Những điều cần biết về thuế đối ứng mới của Mỹ
ĐNO - Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố mức thuế đối ứng mới mang tính bước ngoặt, tác động thương mại toàn cầu và đảo chiều chính sách tự do thương mại Mỹ theo đuổi suốt nhiều thập niên.

Mức thuế mới như thế nào?
CNN dẫn thông báo từ Nhà Trắng, Mỹ sẽ duy trì mức thuế sàn toàn cầu 10% đối với hàng hóa từ các nước có thặng dư thương mại với Mỹ (tức Mỹ xuất khẩu sang những nước này nhiều hơn nhập khẩu). Ngược lại, khoảng 40 quốc gia có thâm hụt thương mại với Mỹ sẽ bị áp mức thuế sàn 15%.
Nhìn chung, mức thuế mới dao động 18 - 41%. Những nước bị áp thuế cao nhất là Syria với 41%; Lào và Myanmar 40%; Thụy Sỹ 39%; Iraq và Serbia 35%; Algeria, Bosnia and Herzegovina, Libya và Nam Phi 30%.
Đáng chú ý, hàng hóa vận chuyển qua nước thứ ba nhằm né thuế sẽ bị đánh thuế ở mức cao hơn có thể lên tới 40%.
Những nước nào bị đánh thuế hơn 15%?
Theo thống kê, có 26 quốc gia sẽ phải chịu mức thuế cao hơn 15%, gồm các quốc gia Nam Á như Ấn Độ (25%), Pakistan (19%); Đông Nam Á như Philippines (19%), Thái Lan (19%); châu Phi như Algeria (30%), Libya (30%); Trung Đông như Iraq (35%), Syria (41%)…
Khi nào thuế quan có hiệu lực?
Ban đầu, kế hoạch được cho sẽ có hiệu lực từ ngày 1/8. Tuy nhiên, để Hải quan và Bảo vệ biên giới Mỹ có thời gian điều chỉnh hệ thống thu thuế, ngày áp dụng chính thức được dời sang 7/8. Dù vậy, việc thay đổi sát nút này tiếp tục đặt ra câu hỏi về tính ổn định của chính sách.
Tại sao không áp thuế cao hơn với một số đối tác?
Các thỏa thuận thương mại song phương giữa Mỹ và một số đối tác là yếu tố chính. Anh và Trung Quốc hiện giữ nguyên mức thuế nhờ các khuôn khổ đã ký kết, dù thỏa thuận với Trung Quốc sẽ hết hiệu lực trong vòng chưa đầy hai tuần.
Riêng Mexico tránh đợt tăng thuế nhờ cuộc điện đàm sát “giờ G” giữa lãnh đạo hai nước. Còn Liên minh châu Âu được “giảm nhẹ” từ 30% xuống 15% sau thỏa thuận vào tuần qua.
Các mức thuế này có hợp pháp?
Đây là vấn đề đang được tranh luận gay gắt. Chính quyền Trump viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA) để áp đặt các mức thuế này. Tuy nhiên, Tòa án Thương mại quốc tế Mỹ từng phán quyết ông Trump vượt quá quyền hạn pháp lý khi làm như vậy vào tháng 5/2025.
Tại phiên tòa phúc thẩm mới đây, nhiều thẩm phán tỏ ra nghi ngờ về việc viện dẫn luật khẩn cấp trong bối cảnh Mỹ nhập siêu suốt nhiều thập kỷ mà không có dấu hiệu khủng hoảng rõ rệt.
Ông Trump sẽ lại gia hạn thuế?
Ông Trump từng tuyên bố dứt khoát về các mức thuế, nhưng lại thường xuyên thay đổi vào phút chót. Điều này khiến nhiều chuyên gia và doanh nghiệp không dám chắc rằng ngày 7/8 là hạn cuối thực sự. Thực tế, chính sách thuế “Ngày giải phóng thương mại” hồi tháng 4/2025 từng gây hỗn loạn thị trường và buộc ông phải lùi lại sau vài giờ áp dụng.
Thuế quan mới có đẩy lạm phát tăng?
Dù các vòng thuế trước chưa gây tác động lớn đến lạm phát, các chuyên gia cảnh báo vòng thuế mới có thể khiến giá cả hàng hóa leo thang. Các tập đoàn lớn như Walmart và Procter & Gamble lên tiếng về việc giá hàng hóa nhập khẩu đang tăng lên do thuế. Nếu tình hình kéo dài, lạm phát có thể vượt tầm kiểm soát, theo CNN.