Bất cập trong bố trí, quản lý nhà chung cư

Bài cuối: Siết chặt quản lý nhà chung cư

.

Từ cuối năm 2016 đến nay, các ngành chức năng của thành phố đã thực hiện các biện pháp quản lý nhà chung cư như: chấm dứt ký hợp đồng chuyển đổi quyền cho thuê căn hộ đối với các hộ diện giải tỏa; buộc những hộ không có nhu cầu ở phải trả lại nhà; nghiêm cấm sang nhượng, mua bán và cho thuê chung cư dưới mọi hình thức...

Khu chung cư Hòa Xuân từng là “điểm nóng” sang nhượng và cho thuê trái phép căn hộ, nay công tác quản lý đã được siết chặt.
Khu chung cư Hòa Xuân từng là “điểm nóng” sang nhượng và cho thuê trái phép căn hộ, nay công tác quản lý đã được siết chặt.

Nhiều trường hợp sai phạm bị phát hiện

Theo Sở Xây dựng, Luật Nhà ở năm 2014 quy định, bên thuê nhà ở xã hội không được bán, cho thuê lại, cho mượn nhà ở trong thời gian thuê; nếu bên thuê không còn nhu cầu thuê, thuê mua nhà ở thì chấm dứt hợp đồng và phải trả lại nhà ở này.

Luật Nhà ở năm 2014 cũng quy định việc thu hồi nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước được thực hiện khi bán, cho thuê nhà ở không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng hoặc không đủ điều kiện theo quy định của luật này.

Hết thời hạn thuê theo hợp đồng mà bên thuê không còn nhu cầu thuê tiếp hoặc khi hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng thuê, thuê mua nhà ở. Bên thuê không còn đủ điều kiện được thuê nhà ở theo quy định của luật này.

Bên thuê nhà ở không nộp tiền thuê nhà ở từ 3 tháng trở lên mà không có lý do chính đáng. Bên thuê sử dụng nhà ở không đúng mục đích như đã thỏa thuận trong hợp đồng thuê nhà ở hoặc tự ý chuyển đổi, bán, cho thuê lại, cho mượn nhà ở hoặc tự ý đục phá, cơi nới, cải tạo, phá dỡ nhà ở đang thuê...

Người đang thuê nhà ở thuộc diện bị thu hồi theo quy định phải bàn giao lại nhà ở cho đơn vị được giao quản lý nhà ở. Trường hợp không bàn giao lại nhà ở thì cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà ở quyết định cưỡng chế thu hồi. UBND cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức cưỡng chế thu hồi nhà ở này trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi.

Sau khi UBND thành phố ban hành Quyết định số 1160/QĐ-UBND (ngày 19-3-2018) về thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác quản lý, bố trí, sử dụng chung cư thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn thành phố, nhiều cán bộ, công chức, viên chức được bố trí nhà nhưng không ở, có nhà riêng đã trả lại căn hộ.

“Hiện nay, dữ liệu đất đai và nhà ở đã được số hóa, cơ quan chức năng chỉ cần nhập số chứng minh nhân dân của một cá nhân vào hệ thống là tự động đưa ra kết quả đã sở hữu lô đất nào, căn nhà nào trên địa bàn thành phố.

Những trường hợp ngoại tỉnh mới nhập hộ khẩu và đổi chứng minh nhân dân cũng bị truy ra việc đã sở hữu nhà, đất. Vì thế, vợ chồng tôi bàn nhau và cách đây mấy ngày đã trả lại căn hộ mà thành phố bố trí trước đây vì chúng tôi cũng đã có nhà riêng”, một công chức đang công tác tại Văn phòng UBND quận cho hay.

Còn chị T.T.N (một công chức trú ở quận Hải Châu) cho biết: “Tôi xây dựng xong nhà ở quận Hải Châu thì trả ngay căn hộ chung cư mà thành phố bố trí ở phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà). Cùng trả căn hộ với tôi có một người nữa ở trong khu chung cư.

Hiện nay nhiều cán bộ, công chức đã có nhà riêng đều tự giác trả căn hộ chung cư mà thành phố đã bố trí mặc dù thành phố chưa có ý kiến. Thực sự thì người nào được bố trí chung cư mà đã có nhà riêng thì không thể nào “qua mặt” được thành phố vì dữ liệu đất đai, nhà ở hiện nay được quản lý bằng phần mềm, truy ra rất dễ dàng và nhanh chóng”.

