Theo thống kê, trên địa bàn thành phố hiện có hơn 1.200 phương tiện hết niên hạn sử dụng (NHSD), quá thời gian đăng kiểm. Thế nhưng, nhiều phương tiện trong số đó vẫn lưu thông trên đường, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường.
Kiểm định xe ở Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới thành phố. |
Thông tư số 21/2010/TT-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải hướng dẫn thực hiện Nghị định số 95/2009/NĐ-CP ngày 30-10-2009 của Chính phủ quy định NHSD đối với ô-tô chở hàng và ô-tô chở người. Cụ thể, đối với ô-tô tải, NHSD là không quá 25 năm; ô-tô khách là không quá 20 năm. Ngoài ra, ô-tô phải chuyển đổi công năng thành xe khách trước ngày 1-1-2002, niên hạn không quá 17 năm.
Khi hết niên hạn, nếu phương tiện không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật thì chủ phương tiện có trách nhiệm gửi giấy đăng ký cho cơ quan công an và không được phép tham gia giao thông. Khi lực lượng chức năng phát hiện xe hết niên hạn lưu thông, chủ phương tiện sẽ bị xử phạt hành chính, đình chỉ lưu hành, bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký và biển kiểm soát.
Đáng chú ý, để tránh những thiệt hại do phương tiện không bảo đảm các tiêu chuẩn kỹ thuật gây ra, xe quá niên hạn sẽ bị lập biên bản, tịch thu.
Quy định là vậy, nhưng các phương tiện hết NHSD vẫn lưu thông trên đường. Một cán bộ làm lâu năm trong ngành giao thông cho biết thực tế Đà Nẵng hiện có hơn 80.000 ô-tô lưu thông trên đường nên lực lượng chức năng khó có thể kiểm tra hết để biết là xe hết niên hạn sử dụng hay chưa.
Đại tá Lê Ngọc, Trưởng phòng Cảnh sát giao thông thuộc Công an thành phố cho biết trong hơn 3 năm qua, đơn vị chỉ phát hiện và lập biên bản được 2 trường hợp ô-tô khách (loại 12 chỗ và 15 chỗ) hết niên hạn sử dụng và đã tiến hành tịch thu theo quy định.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hầu hết xe sắp hết NHSD đều bỏ kiểm định những kỳ cuối cùng và không nộp lại giấy chứng nhận đăng kiểm. Một số trường hợp, trước khi xe hết hạn đã được mua bán, chuyển vùng và chủ mới không sang tên hay đi đăng kiểm, gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong công tác quản lý. Đáng chú ý, các xe này thường được đưa về các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, các khu vực xa xôi hẻo lánh, các bãi khai thác khoảng sản, lâm sản… nên càng khó quản lý, xử phạt.
Anh Nguyễn Văn Hải, một tài xế xe chở khoáng sản ở xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang cho biết: “Thực tế, nhiều xe đã cũ nát, hết NHSD, nhưng các chủ phương tiện hoán cải để tiếp tục sử dụng. Thậm chí, một số xe khách quá NHSD vẫn được dùng để chở nông sản, gỗ, đất đá thi công công trình… Ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa thì lại càng nhiều hơn những chiếc xe như thế lưu thông”.
Theo Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới thành phố (Trung tâm), việc các phương tiện hết NHSD mà vẫn tham gia giao thông sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao về tai nạn giao thông và trái với quy định của Luật Giao thông đường bộ và Nghị định số 95/2009/NĐ-CP ngày 30-10-2019 của Chính phủ.
Ông Nguyễn Hương, Giám đốc Trung tâm cho biết, các xe hết NHSD sẽ được cập nhật vào danh sách cảnh báo tại chương trình quản lý kiểm định để Trung tâm từ chối kiểm định.
Danh sách các phương tiện này cũng được gửi đến các cơ quan chức năng như: thanh tra giao thông, cảnh sát giao thông để kiểm soát, xử lý nếu cố tình lưu thông. Cùng với đó, chủ phương tiện sẽ được các trung tâm đăng kiểm thông báo bằng nhiều hình thức trước khi xe hết NHSD tại các chu kỳ kiểm định cuối.
Đối với các phương tiện sắp hết NHSD, khi kiểm định kỳ cuối, cơ quan chức năng chỉ cấp thời gian kiểm định đến hết niên hạn. Khi hết niên hạn, các chủ phương tiện có trách nhiệm gửi giấy đăng ký cho cơ quan công an và không được phép tham gia giao thông.
Trung tâm cũng đã báo cáo danh sách xe hết NHSD về Cục Đăng kiểm Việt Nam và Sở GTVT thành phố để theo dõi kiểm tra; đồng thời cũng gửi danh sách đến Phòng Cảnh sát giao thông (Công an thành phố), Thanh tra Sở GTVT để phối hợp kiểm tra.
“Chúng tôi cũng thông báo nhắc nhở đến các chủ phương tiện biết thời gian các xe sắp hết NHSD để có giải pháp thay thế, loại bỏ phương tiện. Ngoài ra, danh sách xe sắp hết hạn được niêm yết công khai trên bảng thông báo tại phòng chờ làm thủ tục kiểm định của khách hàng và đăng tải trên website của Trung tâm”, ông Hương nói.
Theo Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Trung Nghĩa, thời gian qua, lực lượng chức năng của thành phố đã tích cực tuyên truyền, vận động và gửi thông báo đến các chủ phương tiện hết NHSD giao nộp giấy đăng ký phương tiện, biển số. Các chủ phương tiện không chấp hành sẽ bị xử lý nghiêm.
Đồng thời, đơn vị cũng đã tăng cường tuần tra kiểm soát ở những địa bàn ngoại thành, nông thôn, những bãi khai thác đất đá, lâm sản…
Trường hợp xe hết NHSD sẽ bị tịch thu nếu cố tình lưu thông, còn với phương tiện quá hạn chưa đăng kiểm mà lưu thông thì phạt hành chính và yêu cầu đi đăng kiểm lại.
Để ngăn chặn, xử lý triệt để thực trạng này, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị 29/CT-TTg ngày 5-10-2016 về việc xử lý phương tiện giao thông đường bộ hết NHSD, quá hạn kiểm định, trong đó nêu rõ: yêu cầu Bộ GTVT, Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông tăng cường tuyên truyền, tuần tra, xử phạt. Đồng thời, yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương tổng kiểm tra, rà soát, thống kê danh sách các phương tiện hết NHSD, quá hạn kiểm định; có phương án cụ thể xử lý theo đúng quy định pháp luật; tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục, cơ chế chính sách để người dân, doanh nghiệp chủ động thông báo, giao nộp các phương tiện hết NHSD. Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu xử lý trách nhiệm của người đứng đầu nếu để xảy ra tình trạng phương tiện hết NHSD, quá hạn kiểm định tham gia giao thông gây tai nạn. |
Bài và ảnh: PHƯƠNG UYÊN