Mùa khai trường và học bổng Vallet

Đầu năm học 2015-2016, Hội Gặp gỡ Việt Nam sẽ trao tặng 2.250 suất học bổng Vallet cho học sinh trung học ưu tú (mỗi suất 8,5 triệu đồng), sinh viên đại học, học viên cao học và nghiên cứu sinh ưu tú (mỗi suất 14 triệu đồng) trong cả nước, với tổng số tiền hơn 22 tỷ đồng, tương đương 1 triệu USD.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc sinh thời và gia đình tiếp GS Trần Thanh Vân, GS Lê Kim Ngọc, GS Odon Vallet và những người cùng đi tại nhà riêng của Đại tướng ở phố Hoàng Diệu (Hà Nội).

Bên cạnh việc thực hiện thành công 11 lần Gặp gỡ Việt Nam thu hút các nhà vật lý thuộc hơn 40 quốc gia đến nước ta (trong đó có nhiều nhà bác học đoạt Giải thưởng Nobel); xây dựng Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành, rồi góp phần xây cất Tổ hợp Không gian khoa học hoành tráng tại thành phố biển Quy Nhơn; mở Trường Vật lý Việt Nam và Trường Vật lý thiên văn Việt Nam ở trình độ sau đại học lôi cuốn cả các nhà nghiên cứu trẻ từ nhiều nước châu Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Singapore…) tới học; Hội Gặp gỡ Việt Nam còn trao nhiều suất học bổng cho các bạn trẻ ưu tú ở nước ta trong thập niên qua.

Cảm kích trước ý nghĩa cao đẹp của hoạt động khuyến học, khuyến tài ấy, GS Odon Vallet ở Đại học Sorbonne, Paris, đề nghị được cùng tham gia chương trình học bổng trong khuôn khổ các hoạt động đa dạng của Hội Gặp gỡ Việt Nam. Từ đấy, số học bổng tăng vọt lên và những suất học bổng do dòng họ Vallet đóng góp được gọi là học bổng Vallet.

Tính đến đầu năm học 2015-2016, Hội Gặp gỡ Việt Nam đã trao khoảng 20.000 suất học bổng Vallet với tổng số tiền hơn 100 tỷ đồng.

Tổng số học bổng năm 2015 xấp xỉ năm 2014, nhưng tổng số tiền dành cho các học bổng đó nhiều hơn. Xét tình hình lạm phát ở Việt Nam, GS Odon Vallet quyết định nâng số tiền mỗi suất học bổng dành cho sinh viên hay nhà nghiên cứu trẻ lên mức 14 triệu đồng, dành cho học sinh trung học lên 8,5 triệu đồng.

Trong hoàn cảnh cuộc sống của các bạn trẻ còn nhiều thiếu thốn ở một nước đang phát triển như Việt Nam ta, thì trị giá mỗi suất học bổng như thế, theo chúng tôi nghĩ, là cao.

Vallet là một dòng họ lâu đời ở Pháp mà Odon Vallet là người đại diện hiện nay. Odon là tiến sĩ khoa học ngành luật học, giáo s­ư lịch sử tôn giáo tại Đại học Sorbonne nổi tiếng thế giới, cũng là một nhà văn viết tùy bút triết luận sắc bén, thường được Đài Truyền hình Pháp và các báo lớn ở Paris phỏng vấn về các cuộc xung đột tôn giáo diễn ra nóng bỏng ở vùng Trung Đông như Syria, Iran, Iraq…, hay vùng Nam Á như Afghanistan, Pakistan…

Đ­ược thừa kế gia tài lớn, trị giá hơn 100 triệu euro, nhưng Odon không hề tiêu xài cho cá nhân mình, mà đem tất cả số tiền lớn ấy gửi ngân hàng, hằng năm lấy lãi để tặng học bổng cho các bạn trẻ học giỏi ở Pháp và ở Việt Nam.

Bên cạnh những học sinh giỏi ở các đô thị lớn, nhiều học sinh giỏi con em dân nghèo tại các vùng sâu, vùng xa ở đồng bằng sông Cửu Long, cao nguyên miền Trung, hay núi rừng dọc dãy Trường Sơn, hoặc ở vùng non cao hiểm trở tại Việt Bắc, Đông Bắc, Tây Bắc cũng được nhận học bổng Vallet.

