Triều Tiên thử hạt nhân, thế giới chấn động

CHDCND Triều Tiên cho rằng, việc nước này thử bom hydro (còn gọi là bom nhiệt hạch, bom H) vào sáng 6-1 là quyền hợp pháp để tự vệ trước Mỹ. Song, động thái của Bình Nhưỡng làm thế giới chấn động. Hàn Quốc tuyên bố sẽ thực hiện mọi biện pháp có thể để buộc Bình Nhưỡng trả giá cho vụ thử hạt nhân lần thứ tư.

Người dân CHDCND Triều Tiên hân hoan khi theo dõi thông tin về vụ thử bom H. Ảnh: The Telegraph

“Thành công hoàn hảo”

Trận động đất mạnh 5,1 độ Richter xảy ra vào sáng 6-1 ở sát khu thử hạt nhân Punggye-ri đã làm rung chuyển miền đông bắc CHDCND Triều Tiên. Bình Nhưỡng xác nhận đây là vụ thử bom H “thành công hoàn hảo”. “Với thành công hoàn hảo từ quả bom H lịch sử, chúng ta đã gia nhập hàng ngũ các quốc gia hạt nhân phát triển”, người dẫn chương trình Đài truyền hình CHDCND Triều Tiên nói.

Trong khi đó, hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên KCNA cho biết, Bình Nhưỡng sẽ không từ bỏ chương trình hạt nhân của mình khi nào Mỹ vẫn duy trì “thái độ hiếu chiến”. Bình Nhưỡng khẳng định sẽ hành xử như một nước sở hữu hạt nhân có trách nhiệm, đồng thời cam kết không sử dụng vũ khí hạt nhân nếu chủ quyền của đất nước không bị vi phạm và không chuyển giao năng lực hạt nhân cho các bên khác.   

Hãng KCNA cũng cho hay, vụ thử được thực hiện lúc 10 giờ (giờ địa phương) theo lệnh của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, chỉ 2 ngày trước sinh nhật ông. Hồi tháng 12 năm ngoái, ông Kim Jong-un tuyên bố Bình Nhưỡng đang sở hữu một quả bom nhiệt hạch, sẵn sàng sử dụng để “bảo vệ lãnh thổ và phẩm giá quốc gia”. Lúc đó, các nước khác và các chuyên gia hoài nghi tuyên bố này.

Theo Reuters, nếu quả thật CHDCND Triều Tiên sản xuất thành công bom H thì sẽ là bước phát triển đáng lo ngại trên bán đảo Triều Tiên, bởi bom H có sức công phá mạnh hơn gấp nhiều lần so với bom nguyên tử thông thường. Trước đó, CHDCND Triều Tiên đã thử hạt nhân 3 lần vào các năm 2006, 2009 và 2013, làm căng thẳng leo thang trên bán đảo Triều Tiên.

Thế giới phản ứng

Vụ thử bom H làm dấy lên sự chỉ trích của thế giới. Trung Quốc bày tỏ “sự phản đối kiên quyết” và triệu đại sứ của CHDCND Triều Tiên đến để phản đối. Năm 2013, Bắc Kinh cũng có động thái tương tự khi Bình Nhưỡng thử hạt nhân lần thứ ba.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh lần này nói rằng, Bình Nhưỡng nên ngừng bất kỳ hành động nào làm tình hình trên bán đảo Triều Tiên xấu đi. Song, bà Hoa Xuân Oánh không đề cập giải pháp đáp trả vụ thử này. Các nhà phân tích cho rằng, nếu Bình Nhưỡng chống lại phản ứng của Bắc Kinh sẽ làm hủy hoại nghiêm trọng quan hệ giữa hai nước.

Thời gian qua, giữa Trung Quốc và CHDCND Triều Tiên có lúc rạn nứt nhưng Bắc Kinh đã nỗ lực để cải thiện quan hệ. Tháng 10 năm ngoái, Bắc Kinh đã phái một trong những quan chức quyền lực nhất trong Đảng đến thăm Bình Nhưỡng. Đến nay, những diễn biến mới nhất có thể sẽ là rào cản cho mối quan hệ này. Tuy nhiên, hiện tại, Trung Quốc vẫn là đồng minh và đối tác thương mại quan trọng nhất của Bình Nhưỡng.

Trong khi đó, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) nhóm họp khẩn tại New York. Người phát ngôn của phái bộ Mỹ tại LHQ, bà Hagar Chemali, nói rằng Washington và Tokyo đã đề nghị tham vấn khẩn cấp HĐBA LHQ về vụ thử hạt nhân của CHDCND Triều Tiên.

Từ sau vụ thử hạt nhân vào năm 2006 đến nay, Bình Nhưỡng vẫn chịu các biện pháp trừng phạt của HĐBA LHQ. Nếu vụ thử mới nhất chính thức được xác nhận, chắc chắn các thành viên HĐBA sẽ mở rộng lệnh trừng phạt đối với Bình Nhưỡng.

Về phía Mỹ, cường quốc này cam kết sẽ đáp trả thích đáng, nhưng muốn xác định xem vụ thử bom H có thành công thật hay không; đồng thời không công nhận CHDCND Triều Tiên là quốc gia hạt nhân. Theo AP, vấn đề CHDCND Triều Tiên sẽ là nội dung chính trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ trong năm nay.

Hàn Quốc, nước láng giềng của CHDCND Triều Tiên, cho rằng vụ thử bom H không những là thách thức nghiêm trọng đối với hòa bình thế giới, mà còn là thách thức trực tiếp đối với 80 triệu người và hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.

Theo đó, Seoul sẽ thực hiện tất cả giải pháp cần thiết để buộc Bình Nhưỡng phải trả giá. Ông Cho Tae-yong, quan chức an ninh cấp cao tại Nhà Xanh, nhấn mạnh: Chính phủ Hàn Quốc chỉ trích mạnh mẽ việc CHDCND Triều Tiên phớt lờ cảnh báo của Seoul và của cộng đồng quốc tế để tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ tư, vi phạm nghị quyết của HĐBA LHQ. Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye đã mở cuộc họp khẩn cấp với Hội đồng An ninh quốc gia để bàn thảo giải pháp ứng phó.

Nhật Bản cũng lên tiếng rằng, động thái của CHDCND Triều Tiên là mối đe dọa đối với an ninh của Tokyo. “Nhật Bản sẽ không tha thứ cho hoạt động thử nghiệm hạt nhân của CHDCND Triều Tiên”, Thủ tướng Shinzo Abe nói với báo giới.

PHÚC NGUYÊN