Ngay sau Tết Nguyên đán 2018, Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng và các đơn vị chức năng của thành phố tất bật triển khai các công việc chống nhiễm mặn và thiếu nước sinh hoạt cục bộ cho mùa nắng nóng sắp tới.
 |
| Dawaco đang tích cực chuẩn bị để khởi công xây dựng cụm xử lý nước mới có công suất 60.000m3/ngày tại Nhà máy nước Cầu Đỏ. |
Theo Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco), hệ thống cấp nước cho thành phố đang sử dụng nguồn nước chủ yếu từ sông Cầu Đỏ (hạ lưu sông Yên và Vu Gia) với tổng công suất thiết kế hiện nay 214.000m3/ngày. Tuy nhiên, những năm gần đây, công suất tiêu thụ nước của thành phố đã vượt công suất thiết kế bình quân 6.000m3/ngày.
Đặc biệt, nhiều ngày công suất tiêu thụ nước lên đến 240.000m3/ngày, vượt thiết kế 26.000m3/ngày. Ông Hồ Minh Nam, Phó Tổng Giám đốc Dawaco cho hay, để ứng phó với công suất tiêu thụ nước gia tăng trong thời gian chưa đầu tư xây dựng và khai thác các hệ thống cấp nước mới, các nhà máy nước (NMN) được huy động tăng công suất khai thác.
NMN Cầu Đỏ có khả năng vận hành với công suất sản xuất nước cao nhất lên đến 220.000m3/ngày, vượt công suất thiết kế 50.000m3/ngày và thực tế đã khai thác với công suất vượt thiết kế 40.000m3/ngày.
NMN Sân bay được khai thác với công suất bình quân 37.509m3/ngày, có ngày lên đến 44.000m3/ngày, trong khi công suất thiết kế 30.000m3/ngày. Các NMN còn lại như: Sơn Trà, Hải Vân, Phú Sơn, Hồ Xanh… có công suất thiết kế nhỏ và chỉ khai thác trong các khu vực dân cư nhất định.
Năm 2018, Dawaco khởi công xây dựng cụm xử lý nước mới có công suất 60.000m3/ngày tại NMN Cầu Đỏ, nâng công suất của NMN này lên 230.000 m3/ngày vào năm 2019 và xây dựng mới NMN Hòa Liên với công suất 120.000 m3/ngày để nâng tổng công suất cấp nước cho toàn thành phố lên 390.000m3/ngày vào năm 2020.
Ngoài ra, khởi công xây dựng NMN hồ Hòa Trung có công suất 10.000m3/ngày để phục vụ cấp nước cho Khu Công nghệ cao.
Về lý do phải xây dựng đập trên sông Cu Đê để khai thác nguồn nước cho NMN Hòa Liên mà không huy động nguồn nước từ các hồ như: Hòa Trung, Trước Đông, Đồng Nghệ, để bổ sung trữ lượng nước cấp cho thành phố trong bối cảnh diện tích tưới cho sản xuất nông nghiệp đã giảm rất nhiều, ông Hồ Minh Nam cho biết:
“Qua khảo sát, trữ lượng chứa nước hằng năm của các hồ nói trên đều rất nhỏ so với nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của người dân. Đến năm 2025, nhu cầu sử dụng nước cần 100 triệu m3/năm, nhưng hồ Trước Đông chỉ có dung tích chứa nước 3 triệu m3 và thường xuyên cạn nước vào mùa hè, hồ Hòa Trung có dung tích chứa 11 triệu m3 nước, hồ Đồng Nghệ là 18 triệu m3 nước…
Vì vậy, chúng tôi chỉ xây dựng NMN hồ Hòa Trung công suất 10.000m3/ngày và cũng chỉ đủ phục vụ Khu Công nghệ cao”.
Tuy nhiên, khó khăn lớn đối với việc cấp nước sinh hoạt cho thành phố vẫn là nguồn nước sông Cầu Đỏ bị nhiễm mặn; không bị nhiễm mặn chỉ cung cấp được 70% trữ lượng nước cho thành phố. Bên cạnh đó, việc vận hành các hồ thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia chưa đáp ứng nhu cầu cấp nước sinh hoạt cho thành phố.
Ngoài ra, dự án xây dựng NMN Hòa Liên và cụm xử lý nước mới tại NMN Cầu Đỏ chậm tiến độ nên chưa đáp ứng nhu cầu sử dụng nước đang gia tăng. Hơn nữa, việc phát triển du lịch ở quận Sơn Trà và Ngũ Hành Sơn dẫn đến việc thiếu nước cục bộ ở khu vực này…
Ông Hoàng Thanh Hòa, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ ra nguyên nhân bị nhiễm mặn nặng là do trong mùa cạn, công trình thủy điện Đăk Mi 4 chuyển 1,2 tỷ m3 nước từ sông Vu Gia sang sông Thu Bồn để phát điện. Cũng do thay đổi yếu tố địa hình, nhất là tỷ lệ phân lưu nước từ sông Vu Gia về sông Thu Bồn hiện nay chiếm đến 60%; tỉnh Quảng Nam đắp đập ngăn mặn giữ ngọt tại sông Tứ Câu hằng năm…
“Thành phố đang đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sửa đổi quy trình vận hành liên hồ chứa thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn theo hướng các công trình thủy điện tăng cường xả nước vào mùa cạn và vận hành giảm lũ hợp lý.
Chúng tôi đã đề nghị có giải pháp điều tiết phân lưu nước sông Vu Gia tại cửa sông Quảng Huế trở lại như trước đây. Đề nghị công trình thủy điện Đăk Mi 4 xả nước về sông Vu Gia vào thời gian các công trình thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia dừng vận hành, để chống nhiễm mặn và bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho thành phố trong mùa nắng nóng”, ông Hòa nói.
Mới đây, trong một cuộc họp đầu Xuân Mậu Tuất, lãnh đạo Dawaco thống nhất chỉ đạo khẩn trương chuẩn bị thi công thêm tuyến ống chuyển tải nước qua cầu Tiên Sơn để kịp bổ sung cấp nước cho quận Sơn Trà và Ngũ Hành Sơn trong mùa nắng nóng năm nay; đồng thời, hoàn chỉnh các thủ tục để khởi công xây dựng NMN hồ Hòa Trung và cụm xử lý nước mới tại NMN Cầu Đỏ ngay trong quý 1 và quý 2-2018.
Bài và ảnh: HOÀNG HIỆP
