Vì sao Saudi Arabia tặng trăm triệu USD?

Bộ trưởng Tư pháp Malaysia đã tuyên bố ngừng điều tra về cáo buộc tham nhũng với Thủ tướng Najib Razak với lý do: khoản tiền 680 triệu USD được chuyển vào tài khoản cá nhân nhà lãnh đạo này là quà tặng của Hoàng gia Saudi Arabia.

Kết luận của cuộc điều tra dường như để lại nhiều câu hỏi hơn là những lời giải đáp thỏa đáng cho dư luận về những cáo buộc tham nhũng liên quan ông Najib.

Thủ tướng Malaysia được tuyên “trắng án” sau cáo buộc tham nhũng liên quan tới quỹ đầu tư 1MDB. Ảnh: AP

“Dọn dẹp” thuộc cấp

Dĩ nhiên phán quyết đưa ra vào ngày 26-1 đã khép lại mọi cuộc điều tra liên quan tới Thủ tướng Malaysia Najib Razak vì ông không vi phạm luật nào với khoản tiền có trong tài khoản cá nhân năm 2013. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần trong quá trình điều tra đang diễn ra liên quan tới quỹ đầu tư do nhà nước quản lý vốn “nợ như chúa chổm” có tên 1Malaysia Development Berhad (1MDB), mà ông Najib là người đứng đầu ban cố vấn quỹ này.

Mùa hè năm ngoái, tờ Wall Street Journal đưa tin: Các nhà điều tra đã bất ngờ phát hiện manh mối cho thấy hàng trăm triệu USD đã được chuyển từ những tài khoản có liên quan đến quỹ 1MDB vào tài khoản cá nhân của ông Najib.

Ngay sau đó, Thủ tướng Malaysia đã sa thải cấp phó của ông. Phó Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin bị sa thải chỉ 2 ngày sau khi ông có động thái kêu gọi ông Najib hợp tác với các nhà điều tra và trả lời những câu hỏi liên quan hoạt động tài chính của quỹ 1MDB.

Cùng với việc thay Phó Thủ tướng, ông Najib cũng thay luôn Bộ trưởng Tư pháp Abdul Gani Patail và cất nhắc ông Mohamed Apandi Ali vào vị trí này. Ông Ali chính là Bộ trưởng Tư pháp đương nhiệm vừa đưa ra tuyên bố “trắng án” với ông Najib.

Theo lập luận của Bộ trưởng Ali, số tiền bị cho là nghi vấn trong tài khoản cá nhân của Thủ tướng Malaysia được chuyển từ các tài khoản cá nhân của một gia đình Hoàng gia Saudi Arabia. Khoản tiền “tài trợ bí mật” này được chuyển vào tài khoản của ông Najib nhiều lần kể từ tháng 3-2013 đến đầu tháng 4-2013, ngay trước đợt bầu cử diễn ra vào ngày 5-5 năm đó.

Bộ trưởng Tư pháp Ali cũng nói rằng, ông Najib đã trả lại gần hết số tiền này (trừ khoảng 60 triệu USD) vào thời điểm nhiều tháng sau đó, sau khi ông đã tái đắc cử.

Song, tất cả lập luận của phía cơ quan tư pháp Malaysia đã không thể thuyết phục dư luận trong cũng như ngoài nước.

“Cho không biếu không”

Chắc chắn có một câu hỏi nhiều người muốn biết, đó là vì sao Saudi Arabia lại “cho không biếu không” người khác cả trăm triệu USD như vậy.

Theo một nguồn tin Saudi Arabia, một câu trả lời có thể xem là thuyết phục khi cho rằng, Hoàng gia Saudi Arabia rất lo ngại về ảnh hưởng của tổ chức Anh em Hồi giáo tại Malaysia. Hoàng gia Saudi Arabia muốn tìm cách để liên minh đảng cầm quyền của ông Najib sẽ giúp họ đánh bại liên minh đối lập ở Malaysia vốn ủng hộ tổ chức này.

Theo BBC, khoản tiền 681 triệu USD đã được Saudi Arabia ủng hộ ông Najib trong cuộc bầu cử năm 2013. Theo đó, khoản tiền này được phê chuẩn từ cấp cao nhất là nhà vua quá cố của Saudi Arabia, vua Abdullah. Số tiền được lấy từ nguồn tài chính riêng của nhà vua và cả từ ngân sách quốc gia Saudi Arabia.

Mặc dù vẫn có rất ít bằng chứng cho thấy tổ chức Anh em Hồi giáo được sự ủng hộ lớn tại Malaysia. Hơn nữa, cũng sẽ khó hiểu vì sao người Saudi Arabia lại quan tâm tới cuộc bầu cử tại một quốc gia không thuộc Arab và cách xa họ tới hơn 6.000 km.

Dù vậy thì trong cuộc bầu cử năm đó, liên minh của ông Najib rốt cuộc đã giành thắng lợi, dù tỷ lệ ủng hộ chỉ đạt mức tệ nhất trong hơn 50 năm nắm quyền.

Hãng BBC nêu thêm một thông tin đáng chú ý khác là Hoàng tử Saudi Arabia Turki bin Abdullah, một trong những người con trai của nhà vua quá cố Abdullah, đang có những hoạt động kinh doanh khuyếch trương tại Malaysia.

Dù vậy vẫn còn một câu hỏi khác chưa có lời đáp: Phải chăng có chuyện ông Najib thực sự không hề nhận ra, giống như vị Bộ trưởng Tư pháp của ông đã tuyên bố, là ông đã nhận được 14 triệu USD được chuyển vào tài khoản cá nhân từ một công ty do chính phủ quản lý có tên là SRC? Đây cũng là công ty từng một thời thuộc sở hữu của quỹ đầu tư 1MDB.

TRẦN ĐẮC LUÂN