Tương tự, bà Lê Thị Diệu (trú đường Phan Văn Xảo, phường Mân Thái, quận Sơn Trà) cho hay: “Chúng tôi nộp hồ sơ mua nhà ở xã hội được ít ngày thì đơn vị tiếp nhận hồ sơ gọi điện thoại mời lên làm thủ tục hoàn trả tiền đặt cọc và hồ sơ vì bị phát hiện có một lô đất ở huyện Hòa Vang.

Tôi lên xem thì thấy Trung tâm Công nghệ thông tin của Sở Tài nguyên và Môi trường có công văn nêu rõ đã sở hữu lô đất, chưa ghi nhận biến động và còn photocopy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của chúng tôi gửi về… Tôi cũng được biết nhiều cán bộ, công chức, viên chức… đã được cấp căn hộ chung cư tại phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà) nhưng cũng đã có nhà và đất trên địa bàn thành phố.

Trước thực tế này, đề nghị thành phố cần tiến hành rà soát, buộc những người đã có nhà, đất phải trả lại căn hộ chung cư để bảo đảm công bằng”.

Theo Sở Xây dựng, trong năm 2016, đã thu hồi 48 trường hợp sử dụng căn hộ chung cư vi phạn các quy định; năm 2017, thu hồi 30 trường hợp; trong 5 tháng đầu năm 2018 thu hồi 27 trường hợp. Ngày 24-5-2018, UBND thành phố có Công văn số 3824/UBND-SXD thống nhất không xem xét giải quyết thuê căn hộ chung cư đối với các trường hợp đã có quyền sở hữu đất ở, nhà ở.

Hiện nay, Thanh tra thành phố đang thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác quản lý, bố trí, sử dụng chung cư thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn thành phố.

Rà soát, thu hồi các căn hộ sử dụng sai mục đích

Trao đổi với phóng viên, ông Tô Văn Hùng, Trưởng ban Đô thị, HĐND thành phố cho biết, đã kiến nghị UBND thành phố xây dựng chiến lược phát triển nhà ở nói chung và chung cư, nhà ở xã hội nói riêng trong thời gian sắp đến trên cơ sở kinh nghiệm sau 20 năm xây dựng thành phố và tham khảo các mô hình, phương thức tổ chức, quản lý nhà ở các nước tiên tiến trên thế giới.

Rà soát toàn bộ hệ thống chung cư, nhà ở xã hội hiện nay để đánh giá tính phù hợp về mặt vị trí quy hoạch, chất lượng công trình… để có giải pháp phá dỡ, đầu tư xây dựng thay thế hay cải tạo nâng cấp và bổ sung hệ thống các công trình phúc lợi xã hội đáp ứng nhu cầu cho người dân.

Tiến hành tổng kiểm tra việc sử dụng chung cư trên địa bàn thành phố, qua đó, thu hồi các trường hợp được cấp nhà chung cư nhưng không ở, đã có nhà ở riêng, vi phạm các quy định như tự ý cho thuê lại, cho ở nhờ, chuyển nhượng trái phép…

Thực hiện tốt các quy chế đã ký kết, nhất là quy chế phối hợp quản lý nhân khẩu, an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường tại các khu chung cư, nhà liền kề; tăng cường công tác quản lý cư trú…

Riêng đối với hoạt động của Công ty Quản lý nhà chung cư, cần sắp xếp lại bộ máy quản lý theo hướng tinh gọn, hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức hoạt động; thành lập tổ tự quản khu chung cư phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và bảo đảm đúng quy định của pháp luật; xem xét việc bố trí nhà trưởng bảo đảm đủ năng lực và phát huy trách nhiệm trong công tác quản lý; xây dựng lộ trình xã hội hóa công tác quản lý chung cư, nhà ở xã hội trong thời gian sớm nhất...

“Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi, giám sát việc triển khai thực hiện các kiến nghị nói trên. Hiện Thanh tra thành phố đang tiến hành thanh tra các trường hợp được cấp căn hộ chung cư theo diện ưu đãi của thành phố, nhưng chưa có thông báo kết luận thanh tra.

Vừa qua, các cơ quan chức năng đã thu hồi được một số căn hộ chung cư sử dụng sai mục đích, kết quả này chưa thể nói là hài lòng, nên chúng tôi đề nghị đẩy mạnh thu hồi các căn hộ chung cư thuộc sở hữu Nhà nước đang sử dụng sai mục đích, đặc biệt là những người nào đã được cấp căn hộ chung cư mà đã có nhà riêng rồi thì tiến hành thu hồi hết”, ông Tô Văn Hùng nhấn mạnh.

