Triển khai phần mềm điện tử truy xuất nguồn gốc khai thác thủy sản

Việc triển khai hệ thống phần mềm điện tử truy xuất nguồn gốc khai thác thủy sản giúp nâng cao hiệu quả kiểm soát, giám sát tàu cá, sản lượng khai thác và truy xuất nguồn gốc thủy sản; bảo đảm công khai, minh bạch, hướng tới phát triển nghề cá bền vững, có trách nhiệm và khắc phục tồn tại, hạn chế trong truy xuất nguồn gốc theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC), góp phần tháo gỡ “thẻ vàng” thủy sản.

Đoàn viên thanh niên Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ ngư dân cài đặt, sử dụng hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản.Ảnh: VĂN HOÀNG

Chuẩn bị vươn khơi đánh bắt dài ngày trên biển, bà Huỳnh Thị Mười, chủ tàu cá ĐNa 90560TS (quận Ngũ Hành Sơn) có mặt tại đội điều hành cảng (Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang) để làm thủ tục xuất cảng trên “Hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử” (eCDT VN). Với ứng dụng này, tất cả thông tin, dữ liệu về tàu cá, thuyền thưởng và các thuyền viên, lao động trên thuyền, lịch trình… đều được cập nhật chính xác và nhanh chóng. Theo bà Mười, phần mềm eCDT VN không quá phức tạp, rất thuận lợi và hữu ích với ngư dân. Việc khai báo thông tin thực hiện các thủ tục xuất, nhập bến qua phần mềm này giúp bà cùng nhiều chủ tàu, thuyền trưởng khác chủ động và tiết kiệm thời gian hơn so với trước.

“Việc khai trên ứng dụng điện thoại dễ dàng và thuận tiện hơn so trước đây. Tuy vậy, nhiều chủ tàu, thuyền trưởng là người lớn tuổi, không sử dụng điện thoại thông minh nên chưa quen thuộc và cần sự hỗ trợ, kiểm tra của đơn vị quản lý”, bà Mười cho hay.

Tương tự, ông Cao Văn Hoàng, chủ tàu cá ĐNa 90686TS (phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà) cho biết, ngay khi tàu cập cảng cá Thọ Quang, ông nhanh chóng hoàn tất các thủ tục cập cảng trên hệ thống eCDT VN. Trong phần mềm có nhiều tính năng, thao tác rút ngắn thời gian so với thực hiện trên giấy như khai báo rời cảng/xuất bến, ghi chép điện tử trong chuyến biển, khai báo cập cảng/cập bến, xác nhận bán nguyên liệu hải sản sau đánh bắt.

“Nhật ký khai thác dù được tích hợp vào hệ thống eCDT VN, song ngư dân vẫn phải viết lại trên bản giấy do yêu cầu bắt buộc. Do vậy, cần tối ưu các thủ tục để ngư dân thực hiện hoàn toàn trên hệ thống, rút ngắn thời gian và tạo thuận tiện cho ngư dân khi khai thác, đánh bắt hải sản”, ông Hoàng nói.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sở đã phối hợp với Cục Thủy sản, các đơn vị có liên quan tổ chức 6 buổi tập huấn triển khai sử dụng hệ thống phần mềm eCDT VN và có văn bản triển khai đến các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan tải và đăng ký tài khoản sử dụng theo quy định. Ứng dụng phần mềm eCDT VN tích hợp vào hệ thống quản lý sẽ giúp đơn vị chuyên môn kiểm soát tàu cá xuất, nhập cảng, xác định sản lượng lên cảng gắn với nhật ký khai thác hải sản của ngư dân, bảo đảm tính minh bạch, chính xác. Sở cũng chỉ đạo Ban Quản lý  âu thuyền và cảng cá Thọ Quang thường xuyên tuyên truyền, tổ chức tập huấn, hướng dẫn chủ tàu, thuyền trưởng triển khai sử dụng hệ thống phần mềm eCDT VN để khai báo khi tàu xuất, nhập cảng; bố trí lực lượng túc trực 24/24 giờ tại đội điều hành cảng để hướng dẫn, hỗ trợ chủ tàu, thuyền trưởng thực hiện khai báo điện tử eCDT VN khi xuất, nhập cảng.

Nhân viên Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang hướng dẫn ngư dân sử dụng phần mềm điện tử. Ảnh: VĂN HOÀNG

Ông Nguyễn Lại, Trưởng Ban Quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ Quang thông tin, hiện nay, 100% tàu cá xuất cảng, nhập cảng đều phải thực hiện việc khai báo trên hệ thống phần mềm eCDT VN thì mới được giải quyết các thủ tục tiếp theo. Sau khi được hướng dẫn, phần lớn chủ tàu, thuyền trưởng đều chấp hành nghiêm túc việc khai báo, sử dụng thành thạo phần mềm; tạo thuận lợi việc theo dõi, giám sát hoạt động của tàu cá được nhanh chóng, chính xác, minh bạch, giảm thời gian khai báo của chủ tàu, thuyền trưởng và khắc phục được các lỗi thường xảy ra khi khai báo qua các hình thức trước đây.

“Thông tin của tàu thuyền khi xuất nhập cảng đều được hiển thị trên hệ thống nên rất thuận tiện khi quản lý. Do đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để ngư dân hiểu rõ và triển khai sử dụng ứng dụng để tạo sự đồng bộ khi quản lý giữa các địa phương. Ban quản lý đang tích cực hỗ trợ cài đặt ứng dụng và hướng dẫn cho các chủ tàu cá, thuyền trưởng hoặc người nhà chủ tàu đến làm thủ tục cập, rời cảng cá Thọ Quang”, ông Lại chia sẻ.

Ông Lưu Quang Khánh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, việc triển khai ứng dụng hệ thống phần mềm eCDT VN mang lại nhiều hiệu quả tích cực, song trong quá trình thực hiện vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn. Chẳng hạn, một số thủ tục vẫn bắt buộc thực hiện bằng hồ sơ giấy nên người dân và đơn vị quản lý cảng cá vẫn phải cập nhật, khai báo thông tin, lập hồ sơ giấy theo quy định như trước. Mặt khác, môi trường hoạt động trên tàu cá ẩm ướt, kết nối mạng internet hạn chế nên việc hướng dẫn, triển khai thực hiện khó khăn; quy định sử dụng phần mềm truy xuất điện tử chưa được luật hóa và chưa có chế tài xử phạt nên khó bắt buộc, yêu cầu chủ tàu, thuyền trưởng sử dụng.

“Cơ quan quản lý, phát triển hệ thống cần bổ sung, hoàn thiện đầy đủ các chức năng của phần mềm để thuận lợi cho người dân sử dụng. Đặc biệt, cần luật hóa việc quy định sử dụng phần mềm truy xuất điện tử và có chế tài xử phạt để tạo sự đồng bộ, thuận lợi trong việc kiểm soát tàu cá, triển khai thực hiện của ngư dân, chủ tàu thuyền”, ông Khánh đề xuất.

VĂN HOÀNG