Thực hiện mô hình chính quyền đô thị: Đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền

Để triển khai thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị mang lại hiệu  quả, UBND thành phố ban hành Đề án số 7796/ĐA-UBND ngày 19-11-2021 về phân cấp, ủy quyền quản lý Nhà nước gắn với thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021-2026. 

Công tác quản lý đô thị được phân cấp mạnh mẽ cho các địa phương thời gian qua. TRONG ẢNH: Công nhân môi trường nạo vét cống thoát nước trong mùa mưa. Ảnh: PV

Sau hơn 1 năm triển khai đề án, UBND thành phố đã phân cấp mạnh công tác quản lý cho các sở và quận, huyện. Đặc biệt là ủy quyền những thẩm quyền của UBND thành phố, của Chủ tịch UBND thành phố cho các sở, UBND các quận, huyện.

Giảm trung gian, giảm thủ tục

Giám đốc Sở Nội vụ Võ Ngọc Đồng chia sẻ, để triển khai đề án, các ngành, các cấp quán triệt quan điểm nhất quán của Thành ủy, UBND thành phố. Công tác ủy quyền đã rút ngắn quy trình, giảm trung gian, giảm thủ tục và thời gian, nâng cao trách nhiệm cá nhân người đứng đầu, đề cao vai trò quản lý trực tiếp của cơ quan chuyên môn và cấp chính quyền quận, huyện, phường, xã. Tại các quyết định phân cấp, ủy quyền đã quy định tập trung, cụ thể trách nhiệm kiểm tra, giám sát, hậu kiểm sau phân cấp, chế độ thống kê báo cáo định kỳ hằng năm và việc đánh giá, bổ sung, hoàn thiện liên tục trong quá trình phân cấp, ủy quyền. Các sở, ngành đã kịp thời ban hành văn bản hướng dẫn các nội dung phân cấp, ủy quyền thuộc phạm vi quản lý. Đối với các lĩnh vực phân cấp trọng tâm như đầu tư, xây dựng, quản lý đô thị, các sở, ngành (Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Giao thông vận tải) đã chủ động ban hành các bản hướng dẫn thực hiện nội dung phân cấp, ủy quyền hoặc tổ chức tập huấn, triển khai…

Đến nay, có 16/18 nội dung chính thuộc 5 lĩnh vực trọng tâm đặt ra tại đề án gồm: phân cấp tổ chức bộ máy, nhân sự; phân cấp đầu tư; phân cấp quản lý đô thị; phân cấp tài chính - ngân sách; phân cấp quản lý đất đai đã hoàn thành. Bên cạnh các nội dung phân cấp được thông qua tại đề án, các sở, ngành đang triển khai lấy ý kiến, tham mưu các văn bản phân cấp bổ sung một số nội dung. Ngoài ra, UBND thành phố rà soát, có công văn báo cáo đề xuất Bộ Nội vụ các nội dung cần kiến nghị với bộ, ngành Trung ương về tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý Nhà nước gắn với cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu, phân bổ nguồn lực hợp lý, nâng cao năng lực, trình độ cán bộ và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực chặt chẽ.

Nâng cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu

Tại quận Sơn Trà, việc triển khai đề án được chú trọng, thực hiện nghiêm túc. Các nội dung phân cấp, ủy quyền từ UBND thành phố cho quận và từ quận cho các phường đều được triển khai cụ thể. Chủ tịch UBND phường An Hải Bắc Trần Văn Hùng cho biết, đối với một số nội dung được UBND quận phân cấp cho phường thực hiện như công tác cấp giấy phép sử dụng tạm vỉa hè, đặc biệt là chủ tịch UBND phường ủy quyền cho công chức hộ tịch - tư pháp ký chứng thực… đã tạo sự chủ động, linh hoạt cho địa phương, rút ngắn thời gian, thủ tục và giảm khâu trung gian.

Theo ông Hùng, việc phân cấp, ủy quyền mang lại nhiều hiệu ứng tích cực. Cùng với đó, vai trò, trách nhiệm người đứng đầu tăng lên. Quan trọng nhất để triển khai đề án phân cấp, ủy quyền cũng như chính quyền đô thị nói chung, đó là công tác dự toán ban đầu phải sát đúng, tránh phát sinh các khoản ngoài dự toán sẽ tạo điểm nghẽn rất lớn trong thực hiện nhiệm vụ chính trị.

“Trước đây, khi là cấp ngân sách, phường có nguồn kết dư nên chủ động xử lý các khoản phát sinh. Nay là cấp dự toán, đều phải chờ kinh phí từ thành phố chuyển về qua quá trình tổng hợp dự toán từ phường gửi lên quận, quận gửi lên thành phố mới vòng về phường…”, ông Hùng nói.

Theo Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu Nguyễn Đăng Huy, qua đánh giá, việc triển khai các nhiệm vụ UBND quận ủy quyền cho UBND các phường được thực hiện tốt, đồng bộ và phát huy được hiệu quả thiết thực, tăng tính chủ động của UBND các phường trong giải quyết hồ sơ của công dân, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Trong khi đó, Chủ tịch UBND quận Cẩm Lệ Hồ Văn Khoa cho rằng, việc ủy quyền đã tạo điều kiện cho UBND các phường chủ động trong công tác quản lý cán bộ nói chung; kịp thời khắc phục những hư hỏng nhỏ trong cơ sở hạ tầng công cộng, điện chiếu sáng, đường đô thị, cây xanh ngã, đổ… Qua đó, bảo đảm phục vụ tốt sinh hoạt của người dân tại các khu dân cư.

Bên cạnh kết quả đạt được, còn những hạn chế, khó khăn nhất định trong triển khai đề án. Báo cáo thẩm tra tại kỳ họp thứ 10 HĐND thành phố khóa X, Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố Nguyễn Thành Tiến cho rằng, công tác phân cấp, ủy quyền theo mô hình chính quyền đô thị có mặt chưa đồng bộ, chưa đánh giá hết năng lực của đơn vị tiếp nhận và công tác tổ chức hướng dẫn nghiệp vụ chuyên môn chưa kịp thời. Do vậy, thực tiễn còn nhiều lúng túng, vướng mắc, thiếu nguồn lực… Các vấn đề phát sinh bức xúc về hạ tầng đô thị, môi trường tại khu dân cư chưa được chủ động kịp thời xử lý.

Ông Võ Ngọc Đồng cho biết, về phân cấp giữa UBND quận, huyện đối với UBND phường, xã, một số địa phương kiến nghị UBND thành phố xem xét, có chính sách hỗ trợ đối với công chức phường khi thực hiện nhiệm vụ được phân cấp, ủy quyền, UBND thành phố chỉ đạo Sở Nội vụ và các ngành liên quan lưu ý trong quá trình xây dựng, thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng hằng năm. Đối với các nội dung kiến nghị thuộc thẩm quyền của Trung ương, UBND thành phố đã có công văn báo cáo, đề xuất gửi Bộ Nội vụ tổng hợp theo quy định. Thời gian tới, các sở, ban, ngành đẩy nhanh tiến độ tham mưu hoàn thành quy định đối với các nội dung phân cấp, ủy quyền đặt ra tại đề án; tiếp tục rà soát, báo cáo kết quả thực hiện các nội dung đã được phân cấp, ủy quyền để bổ sung, hoàn thiện phù hợp thực tiễn và quy định của pháp luật.

TRỌNG HUY