Trong cuộc sống hằng ngày cũng như kinh doanh chúng ta phải đối mặt với nhiều quyết định giữa những sự lựa chọn khác nhau. Ai cũng cần phải xem xét chi phí cơ hội để tính toán và cân nhắc. Thông tin được chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về loại chi phí này.
 |
| Chi phí cơ hội còn được gọi với tên gọi khác là chi phí kinh tế. |
Chi phí cơ hội là gì?
Chi phí cơ hội (hay chi phí kinh tế) phản ánh chi phí sử dụng những nguồn lực mang tính khan hiếm vào việc sản xuất hàng hóa hay bất kỳ một dịch vụ bằng giá trị của những cơ hội bị bỏ qua. Các bạn có thể hiểu ngắn gọn là những lợi ích mất đi khi lựa chọn phương án này thay vì lựa chọn phương án khác.
Nguồn lực là gì?
Nguồn lực (Resource) gồm tất cả những yếu tố được dùng để sản xuất ra tất cả hàng hóa, dịch vụ (như đất đai, tiền, máy móc, thiết bị, công nghệ…). Không phải lúc nào trong sản xuất ai trong chúng ta cũng có đầy đủ những nguồn lực. Do đó, xuất hiện thuật ngữ nguồn lực khan hiếm chính là những yếu tố sản xuất khan hiếm.
Chi phí là gì?
Chi phí là những hao phí về nguồn lực để doanh nghiệp đạt được mục tiêu cụ thể về hoạt động sản xuất và kinh doanh. Trong kế toán, chi phí gồm rất nhiều loại như chi phí sản xuất, chi phí nguyên vật liệu, chi phí thuê nhà xưởng…
Công thức tính chi phí cơ hội trong kinh tế vĩ mô
Chi phí cơ hội được tính theo công thức dưới đây: OC = FO – CO
 |
| Cách tính chi phí cơ hội trong kinh tế vĩ mô. |
Ví dụ về chi phí cơ hội
Ví dụ chi phí cơ hội trong kinh tế, kinh doanh
Nếu bạn đang có ý định cho 2 doanh nghiệp vay tiền nóng 10 tỷ đồng để lấy tiền lời:
- Khi cho doanh nghiệp 1 vay bạn sẽ được trả 1 tỷ/năm tiền lãi trong 3 năm
- Đối với doanh nghiệp 2 vay được trả 1,2 tỷ/năm tiền lời và đáo hạn từng năm
Bởi số tiền có hạn bạn chỉ cho 1 doanh nghiệp vay mà thôi. Lúc này:
Nếu cho doanh nghiệp 1 vay chi phí cơ hội sẽ là: 1 tỷ 2 - 1 tỷ = 200 triệu VN. Tuy nhiên, bạn phải đảm bảo điều kiện đảm bảo thu về 3 tỷ trong 3 năm nhưng lúc cần thiết phải đợi hết 3 năm mới đạt được điều kiện nên nó sẽ ảnh hưởng đến nguồn tiền và không giải quyết cấp bách.
Nếu bạn cho doanh nghiệp 2 vay thì:
- Khi vay 1 năm: Bạn sẽ thu được 1 tỷ 2 tiền lãi
- Vay 3 năm: Bạn sẽ thu về 3 tỷ 3
Lúc này chi phí cơ hội sẽ là: 3 tỷ – 1.2 tỷ = 1.8 tỷ
Ví dụ chi phí cơ hội trong cuộc sống
Sau tốt nghiệp THPT lựa chọn học lên đại học hay đi làm:
- Đi làm: Kiếm được tiền nhưng khả năng tiếp cận với những công việc có thu nhập cao bị hạn chế.
- Học lên đại học: Mất khoảng 2 - 55 năm, không kiếm được nhiều tiền nhưng có nhiều cơ hội tiếp cận với việc làm có thu nhập cao.
Chi phí cơ hội lúc này không chỉ gồm những số tiền mà các bạn có thể kiếm ra nếu lựa chọn đi làm mà bao gồm tất cả số tiền học phí, thời gian để học đại học.
Quy luật chi phí cơ hội tăng dần
Theo kinh nghiệm chia sẻ từ Taichinhz, không phải lúc nào nguồn lực của chúng ta cũng đầy đủ mà nó luôn tồn tại sự khan hiếm. Hiểu về chi phí cơ hội sẽ giúp mỗi chúng ta có các quyết định phù hợp hơn. Thông qua việc nhận thức được các lợi ích, cơ hội bị lựa chọn quyết định, các bạn cũng có thể đo lường i được giá trị của những phương án đó.
Đặc biệt, chi phí cơ hội rất quan trọng đối với nhà quản trị. Bởi họ thường xuyên phải đưa ra các quyết định mang tính ảnh hưởng cho một công ty hay một tập đoàn.
Đi kèm với nhiều lợi ích thì cũng có những hạn chế nhất định. Để tính toán cũng như đo lường được chi phí cơ hội thì cần phải xác định yếu tố về thời gian. Tuy nhiên, không phải lúc nào các bạn cũng có đủ thời gian để xem xét.
 |
| Hiểu về chi phí cơ hội sẽ giúp mỗi chúng ta có các quyết định phù hợp hơn. |
Phân biệt chi phí cơ hội và chi phí chìm
Chi phí chìm là chi phí đã xảy ra và không thể tránh khỏi. Ví dụ như khi bạn đặt mua một bộ quần áo trên mạng có giá 200.000 VNĐ nhưng khi nhận hàng lại không phù hợp. Lúc này bạn sẽ có 2 lựa chọn:
- Một là: Vẫn mặc bởi bỏ đi thì tiếc tiền
- Hai là: Bỏ luôn không mặc
Lúc này 200.000 VNĐ là chi phí chìm. Dù chọn một trong hai lựa chọn trên nhưng bạn không thể lấy lại được tiền. Vậy nên chi phí chìm sẽ không được tính toán khi đưa ra quyết định kinh doanh.
Còn đối với chi phí cơ hội lại khác. Loại chi phí này sẽ được các nhà đầu tư, kinh doanh tính toán thật kỹ trước khi đưa ra quyết định.
Kết luận
Thông tin bài viết chia sẻ đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về chi phí cơ hội. Mong rằng bạn hãy cân nhắc thật kỹ để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp và đúng đắn mang lại lợi ích cho bản thân và doanh nghiệp của mình.
