Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người có đất bị thu hồi

Các quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trong Luật Đất đai năm 2024, Nghị định số 88/2024/NĐ-CP của Chính phủ và các quyết định quy định chi tiết của UBND thành phố Đà Nẵng bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho hộ giải tỏa.

Luật Đất đai năm 2024 quy định, khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ. TRONG ẢNH: Một góc khu tái định cư tại xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang. Ảnh: HOÀNG HIỆP

So với Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 có một số nội dung mới đáng chú ý như:  giá bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất sẽ tăng so với hiện nay do được tính theo giá đất cụ thể; giá đất tái định cư được xác định theo bảng giá đất tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và được ghi nợ nghĩa vụ tài chính về đất đai nếu đủ điều kiện theo quy định. \

Luật Đất đai năm 2024 được bổ sung quy định được bồi thường đất khác với loại đất bị thu hồi; thêm nhiều khoản hỗ trợ cho người bị thu hồi đất; hộ gia đình có nhiều thế hệ bị thu hồi đất được giao thêm đất hoặc bán, cho thuê, thuê mua nhà ở cho hộ còn thiếu; hộ giải tỏa trên đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở nếu có nhu cầu và phù hợp với quỹ đất của từng địa phương thu hồi đất... 

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Hồng An cho rằng, Luật Đất đai năm 2024 đã quy định chặt chẽ về công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người có đất bị thu hồi. Đặc biệt, Luật Đất đai năm 2024 đã xác định các nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, trong đó, khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi ban hành quyết định thu hồi đất...

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, Nghị định số 88/2024/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các điều, khoản của Luật Đất đai năm 2024 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Trong đó, nhấn mạnh các quy định liên quan đến bồi thường về đất trong các trường hợp Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình và cá nhân; thu hồi đất phi nông nghiệp không phải là đất ở của hộ gia đình và cá nhân; thu hồi đất của tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp công lập, cộng đồng dân cư, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài và tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

Cùng với đó, quy định rõ việc bồi thường các thiệt hại liên quan đến nhà ở và các công trình xây dựng gắn liền với đất bị thu hồi nhằm bảo đảm quyền lợi của các các nhân và tổ chức bị ảnh hưởng; xem xét các trường hợp bồi thường khác theo quy định của Luật Đất đai năm 2024; quy định bồi thường đất nông nghiệp có lợi hơn cho người dân so với trước đây và việc hỗ trợ cũng được mở rộng. Nghị định cũng quy định rõ việc bồi thường về đất đối với trường hợp diện tích đo đạc thực tế khác với diện tích ghi trên giấy tờ về quyền sử dụng đất.

Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố (Sở Tài nguyên và Môi trường) Trần Bá Thành cho hay, UBND thành phố đã ban hành 3 quyết định: số 31/2024/QĐ-UBND, số 34/2024/QĐ-UBND và số 35/2024/QĐ-UBND có hiệu lực từ ngày 21-10-2024, quy định chi tiết 27 nội dung được giao tại Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 88/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức hội nghị triển khai các quy định mới về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Trong đó, 8 nội dung mà UBND thành phố được giao quy định chi tiết theo Luật Đất đai năm 2024 như: ban hành đơn giá bồi thường thiệt hại thực tế về nhà, nhà ở, công trình xây dựng; đơn giá bồi thường thiệt hại về cây trồng, vật nuôi; bố trí vào nhà ở tạm hoặc hỗ trợ tiền thuê nhà ở trong thời gian chờ bố trí tái định cư; hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu...;

19 nội dung được giao quy định chi tiết theo Nghị định số 88/2024/NĐ-CP của Chính phủ như quy định tỷ lệ quy đổi, điều kiện bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở để bồi thường cho người có đất thu hồi; quy định khoản tiền tính bằng tỷ lệ phần trăm (%) theo giá trị hiện có của nhà, công trình xây dựng; quy định mức bồi thường cụ thể đối với nhà, công trình xây dựng không đủ tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp luật chuyên ngành; quy định mức bồi thường, hỗ trợ di dời mồ mả; mức bồi thường chi phí tự cải tạo, sửa chữa, nâng cấp cho người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước; hỗ trợ thuê nhà ở, giao đất ở, bán nhà ở, hỗ trợ bằng tiền để tự lo chỗ ở đối với người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước; quy định suất tái định cư tối thiểu bằng đất ở, nhà ở và bằng tiền...

“UBND thành phố chỉ quy định chi tiết các nội dung được giao tại Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 88/2024/NĐ-CP của Chính phủ. Thành phố đã tăng mức bồi thường nhà, công trình, mồ mả, cây trồng, vật nuôi và các hỗ trợ khác”, ông Trần Bá Thành nhấn mạnh.

HOÀNG HIỆP