Cảnh giác trước các hình thức lừa đảo giao hàng trên mạng

Hiện nay, số lượng người dân sử dụng thương mại điện tử rất lớn, hoạt động giao nhận hàng hóa thông qua các dịch vụ bưu chính diễn ra sôi động. Tuy nhiên, lợi dụng sự tin tưởng và thiếu hiểu biết của người dân, các chiêu trò lừa đảo nở rộ.

Nhiều đối tượng mạo danh nhân viên giao hàng thực hiện hành vi lừa đảo. Ảnh: CHIẾN THẮNG

Một trong những chiêu thức lừa đảo phổ biến nhất là giả danh nhân viên bưu điện qua điện thoại. Đối tượng lừa đảo sẽ gọi điện thông báo rằng có một bưu phẩm đang chờ người nhận, hoặc có vấn đề liên quan đến đơn hàng của khách. Đối tượng giả mạo có thể yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân như thẻ căn cước công dân, số tài khoản ngân hàng hoặc thậm chí là yêu cầu chuyển tiền để “mở khóa” hàng hóa.

Một vụ việc điển hình mới đây, bà Đ.V.H. (phường Hòa Cường Nam, quận Hải Châu) được một số điện thoại gọi để thông báo có một bưu kiện chưa nhận. Người gọi tự nhận là nhân viên bưu cục Bưu điện Việt Nam (VietNam Post) tại số 271 phường Vĩnh Trung (quận Thanh Khê) và yêu cầu bà thực hiện theo các thao tác nhập thông tin, họ tên, thẻ căn cước công dân… để xác minh đơn hàng. Vì thường xuyên theo dõi thông tin, cảnh báo trên báo chí, truyền hình nên bà H. đã yêu cầu đến tận bưu cục để nhận hàng. Ngay sau đó, các đối tượng đã ngắt máy, chặn số liên lạc của bà H.

Một trường hợp khác là gia đình L.A.D. (phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu) đã bị lừa đảo bằng hình thức rất tinh vi khi đối tượng giả làm nhân viên bưu cục để giao sản phẩm cod (trả tiền khi nhận hàng) với số tiền gần 2 triệu đồng.

Anh Dũng kể: “Thừa lúc tôi đi vắng, đối tượng mặc áo in logo nhận diện một hãng vận chuyển để yêu cầu vợ tôi chuyển khoản số tiền 1,95 triệu đồng cho sản phẩm điện thoại thông minh. Khi được yêu cầu gọi điện xác nhận thì đối tượng vờ như gọi cho tôi rồi đọc rõ họ tên, số điện thoại, địa chỉ nhà khiến vợ tôi lơ là, mất cảnh giác và đưa tiền cho đối tượng này. Khi mở gói hàng ra thì chỉ có một số món đồ không có giá trị”...

Các chiêu trò này thường sử dụng thông tin khá hợp lệ và có vẻ đáng tin cậy, khiến người tiêu dùng dễ bị mắc lừa. Một số đối tượng sử dụng email, zalo hoặc tin nhắn giả mạo để thông báo rằng một vận đơn đang chờ xử lý và yêu cầu người nhận nhấn vào đó để theo dõi. Các liên kết, mã QR này có thể dẫn đến những trang web, nền tảng lừa đảo, được thiết kế giống hệt của công ty giao hàng, giao diện ngân hàng thực sự. Điểm đặc biệt là sau khi người nhận hàng điền các thông tin và cung cấp mã số xác thực qua điện thoại thì mọi số tiền trong tài khoản ngân hàng, ví điện tử sẽ bị trừ sạch. Đây là chiêu thức rất nguy hiểm và có thể dẫn đến mất mát tài sản cá nhân.

Đối với người bán hàng, cần cảnh giác với trò lừa đảo khi chính người đi lừa cũng là khách hàng. Anh H.C.L., chủ một cửa hàng điện tử ở phường Xuân Hà (quận Thanh Khê) chia sẻ, thời gian trước, anh nhận được một đơn hàng ở Đắk Lắk, khách hàng có tên Đ.T.N. yêu cầu anh giao hàng theo hình thức cod. Khách hàng có chia sẻ công việc là quản lý một bưu cục tại thị xã Buôn Hồ (tỉnh Đắk Lắk) và đề nghị anh nhập dòng mã nội bộ của nhân viên để hỗ trợ miễn phí giao hàng.

Anh L. làm theo, đến khi kiểm tra lại trên ứng dụng thì anh mới tá hỏa vì khách hàng đã thêm họ vào mục được ủy quyền chỉnh sửa giá trị đơn hàng, vị trí giao nhận trên nền tảng giao hàng. Anh L. liên hệ với bưu cục thị xã Buôn Hồ để tìm hiểu xem có nhân viên tên Đ.T.N. thì nhận được câu trả lời từ phía quản lý là không có. Nếu anh L. không kiểm tra mà giao hàng thì đơn hàng có thể bị chiếm đoạt.

Trước vấn đề này, ông Lê Cao Tâm, Trưởng phòng An ninh mạng và Phòng chống công nghệ cao (Công an thành phố) khuyến cáo người dân cần cảnh giác với các cuộc gọi và tin nhắn lạ, nhất là những thông báo liên quan đến bưu phẩm, trúng thưởng hoặc yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân; xác thực thông tin từ nguồn đáng tin cậy, nếu nhận được thông báo liên quan đến bưu phẩm hoặc đơn hàng, hãy liên hệ trực tiếp với đơn vị cung cấp dịch vụ bưu chính hoặc viễn thông để xác thực thông tin, thay vì tin tưởng ngay lập tức; không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng hay mã xác minh cho bất kỳ ai qua điện thoại hoặc tin nhắn nếu không chắc chắn về danh tính của người yêu cầu; báo cáo các hành vi đáng ngờ về lừa đảo, người dân nên báo cáo ngay cho cơ quan chức năng.

Thời gian đến, đơn vị sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, phối hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức các chiến dịch tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về các hình thức lừa đảo đang diễn ra.

HẠNH ANH