Nga-Belarus thắt chặt quan hệ đồng minh

Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ đến Belarus ngày 19-12 sau hơn 3 năm để hội đàm với người đồng cấp và đồng minh thân cận Alexander Lukashenko, qua đó phát thông điệp “xích lại gần nhau hơn”. Cuộc gặp thu hút chú ý của dư luận, đặc biệt là sự dè chừng từ các nước phương Tây khi Belarus có mối liên kết chặt chẽ với Moscow trong bối cảnh xung đột ở Ukraine vẫn chưa được tháo gỡ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (bên trái) tiếp người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko tại Saint Petersburg (Nga) tháng 6-2022. Ảnh: KREMLIN

Belta dẫn lời Tổng thống Lukashenko tại cuộc họp đánh giá hợp tác Belarus-Nga ngày 16-12 ở Minsk cho biết, các vấn đề chiến lược, đặc biệt là kinh tế, sẽ là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự hội đàm thượng đỉnh Belarus-Nga ngày 19-12. “Chúng tôi sẽ phân tích chi tiết các vấn đề cần giải pháp khẩn cấp. Tất cả đều là liên quan trực tiếp đến nền kinh tế, sự ổn định của các hệ thống tài chính và phúc lợi của công dân. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng sẽ không né tránh các vấn đề về tổ hợp công nghiệp-quân sự cũng như khả năng quốc phòng và an ninh”, ông Lukashenko nhấn mạnh. Hai nước láng giềng cũng xác định việc phối hợp hành động nhằm ứng phó với áp lực ngày càng tăng của các lệnh trừng phạt từ phương Tây là khía cạnh quan trọng trong hợp tác song phương.

Trong khi đó, Blommberg tiết lộ, bên cạnh lĩnh vực kinh tế, cuộc gặp sắp tới sẽ thảo luận các vấn đề an ninh và các biện pháp chung ứng phó với thách thức đang nổi lên; đồng thời trao đổi quan điểm về tình hình khu vực và quốc tế.

Theo AFP, Nga và Belarus cam kết thực hiện một loạt chương trình hợp tác kinh tế và quốc phòng sâu rộng hơn, trong đó tập trung vào các lĩnh vực như đổi mới công nghệ, nông nghiệp và cung cấp phân bón, thực phẩm cho thị trường toàn cầu. Hai nước đã hoàn thành gần 40% kế hoạch hội nhập giai đoạn 2021- 2023 với các chương trình hội nhập mới cho giai đoạn 2024-2026. Tháng 4-2022, Belarus lần đầu tiên trở thành nước xuất khẩu lớn nhất cho thị trường Nga khi giá trị xuất khẩu tăng hơn 100%. Bộ Năng lượng Belarus và “gã khổng lồ” năng lượng Gazprom (Nga) đã bàn thảo hợp tác trong lĩnh vực khí đốt.

Belarus có tầm ảnh hưởng lớn đối với việc duy trì vị thế và bảo đảm an ninh cho Nga. Với vị trí địa lý đặc biệt, Belarus được xem là cửa ngõ kết nối Nga với châu Âu. Hiện Nga và Belarus là thành viên của cơ chế "nhà nước liên minh" với mức độ hợp tác chặt chẽ về kinh tế và quân sự. Nhà lãnh đạo Belarus khẳng định, lộ trình hợp tác chặt chẽ hơn với Nga là đúng đắn và các biện pháp, gồm phê duyệt cơ chế hội nhập “nhà nước liên minh” là hợp lý và đúng lúc; đồng thời, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ hữu nghị và đồng minh với Nga. “Chúng tôi luôn đứng về phía Nga với tư cách là quốc gia có chủ quyền và độc lập”, ông Lukashenko tuyên bố.

Thời gian qua, Belarus lo ngại về mối đe dọa từ các tổ chức hoạt động ở bên ngoài. Trong động thái bất ngờ, Bộ Quốc phòng Belarus tiến hành kiểm tra tính sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng vũ trang theo lệnh của Tổng thống Lukashenko. Trên Telegram ngày 13-12, Bộ Quốc phòng Belarus cho biết, cuộc tập trận có tính chất phức hợp, yêu cầu các lực lượng vũ trang phải di chuyển vào một số khu vực được chỉ định trong thời gian ngắn nhất có thể. Quân đội cũng cảnh báo người dân về việc giao thông sẽ tạm thời bị đình trệ ở một số khu vực do hoạt động di chuyển của khí tài và binh lính. Đây là động thái mới nhất của Belarus sau loạt hoạt động quân sự, gồm tập trận chống khủng bố tuần trước, làm dấy lên lo ngại của phương Tây về việc Nga có thể sử dụng lãnh thổ Belarus để tiếp tục chiến dịch quân sự trong những tháng tới.

Đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khrenin và người đồng cấp Nga Sergei Shoigu thảo luận hợp tác quân sự song phương và ký kết sửa đổi thỏa thuận về điều khoản chung bảo đảm an ninh khu vực. Trước đó, Belarus thông báo kế hoạch thành lập các trung tâm huấn luyện quân sự chung với Nga. Dự kiến sẽ có 9.000 binh sĩ Nga được triển khai tại nước này như lực lượng quân sự chung giữa hai nước. Theo giới quan sát, kế hoạch mới này hỗ trợ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine với việc cung cấp các bãi tập ở Belarus để huấn luyện các binh sĩ mới nhập ngũ của Nga. Hai nước đã thành lập lực lượng quân sự hiệp đồng, tiến hành nhiều cuộc tập trận chung gần biên giới với Ukraine.

Theo RT, Belarus là đồng minh có vai trò đặc biệt khi cho phép Nga sử dụng lãnh thổ của nước này trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Tuy nhiên, Tổng thống Lukashenko tuyên bố không đưa quân đội Belarus tới Ukraine và cho biết đất nước của ông đã tiếp nhận và cung cấp hỗ trợ y tế và thực phẩm cho 400 - 500 người tị nạn Ukraine/ngày.

THƯ LÊ