của người bán hàng làm tôi bối rối vì tôi chưa từng nghe nói đến những từ “cà phê đá” ở đất nước chúng tôi. Vì thế, tôi quyết định gọi ly cà phê nóng. Một vài phút sau, một tách cà phê nóng và một ly nước màu xanh nhạt được mang đến bàn. Tôi phân vân và thắc mắc về ly nước đi kèm vì tôi không yêu cầu phục vụ. Nhìn thấy vẻ mặt băn khoăn của tôi thì dường như người bán hàng đã hiểu, ông giải thích rằng ở Việt Nam, khi khách hàng uống cà phê được phục vụ nước trà miễn phí. Lại một bất ngờ khác làm tôi ngạc nhiên khi biết ly nước đi kèm là trà vì nó nhìn rất khác lạ so với loại trà tôi uống ở quê nhà Anh quốc.

2. Không như tưởng tượng của tôi về một ly cà phê nóng bốc khói, tôi thực sự cảm thấy rất lạ khi nhìn thấy chất lỏng màu đen đặc quánh chứa trong ly nhỏ pha với nước ấm được đem ra cùng một chiếc muỗng nhỏ. Tôi thắc mắc với người bán hàng “Sao không thấy sữa?”. Ông bảo tôi hãy khuấy đều lên và rồi tôi làm theo. Lúc này tôi mới phát hiện sữa ở dưới đáy ly và tôi thích thú, say sưa quan sát trong khi khuấy tan sữa.

Tôi bắt đầu nhấm nháp và cảm nhận được hương thơm mùi sô-cô-la tỏa ra từ ly cà phê, vị đắng dịu êm nơi đầu lưỡi và phớt ngọt khi xuống cổ họng. Tôi đã nhanh chóng uống cạn ly cà phê và sau đó còn muốn đưa ngón tay vào ly để vét sạch những giọt cà phê còn sót lại trên thành ly. Tôi biết rằng, nếu có ai nhìn thấy thì thật là mất lịch sự nhưng tôi không thể cưỡng lại được sự cám dỗ của hương vị thơm ngon của nó.

3. Từ quán cà phê vỉa hè này, tôi đã cảm nhận được hương vị đặc biệt hấp dẫn của cà phê Việt Nam. Tôi bị cuốn hút không chỉ đơn thuần vì nó thơm ngon do cách pha chế mà còn cả cung cách phục vụ. Cà phê vỉa hè dường như đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa của địa phương.

Ở Anh quốc, cà phê được phục vụ trong những quán sang trọng được trang bị những bộ bàn ghế đắt tiền và không gian thanh lịch, mang lại cảm giác êm ái và thoải mái cho người uống. Họ được phục vụ với cà phê nóng bốc khói trong tách sứ Trung Quốc đặt trên một cái đĩa cùng một muỗng bạc sáng bóng. Thế nhưng, giá cả thì đắt hơn gấp 10 lần so với cà phê ở Đà Nẵng. Tuy chỉ với những bộ bàn ghế bằng nhựa đơn sơ và cà phê chỉ được phục vụ trong ly nhỏ nhưng quán cà phê vỉa hè ở thành phố biển này luôn hấp dẫn và thu hút khách nước ngoài như tôi.

Vào mỗi buổi sáng sớm, những quán cà phê vỉa hè luôn đông kín mà phần lớn khách hàng là những người đàn ông lớn tuổi. Họ ngồi tán gẫu với bạn bè trong trước khi bắt đầu công việc của ngày mới. Họ có thể ngồi nói chuyện với nhau hàng tiếng đồng hồ trong khi chờ cà phê phin nhỏ giọt. Vào buổi tối, nam thanh nữ tú của đất Đà thành lại thích rủ nhau đến những quán cà phê vườn có không gian lãng mạn và yên bình để hàn huyên hay hẹn họ với người yêu. Đặc biệt, buổi sáng Chủ nhật là thời gian dành cho các gia đình, họ đến quán cà phê để có những phút giây thư giãn bên các thành viên thân yêu của mình sau một tuần làm việc vất vả.

4. Tôi đã trở thành khách quen của một quán cà phê vỉa hè trong con hẻm bên hông tòa nhà Indochina Riverside trên con đường Bạch Đằng. Chủ quán là ông Lê Văn Đồng, 57 tuổi và vợ là bà Đặng Thị Trương, 52 tuổi. Cặp vợ chồng này đã có thâm niên bán cà phê vỉa hè 15 năm.

Vợ chồng ông Đồng - chủ quán cà phê vỉa hè bên hông tòa nhà Indochina Riverside

Mỗi ngày, ông Đồng thường thức dậy sớm từ 4g30 để chuẩn bị mọi thứ và vợ chồng ông bắt đầu bán cà phê từ 6 giờ sáng đến 18g00 thì nghỉ. Ông cho biết, quán thường đông khách vào buổi sáng và phần lớn khách hàng là những nhân viên văn phòng trẻ làm việc tại tòa nhà Indochina Riverside. Họ thường ghé uống cà phê ở quán của ông Đồng trước khi bắt đầu ngày làm việc mới. Niềm vui của cặp vợ chồng chủ quán này là mỗi ngày được gặp gỡ với nhiều người và nhìn họ thưởng thức cà phê do vợ chồng ông pha chế.

Trong cuộc trò chuyện mới đây với vợ chồng ông Đồng, tôi đã được họ bật mí về bí quyết trong việc thu hút được nhiều khách. Họ chỉ mua loại cà phê chất lượng từ những nhà cung cấp có tiếng như cà phê Long và cà phê Trung Nguyên. Với kinh nghiệm bán hàng nhiều năm, họ đã học được cách pha chế sao cho cà phê thơm ngon và có hương vị tuyệt hảo để đem lại sự hài lòng cho khách hàng. Theo tôi, sự thành công của họ không chỉ là ở cà phê ngon, giá cả phải chăng mà còn ở cung cách phục vụ. Họ luôn vui vẻ, thân thiện với khách hàng và nụ cười luôn nở trên môi. Tôi nghĩ đây mới là yếu tố quan trọng và họ đã có được rất nhiều khách quen, trong đó có nhiều người ngoài như tôi.

Carole Kendal

Hồng Loan dịch