Cho em vững bước đến trường

Trong điều kiện mẹ đơn thân, làm công nhân hợp đồng Công ty Môi trường đô thị, lại đi học xa nhà... nhưng Bùi Thị Thanh Hằng, ở phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, đã tốt nghiệp Học viện Hành chính Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, với 4 năm liền đạt danh hiệu sinh viên xuất sắc. Hằng cho biết:  “Nếu không có chương trình cho vay HSSV, chắc em không có được thành quả như hôm nay. Mong rằng chương trình tiếp tục được triển khai để hỗ trợ nhiều HSSV có hoàn cảnh như em”.

Nhờ tín dụng HSSV, em Bùi Thị Thanh Hằng (thứ 2 bên phải) đã tốt nghiệp đại học.

Chỉ với vài ba sào ruộng, song gia đình ông Đặng Thiện, thôn An Trạch, xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang đã vượt lên những khó khăn trong cuộc sống để nuôi 3 con học đại học. Đến nhà ông lúc 10 giờ sáng, nhưng chúng tôi phải chờ mãi đến hơn 12 giờ trưa ông Thiện mới đi làm về. Biết chúng tôi muốn hỏi chuyện lo cho con học hành, ông Thiện nói: “Có gì đâu mà viết. Sinh con ra phải chăm lo cho các con ăn học”. Cái chất người nông dân vốn thật thà là vậy. Nhưng khi được hỏi về chính sách tín dụng dành cho HSSV, ông phấn khởi hẳn: “Chú biết đấy, làm nông thế này, lo đủ ăn cho gia đình đã khó, lấy đâu ra để các con đi học trường này trường nọ. Nhưng nhờ sự hỗ trợ của Nhà nước, của Ngân hàng Chính sách xã hội dành cho chương trình tín dụng cho vay HSSV mà các con tôi được học đến nơi đến chốn”. Đến nay, tổng số vốn gia đình ông được Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh huyện Hòa Vang cho vay hơn 61 triệu đồng. Nguồn vốn đó thật sự có ý nghĩa với gia đình ông, đã tạo động lực, chỗ dựa cho các con an tâm học hành. Nhờ đó, 2 con lớn học Đại học Sư phạm đã tốt nghiệp và có việc làm ổn định.

Còn chị Nguyễn Thị Tuyết ở tổ 2, phường Tam Thuận, quận Thanh Khê, một phụ nữ đơn thân, song nhờ nguồn vốn của chương trình cho vay HSSV, chị đã nuôi 2 con đi học tại Trường CĐ Thương mại và CĐ nghề Đà Nẵng. Niềm vui lớn đang đến với người phụ nữ này khi chỉ còn một học kỳ nữa là người con lớn ra trường.

Trên đây chỉ là số ít trong hàng ngàn trường hợp khác nhờ vào nguồn vốn vay này mà đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng...

Thời gian qua, chính sách cho vay HSSV từng bước đến với con hộ nghèo, cận nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn bất thường khi được vay vốn theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp, cơ sở đào tạo mà không phân biệt loại hình đào tạo công lập, dân lập, thời gian đào tạo. Mức cho vay, lãi suất cho vay của chương trình được điều chỉnh linh hoạt phù hợp với thực tế... Bà Trần Phương Lan, Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội thành phố (VBSP) cho biết: Chương trình được đánh giá đã góp phần không nhỏ vào sự nghiệp phát triển giáo dục. Trong quá trình triển khai, tuy có lúc khó khăn về nguồn vốn nhưng mọi trở ngại đều được khắc phục và đặc biệt chưa có HSSV nào bỏ học vì không có tiền đóng học phí... Hiện VBSP Đà Nẵng tổ chức giao dịch lưu động vào ngày cố định hằng tháng tại trụ sở UBND 56 xã, phường của thành phố, nhằm tạo điều kiện cho Tổ trưởng nộp tiền lãi và tiền gửi tiết kiệm của thành viên; giải ngân trực tiếp đến các khách hàng; người vay trực tiếp trả nợ tiền gốc với sự chứng kiến của UBND, hội đoàn thể, Tổ Tiết kiệm và vay vốn. Đồng thời, kịp thời phát hiện những vướng mắc, khó khăn để phối hợp giải quyết, khắc phục. Đơn vị phối hợp với các Chi nhánh Agribank, Vietinbank, BIDV trên địa bàn giải ngân qua thẻ ATM, tạo thuận lợi cho HSSV... Sau 5 năm triển khai, Ngân hàng Chính sách xã hội thành phố đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho hơn 46 ngàn lượt HSSV nghèo, gia đình chính sách vay vốn đến trường. Trong số đó, có hàng ngàn trường hợp như gia đình ông Thiện, chị Tuyết, em Hằng đã vượt lên số phận... Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố, Trưởng Ban đại diện HĐQT VBSP Đà Nẵng Võ Duy Khương khẳng định: Chính sách tín dụng ưu đãi đối với HSSV có hoàn cảnh khó khăn mang đậm tính nhân văn, đã khơi dậy, khuyến khích tinh thần học tập của HSSV. Có thể nói, chương trình như một kênh đầu tư cho tương lai để phát triển nguồn nhân lực. Đồng thời, tạo sự gắn kết giữa kinh tế  - xã hội trong công tác xóa đói giảm nghèo, an sinh xã hội, bình đẳng trong giáo dục...

Dù vậy, việc triển khai chương trình cho vay HSSV trên địa bàn cũng còn gặp những hạn chế. Nguồn vốn có thời điểm không có nguồn tiền mặt để giải ngân, hồ sơ vay vốn đã hoàn chỉnh nhưng VBSP chưa cân đối được nguồn vốn. Thành phố đang triển khai nhiều dự án chỉnh trang, quy hoạch đô thị, nhiều hộ dân phải di dời hoặc bán nhà, thay đổi nơi cư trú, gây ảnh hưởng đến công tác quản lý hộ vay vốn, thu hồi nợ vay. Hơn 1.500 hộ vay vốn các chương trình tín dụng của VBSP Đà Nẵng đã thay đổi nơi thường trú, chưa xác định được địa chỉ. Công tác phối hợp giữa VBSP Đà Nẵng và các cấp chính quyền, hội đoàn thể nhận ủy thác có nơi chưa đồng bộ, do đó, một số chính quyền cơ sở, hội đoàn thể, Tổ tiết kiệm và vay vốn cho rằng việc cho vay và xử lý nợ xấu là trách nhiệm của cán bộ ngân hàng...

Để chương trình phát huy hiệu quả, cần có sự chỉ đạo kiên quyết, thường xuyên của Chính phủ, sự triển khai tích cực của các ngành, địa phương, sự phối hợp của các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức hội, đoàn thể nhận ủy thác...

Bài và ảnh: PHƯƠNG UYÊN - NHẬT ANH