Nỗ lực ứng dụng công nghệ chiếu xạ vào đời sống

Trải qua hơn 4 năm hoạt động, đến nay Trung tâm Nghiên cứu và triển khai công nghệ bức xạ Đà Nẵng (Vinagamma Đà Nẵng) không ngừng lớn mạnh và trở thành một trong những cơ sở hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ bức xạ, tạo tiền đề phát triển ngành công nghiệp chiếu xạ ở Đà Nẵng và các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên.

Vinagamma Đà Nẵng là một trong những cơ sở hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ bức xạ. TRONG ẢNH: Nhân viên Vinagamma Đà Nẵng đang vận chuyển hàng hóa vào khu vực chiếu xạ. Ảnh: Q.T

Vinagamma Đà Nẵng là cơ sở thuộc Trung tâm Nghiên cứu và triển khai công nghệ bức xạ tại Thành phố Hồ Chí Minh do Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam đầu tư xây dựng tại thôn Đại La, xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, có nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật hạt nhân, công nghệ bức xạ... vào các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Trong quá trình xây dựng cơ sở tại Đà Nẵng, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã hỗ trợ Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam tìm kiếm vị trí thuận lợi nhằm xây dựng một trung tâm nghiên cứu có sức lan tỏa công nghệ, kỹ thuật bức xạ tiên tiến tại thành phố Đà Nẵng và khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

TS. Phan Việt Cương, Phó Giám đốc phụ trách Vinagamma Đà Nẵng cho biết, từ việc thiết kế xây dựng đến lắp đặt thiết bị tại trung tâm đều được Cục an toàn bức xạ và hạt nhân Việt Nam phê duyệt theo tiêu chuẩn quốc tế nhằm bảo đảm an toàn trong hoạt động chiếu xạ. Trong quá trình vận hành, các nhân viên đều được đào tạo và cấp chứng chỉ vận hành thiết bị an toàn bức xạ. Về công tác triển khai ứng dụng, Vinagamma Đà Nẵng chủ yếu tập trung vào chiếu xạ tiệt trùng bảo quản nông sản, thủy hải sản phục vụ xuất khẩu cũng như khử trùng thiết bị y tế và các vật phẩm y tế... giúp các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn bảo đảm chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí, mang lại hiệu quả và giá thành cạnh tranh. Bên cạnh đó giải quyết việc làm cho người dân trong vùng; tăng kim ngạch xuất khẩu hàng nông sản, thủy hải sản, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội thành phố Đà Nẵng và các địa phương lân cận; đồng thời đặt nền móng cho nghiên cứu vật lý hạt nhân và ứng dụng công nghệ bức xạ của toàn miền Trung - Tây Nguyên.

“Doanh số của đơn vị chiếu xạ đánh giá sức khỏe của ngành kinh tế. Để xuất khẩu nông sản, thủy hải sản sang các nước châu Âu, Mỹ, Nhật,… đều đòi hỏi tiêu chuẩn vi sinh rất là khắt khe. Do đó, nếu không có công nghệ chiếu xạ thì rất khó để xuất khẩu hàng hóa đi nước ngoài”, TS. Phan Việt Cương chia sẻ.

Cùng với sự phát triển và đổi mới của đất nước, trung tâm đã và đang khẳng định mình trên hành trình đóng góp những hoạt động nghiên cứu có ý nghĩa cho xã hội. Có thể khẳng định điều này qua những thành tựu trung tâm đã đạt được như nghiên cứu về công nghệ bức xạ; trong đó, nổi bật là nghiên cứu, sản xuất các chế phẩm ứng dụng trong nông nghiệp, các chế phẩm này hoàn toàn là hữu cơ, được sử dụng trong việc kích thích tăng trưởng, kích thích kháng bệnh trong cây trồng vật nuôi và đã đưa vào ứng dụng rộng rãi tại các vùng trồng rau như Tây Nguyên, Đà Lạt; chế tạo ra các chế phẩm trong lĩnh vực y tế...

Ngoài ra, Vinagamma Đà Nẵng đóng góp mạnh mẽ vào lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực và hợp tác quốc tế. Năm 2022, trung tâm đã phối hợp với Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng) mở mã ngành mới về vật lý kỹ thuật nhằm đào tạo chuyên sâu về quản lý chiếu xạ, an toàn bức xạ, ứng dụng công nghệ nguyên tử vào nông nghiệp, công nghiệp, y tế... Qua đó cung cấp kiến thức chuyên môn cho sinh viên có niềm đam mê với lĩnh vực này góp phát triển ngành công nghiệp bức xạ, đào tạo nguồn nhân lực trẻ trong tương lai. Trung tâm đã xây dựng mạng lưới hợp tác với các cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước, nhằm tăng cường sức mạnh và khả năng ứng phó với các tình huống sự cố trong lĩnh vực chiếu xạ.

Hằng năm, Sở KH&CN thường xuyên phối hợp với Vinagamma Đà Nẵng tổ chức các hội nghị, hội thảo, các khóa đào tạo liên quan đến an toàn bức xạ, ứng dụng năng lượng nguyên tử, công nghệ bức xạ, ứng phó sự cố bức xạ hạt nhân, quan trắc phóng xạ môi trường trên địa bàn thành phố... Đồng thời, sở hỗ trợ chuyển giao công nghệ bức xạ, các kết quả nghiên cứu của Trung tâm Vinagamma tại Đà Nẵng đến các tổ chức KH&CN, trường, viện, doanh nghiệp có nhu cầu ứng dụng cũng như nghiên cứu ứng dụng công nghệ bức xạ giải quyết các vấn đề môi trường, kỹ thuật đồng vị phóng xạ để quản lý tài nguyên nước, biển, đất đai trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Với quy trình kiểm soát chất lượng chặt chẽ và sự cam kết với tiêu chuẩn quốc tế, trung tâm đã nhận được sự tin tưởng và đánh giá cao từ cộng đồng, các đối tác trong và ngoài nước.

QUỲNH THI