GS Odon Vallet và ông bà GS Trần Thanh Vân - Lê Kim Ngọc từ Paris sang, tự mình thực hiện một chuyến đi xuyên Việt, rất căng thẳng và mệt nhọc, nhiều đoạn đi bằng xe buýt đường dài, để trực tiếp trao từng suất học bổng tới tận tay từng bạn trẻ ở từng vùng, miền được tập kết về một số địa điểm tại Hà Nội, Vinh, Đồng Hới, Huế, Đà Nẵng, Đà Lạt và thành phố Hồ Chí Minh.

Chẳng hạn, học sinh Hải Phòng, Nam Định, Yên Bái, Điện Biên, Cao Bằng...  được các thầy, cô ở địa phương đưa về tập kết tại Hà Nội để nhận học bổng. Học sinh Đồng Tháp, Kiên Giang, An Giang, Vĩnh Long... thì đến thành phố Hồ Chí Minh nhận học bổng. Nếu học sinh ở cách xa địa điểm nhận học bổng hơn 100 km, thì các em được Hội Gặp gỡ Việt Nam cấp tiền tàu xe đi về và tiền ăn, ở tại các đô thị, nơi các em tập kết.

GS Trần Thanh Vân và GS Odon Vallet trao học bổng cho một số học sinh ưu tú người các dân tộc thiểu số ở Quảng Nam - Đà Nẵng.

Có lần phát học bổng ở Đồng Hới, GS Odon Vallet chia sẻ: “Tôi biết, trước kia, người Mỹ từng trút lên mảnh đất này những trận mưa bom. Ngày nay, những ai có thiện chí trên trái đất này nên cùng nhau mang tới đây những “cơn mưa rào học bổng”… Số học bổng ít ỏi mà tôi đem đến cho các bạn hôm nay chỉ như những hạt mưa nhỏ bé, lác đác đầu mùa!”...

GS Odon khiêm tốn nói vậy, chứ thật ra mỗi “hạt mưa nhỏ bé” mà ông đem đến trị giá cả chục triệu đồng! Và số học bổng ông trao cũng không hề là “lác đác”, mà thường lên tới hàng nghìn suất…

Odon Vallet có cảm tình sâu sắc đối với cuộc chiến đấu giành độc lập, tự do của dân tộc ta. Ông vô cùng ngưỡng mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh, bậc thiên tài kiệt xuất thế kỷ XX, có tâm hồn vị tha, cao thượng.
Ngày trao học bổng Vallet vào mùa thu Cách mạng, mùa khai trường, đang dần dà trở thành một “lễ hội học đường” được các bạn trẻ trong cả nước ta, từ Bắc vào Nam, náo nức mong chờ.

Mùa khai trường năm 2015, trong cả nước, Hội Gặp gỡ Việt Nam sẽ trao tặng 2.250 suất học bổng Vallet cho học sinh trung học, sinh viên đại học, học viên cao học và nghiên cứu sinh ưu tú với tổng số tiền hơn 22 tỷ đồng tương đương 1 triệu USD.

Riêng các tỉnh phía Bắc trao tặng tại Nhà hát thành phố Hà Nội và Văn Miếu - Quốc Tử Giám cho học sinh, sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh ưu tú 549 suất học bổng với tổng số tiền 5,425 tỷ đồng, chiếm 1/4 tổng số tiền học bổng trao trong cả nước.

Sau chuyến đi xuyên Việt khẩn trương để được tận tay trao học bổng cho học sinh, sinh viên và các nhà nghiên cứu trẻ Việt Nam, tối 5-9 tới, GS Odon Vallet sẽ rời thành phố Hồ Chí Minh bay trở về Pháp để kịp làm những công việc bộn bề của ông trong mùa khai trường ở Paris. Ông bà Trần Thanh Vân còn lưu lại Việt Nam thêm một số ngày để làm nốt những công việc dở dang, nhằm giúp các nhà khoa học trẻ trong nước.

Người Việt Nam - trước hết là phụ huynh, các thầy, cô giáo - hết sức cảm kích tr­ước tình cảm cao quý và việc làm đầy ý nghĩa của GS Trần Thanh Vân, GS Lê Kim Ngọc (tức bà Trần Thanh Vân) và GS Odon Vallet dành cho thế hệ trẻ hiếu học trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, người mà các GS hết lòng yêu kính.

Sinh thời, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Phu nhân là PGS Đặng Bích Hà đã thân mật tiếp GS Trần Thanh Vân, GS Lê Kim Ngọc và GS Odon Vallet tại nhà riêng ở 30 Hoàng Diệu (Hà Nội) để tỏ lòng hoan nghênh nghĩa cử cao đẹp mà các GS dành cho thế hệ trẻ Việt Nam.

HÀM CHÂU