Không rõ từ khi nào con người đã biết dùng mật gấu như là một loại thuốc để chữa bệnh. Thành phần chính có trong mật gấu là acid ursodeoxycholic.
Trong dân gian, mật gấu được truyền miệng như là một loại thuốc quý hiếm, có khả năng chữa được nhiều bệnh, thậm chí là bá bệnh, kể cả xơ gan và ung thư. Tuy nhiên đó cũng chỉ là những lời đồn thổi mà thôi. Chưa thấy có một tài liệu khoa học nào kết luận mật gấu chữa khỏi xơ gan và ung thư.
Tra cứu lại trong các sách Đông y thấy nói về các tác dụng của mật gấu như sau: Chữa đau dạ dày, các chứng đau nhức, giúp tiêu hóa, giải độc, chữa hoàng đảm (tức vàng da). Mật gấu dùng ngoài có tác dụng chữa xung huyết, chữa đau mắt và sưng đau do chấn thương.
Khi dùng mật gấu để trị bệnh thì điều luôn phải nhớ là mật gấu rất độc như mật của nhiều loài động vật khác. Đã có các trường hợp tử vong hay ngộ độc nghiêm trọng khi nuốt chửng một “cục” mật gấu có kích thước cỡ hạt đậu. Dùng mật gấu để chữa bệnh cần phải có kinh nghiệm hay theo sự chỉ định của các thầy thuốc Đông y.
Do rừng ngày càng hạn hẹp và do nạn săn bắn, khai thác bừa bãi nên cộng đồng loài gấu có nguy cơ bị đẩy đến chỗ tiệt chủng. Hiện nay, gấu là một trong những loại động vật quý hiếm được sự bảo vệ của pháp luật. Điều này khiến cho mật gấu “thật” trở nên quý hơn và khan hiếm hơn. Do vậy cần đề phòng mật gấu không rõ nguồn gốc và tất nhiên là... dỏm.
Nhờ sự tiến bộ của y học mà từ những năm 1980, nhiều công ty dược phẩm danh tiếng trên thế giới đã tổng hợp được thành phần có trong mật gấu để sử dụng thay thế cho mật gấu nhằm góp phần bảo vệ loài động vật hoang dã này.
Thạc sĩ Y học MAI HỮU PHƯỚC
