"Biển Đông: Hợp tác vì an ninh và phát triển trong khu vực"

Hội thảo nhằm tìm ra giải pháp toàn diện và những cách tiếp cận thiết thực để quản lý tranh chấp, giảm thiểu căng thẳng cho vấn đề Biển Đông.

Sáng 27/11, tại TPHCM đã khai mạc Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Biển Đông: Hợp tác vì an ninh và phát triển trong khu vực”. Hơn 200 đại biểu, trong đó có gần 90 học giả quốc tế đến từ các quốc gia như: Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Ấn Độ, các nước ASEAN, các vị đại sứ, đại diện ngoại giao tại Việt Nam.

Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Biển Đông: Hợp tác vì an ninh và phát triển trong khu vực”

 Hội thảo do Học viện Ngoại giao phối hợp với Quỹ Hỗ trợ Nghiên cứu Biển Đông và Hội Luật gia Việt Nam tổ chức.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Giáo sư Nguyễn Vũ Tùng, Giám đốc Học viện Ngoại giao Việt Nam cho rằng Biển Đông vẫn là "một trong những bài toán khó hiểu, khó lường đối với giới nghiên cứu và học giả quốc tế" và "điểm nóng hội tụ" của nhiều lớp mâu thuẫn, cạnh tranh địa chiến lược của thế giới”.

Từ sau Phán quyết của Tòa Trọng tài, tình hình Biển Đông có nhiều chuyển biến tích cực, tuy nhiên, nhìn trong tổng thể và dài hạn hơn, bất an và lo ngại vẫn đè nặng bởi nỗi lo trước nguy cơ "vô trật tự và xung đột.” Từ góc độ hệ thống, trật tự trên biển bị xói mòn do luật pháp quốc tế vẫn chưa được tôn trọng đầy đủ. Xét từ góc độ khu vực, những nỗ lực nhằm quản lý tranh chấp vẫn mang tính “đối phó” và “chắp vá”. Một nghịch lý còn tồn tại là mặc dù có nhiều sáng kiến hợp tác nhưng kết quả thực chất lại hết sức hạn chế do thiếu hụt “lòng tin chiến lược”.

Trước những diễn biến ngày càng phức tạp ở Biển Đông, ông Nguyễn Vũ Tùng cũng kêu gọi các nhà khoa học phân tích kỹ lưỡng và đề xuất những giải pháp toàn diện, lâu dài bền vững, và những cách tiếp cận thiết thực để quản lý tranh chấp, giảm thiểu căng thẳng, tận dụng cơ hội hợp tác và giải quyết vấn đề triệt để hơn.

Ông Tùng nhấn mạnh: “Các học giả giải thích về các vấn đề pháp lý và những vấn đề địa chính trị sẽ làm cho bức tranh về Biển Đông trở nên hoàn thiện hơn. Việc trao đổi thông tin đã làm cho các đại biểu nhận thức vấn đề rõ hơn và khi đó việc góp ý với các nhà hoạch định chính sách sẽ trở nên hoàn thiện hơn. Tôi nghĩ đó là ý nghĩa lớn nhất”. 

Cũng trong phiên khai mạc, Thẩm phán Vladimir Vladimirovich Golitsyn, nguyên Chánh án Tòa án Quốc tế về Luật biển (ITLOS) đã có bài phát biểu quan trọng về vai trò và đóng góp của Tòa án và Trọng tài trong các tranh chấp biển, về những thách thức của Tòa án Quốc tế trong việc giải quyết tranh chấp biển. Theo ông, "vai trò của các cơ quan tài phán quốc tế không nên bị đánh giá thấp" bởi sự hình thành của các Tòa là một nhân tố quan trọng trong việc phát triển nguyên tắc thượng tôn luật pháp quốc tế và quản trị biển. Khi thực hiện những chức năng nhiệm vụ, Tòa án Quốc tế về Luật biển dần dần trở thành "một cơ quan về khoa học luật pháp, đóng góp vào sự phát triển tiến bộ của luật biển và quản trị biển quốc tế".

Diễn ra trong bối cảnh nhiều sự kiện ngoại giao quan trọng trong khu vực như Hội nghị cấp cao APEC 2017, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 31 và các hội nghị cấp cao liên quan vừa được tổ chức, Hội thảo Quốc tế lần thứ 9 về Biển Đông đem đến cơ hội cho các học giả Việt Nam và quốc tế cách nhìn thấu đáo về tình hình Biển Đông trong năm qua từ nhiều góc độ, phân tích và thảo luận các biện pháp duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực và thúc đẩy hợp tác.

Theo VOV