Trong khi đảng Cộng hòa phản ứng gay gắt các đề xuất tăng thuế và chống biến đổi khí hậu, đảng Dân chủ lại không hài lòng vì cho rằng kế hoạch phát triển hạ tầng của Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn chưa đủ bao quát.
 |
| Tổng thống Mỹ Joe Biden muốn thúc đẩy kế hoạch đầu tư 2.300 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng. TRONG ẢNH: Ông Joe Biden phát biểu trong một sự kiện ngày 2-4-2021 tại Nhà Trắng. Ảnh: Reuters |
Kế hoạch đề xuất khoản ngân sách “khủng” dự kiến lên tới 2.300 tỷ USD của Tổng thống Joe Biden nhằm phát triển hạ tầng nước Mỹ trong ngày 4-4 đã vấp phải sự chỉ trích từ các chính trị gia thuộc cả cánh tả lẫn cánh hữu. Tờ Wall Street Journal nhận định: Đây là những tín hiệu đầu tiên cho thấy lộ trình để thông qua bản kế hoạch tham vọng đó sẽ rất gian nan.
Đảng Cộng hòa không muốn tăng thuế
Theo AP, trong các cuộc phỏng vấn trên truyền hình phát sóng ngày 4-4, nhiều thành viên đảng Cộng hòa tiếp tục chỉ trích về quy mô, mức độ trong kế hoạch đề xuất của ông Biden nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Họ cũng không đồng tình với phương án của ông Biden là tăng thuế doanh nghiệp để có nguồn thu ngân sách chi cho những giải pháp chống biến đổi khí hậu.
Đảng Cộng hòa chất vấn cam kết của Nhà Trắng về việc đạt được sự đồng thuận giữa hai đảng trong các quyết sách, cho rằng sẽ rất khó để họ ủng hộ những đề xuất xung đột với những ưu tiên lâu nay của đảng mình, bất kể kế hoạch đó có đi kèm các khoản dự chi ngân sách cho phát triển đường và cầu hay không. “Làm sao Tổng thống có thể kỳ vọng sẽ có sự đồng thuận của cả hai đảng khi đề xuất của ông ấy là sự lặp lại một trong những vấn đề cốt lõi nhất của đảng Cộng hòa năm 2017?”, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Mississippi Roger Wicker nói trên đài NBC. Ông Wicker cũng nói thêm rằng, từ 4 năm trước, tất cả các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu ủng hộ việc cắt giảm thuế doanh nghiệp, nhưng nay ông Biden lại muốn họ đảo ngược lại một phần quyết định này.
Trong bối cảnh cán cân quyền lực đang chia đôi 50-50 tại Thượng viện, những ý kiến phản đối gay gắt từ đảng Cộng hòa cho thấy lộ trình trước mắt của dự luật phát triển hạ tầng của Tổng thống Biden sẽ rất chông gai. Chính phủ Mỹ coi kế hoạch phát triển hạ tầng như một cơ hội lịch sử để có sự đầu tư quy mô cho nước Mỹ. Tuy nhiên, ở thời điểm này, căn cứ tình hình hiện tại, có thể thấy dự luật nhiều khả năng sẽ không đi đến đâu nếu các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ không thể giải tỏa được những bất đồng từ phía đảng Cộng hòa và thậm chí cả những băn khoăn từ một số thành viên của đảng Dân chủ về kế hoạch này.
Một số thành viên theo quan điểm ôn hòa của đảng Dân chủ đồng tình với những lo ngại của đảng Cộng hòa về kế hoạch chi tiêu ngân sách quá lớn cũng như việc tăng thuế doanh nghiệp.
Hãng tin AP cho biết, đảng Cộng hòa chỉ trích kế hoạch phát triển hạ tầng đã đề xuất mức ngân sách cho phương tiện giao thông công cộng, xe điện và các trạm sạc cho xe điện nhiều hơn đầu tư cho đường, cầu và hạ tầng phát triển nước. Thượng nghị sĩ Roy Blunt của đảng Cộng hòa tại bang Missouri nói rằng, mặc dù đảng của ông cởi mở với kế hoạch phát triển hạ tầng nhưng không ủng hộ những đề xuất chi ngân sách của ông Biden. “Khi mọi người nghĩ về hạ tầng, họ sẽ nghĩ về đường, cầu, cảng và sân bay. Tuy nhiên, đó chỉ là một phần rất nhỏ trong cái họ gọi là gói ngân sách phát triển hạ tầng”, ông Blunt bình luận trên đài ABC. “Khoảng 70% hoặc hơn thế trong gói dự chi ngân sách đó không liên quan nhiều lắm tới hạ tầng”, ông Blunt nói tiếp.
Đảng Dân chủ nhất quyết thông qua
Đảng Dân chủ cho rằng, kế hoạch phát triển hạ tầng nói trên vẫn chưa có quy mô tương xứng với mong mỏi của họ. Dân biểu Ritchie Torres của đảng Dân chủ tại bang New York phát biểu trên đài CBS: Kế hoạch này lẽ ra nên dành gần gấp đôi số tiền đã đề xuất là 40 tỷ USD để cải thiện các khu nhà ở dành cho người thu nhập thấp. Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, nay là Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Thượng viện đầy quyền lực, liệt kê biến đổi khí hậu là vấn đề đầu tiên Quốc hội sẽ tăng ngân sách khi chuyển những đề xuất của ông Joe Biden thành dự luật.
Trong khi đó, theo AP, các quan chức trong nội các của ông Biden lập luận rằng, quy mô các đề xuất phát triển hạ tầng của họ nhằm tăng việc làm và tạo nên những nâng cấp lâu dài trong nền kinh tế Mỹ, hướng đến một tương lai khác. Họ cũng mong muốn nhận được sự ủng hộ của đảng Cộng hòa và sẵn lòng lắng nghe ý tưởng đóng góp để có thể hoàn thiện kế hoạch.
Để thông qua được kế hoạch của ông Biden về phát triển hạ tầng, ngoài số phiếu của toàn bộ thượng nghị sĩ đảng Dân chủ, cần thêm 10 lá phiếu của đảng Cộng hòa tại Thượng viện.
Trong trường hợp không thể thuyết phục được 10 lá phiếu từ đảng Cộng hòa, dự luật vẫn có thể được thông qua tại Thượng viện thông qua một thủ tục đặc biệt có tên là “Hòa giải” (reconciliation). Ngày 4-4, đảng Dân chủ nói rằng, họ không loại trừ khả năng phải dùng đến thủ tục này nếu cần thiết.
TRẦN ĐẮC LUÂN