Tại Báo cáo số 288/BC-UBND ngày 15-11-2017 về tổng kết công tác đầu tư xây dựng, bố trí, quản lý và sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố (trong 20 năm qua), Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh, trước mắt tiến hành tổng kiểm tra, rà soát các đối tượng cán bộ, công chức, viên chức, đối tượng làm việc tại các cơ quan trung ương đóng trên địa bàn thành phố… được thành phố bố trí cho thuê chung cư từ trước đến nay. Từ đó, có biện pháp xử lý chấm dứt hợp đồng thuê, thu hồi căn hộ chung cư vi phạm nhằm bảo đảm việc sử dụng các căn hộ chung cư đúng mục đích và hiệu quả.

Thành phố sẽ tiếp tục nghiên cứu cơ chế, chính sách theo đúng quy định để thực hiện bán, cho thuê mua tại các khu chung cư cho người đang thuê. Nghiên cứu nâng cao phần mềm quản lý các đối tượng được bố trí thuê chung cư; ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức hoạt động.

Sắp xếp lại bộ máy quản lý của Công ty Quản lý nhà và Công ty Quản lý nhà chung cư, đồng thời nghiên cứu mô hình quản lý các khu chung cư, trong đó chú trọng việc phối hợp giữa chính quyền địa phương trong quản lý các khu chung cư.

Về lâu dài, thành phố sẽ thực hiện nguyên tắc bảo đảm nguồn lực về vốn và đất đai, chấp thuận đầu tư phát triển dự án nhà ở khi hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội bảo đảm nhu cầu của người dân.

Các cơ quan chức năng tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, giảm thời gian xét duyệt các dự án phát triển nhà ở; tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục trong cấp phép xây dựng, giảm thiểu thủ tục, thời gian và các loại phí, lệ phí; đồng thời, có cơ chế ưu đãi về thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân khi mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội xa khu vực trung tâm nhằm kích cầu về nhà ở xã hội của thành phố.

Thành phố cũng sẽ xem xét thí điểm phương án Nhà nước chỉ giữ vai trò về quản lý quỹ nhà ở và bố trí bán, cho thuê, mua đối với các đối tượng chính sách nhà ở xã hội đủ điều kiện; còn công tác quản lý vận hành được thực hiện xã hội hóa để các doanh nghiệp có chức năng quản lý vận hành nhà chung cư thực hiện…

 Xây dựng thêm 3.600 căn hộ chung cư

Theo chương trình phát triển nhà ở thành phố Đà Nẵng đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 (ban hành theo Quyết định số 1002/QĐ-UBND ngày 7-3-2018 của UBND thành phố), trước mắt từ nay đến năm 2020, Đà Nẵng sẽ đầu tư xây dựng dự án Khu chung cư thu nhập thấp Tân Trà với quy mô 163 căn hộ từ nguồn ngân sách thành phố.

Tiếp tục đầu tư hoàn thành dự án khu chung cư thu nhập nhấp Phước Lý (quận Cẩm Lệ) với quy mô 256 căn hộ từ nguồn kinh phí bán nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư.

Tiếp tục đầu tư hoàn thành dự án ký túc xá sinh viên tập trung phía tây và ký túc xá sinh viên phía tây mở rộng tại khu đô thị - công nghiệp Hòa Khánh với quy mô hơn 700 phòng từ ngân sách thành phố.

Tiếp tục đầu tư hoàn thành 5 dự án nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư xây dựng với hơn 3.200 căn hộ. Kêu gọi đầu tư xây dựng 2 dự án nhà ở công nhân với quy mô hơn 3.900 căn hộ.

Chấp thuận đầu tư thêm các dự án nhà ở xã hội do các doanh nghiệp đầu tư xây dựng để đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho các đối tượng xã hội trong giai đoạn sau và kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để cho thuê, thuê mua, bán phục vụ đối tượng công nhân và người lao động…

Tổng nguồn vốn thực hiện đầu tư xây dựng các công trình, dự án nói trên dự kiến khoảng 63.500 tỷ đồng, trong đó vốn do các doanh nghiệp đầu tư là 26.000 tỷ đồng, vốn đóng góp của người dân là 37.000 tỷ đồng và nguồn vốn ngân sách của thành phố là 495 tỷ đồng.

Bài và ảnh: QUÝ NƯƠNG

;
.
.
.
.
.
.