Có những ngày chủ nhật hữu ích

Đã hơn 10 năm, phong trào Ngày Chủ nhật xanh - sạch - đẹp  (NCNXSĐ) được triển khai rộng khắp trên toàn TP. Đà Nẵng. Đến nay, nhiều vấn đề môi trường được giải quyết. Trên từng tuyến đường, con phố và khu dân cư, không gian ngày một xanh-sạch-đẹp.

Đoàn viên thanh niên quận Hải Châu tham gia Ngày Chủ nhật xanh- sạch- đẹp. Ảnh: T.T

Là phong trào điển hình trong cả nước, NCNXSĐ ở TP. Đà Nẵng có những nét riêng, sức lan tỏa rộng và huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Cách làm của phong trào là các địa phương chọn một tuyến đường, khu vực có vấn đề môi trường để huy động các lực lượng và nhân dân chung tay dọn vệ sinh. NCNXSĐ được triển khai hằng tuần hoặc có thể lồng ghép vào các dịp kỷ niệm ngày lễ lớn của đất nước hoặc liên quan đến môi trường như Giờ Trái đất, Ngày Nước thế giới 22-3, Ngày Môi trường thế giới 5-6; Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam; Tuần lễ khơi thông, nạo vét cống rãnh, mương thoát nước; Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn… để huy động dân cùng thực hiện.

Chỉ tính riêng năm 2014, toàn thành phố đã tổ chức hơn 752 điểm ra quân trên tổng số 1.019 tuyến đường, khu vực có vấn đề môi trường, thu hút hơn 39.536 lượt người tham gia. Tổng lượng rác thải, cỏ dại và xà bần thu gom trong các đợt đạt khoảng 6.605,3m3, 59.272m3 bèo, bùn đất, hơn 4.871 cây xanh các loại được trồng, chăm sóc tại các tuyến đường, bồn hoa, công viên…

Ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng, việc thực hiện NCNXSĐ ở TP. Đà Nẵng đã góp phần giải quyết các vấn đề môi trường bức xúc tại địa phương, đặc biệt là xóa bỏ được nhiều lô đất trống ô nhiễm, các tuyến mương, cống thoát nước, quảng cáo, rao vặt mất mỹ quan đô thị, đảm bảo vệ sinh môi trường trong khu dân cư, khu vực công cộng. Tần suất và chất lượng phong trào qua mỗi năm đều cao hơn, nhất là việc huy động được sự ủng hộ và tham gia của nhân dân các tổ dân phố, hội, đoàn thể cấp cơ sở và các lực lượng vũ trang, doanh nghiệp đóng trên địa bàn.

Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa như mong đợi. Tại hội nghị tổng kết Phong trào NCNXSĐ được tổ chức ngày 7-5-2015, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn thẳng thắn nhìn nhận, thực tế ở một vài nơi, phong trào chưa sôi nổi, chưa có sức hút để nhân dân tham gia. Sự tổ chức, huy động mỗi nơi cũng khác nhau, một số nơi chọn vấn đề môi trường để ra quân chưa phù hợp, chưa bảo đảm các nguồn lực dẫn đến kết quả chưa cao. Vì vậy, cần phải có những giải pháp cụ thể để NCNXSĐ đi vào thực chất hơn, trở thành phong trào của toàn dân.

Theo quan sát, hầu hết các đợt ra quân NCNXSĐ lồng ghép vào các ngày lễ lớn do thành phố và địa phương tổ chức chỉ gói gọn trong vòng khoảng 2 tiếng đồng hồ với các phương tiện rất thô sơ. Trong khi việc dọn dẹp vệ sinh tại các tuyến đường, khu vực ô nhiễm có diện tích rất lớn cần thời gian và các dụng cụ chuyên dụng đi kèm. Hiện tại, dụng cụ chủ yếu do các phường tự mua sắm và huy động từ người dân. Công tác thu gom, vận chuyển rác quá tải dẫn đến tình trạng đốt rác gây khói, bụi ảnh hưởng đến khu vực xung quanh. Nhiều lô đất trống đã dọn xong không được rào chắn, khiến tình trạng ô nhiễm lại tái diễn ngay sau thời gian ngắn, hiệu quả phong trào NCNXSĐ cũng giảm sút.

Mặt khác, theo ông Lê Anh, Chủ tịch UBND quận Hải Châu thì dù NCNXSĐ được thực hiện sôi nổi, song, một số địa phương vẫn chưa huy động được người dân cùng tham gia. Hơn nữa, trong khi cả cộng đồng kêu gọi và vào cuộc thực hiện NCNXSĐ, thì vẫn những người dân đổ nước thải ra vỉa hè, lòng đường; đổ rác không đúng giờ, đúng nơi quy định; thả vật nuôi chạy rông, phóng uế bừa bãi; đổ giá hạ, xà bần tại các lô đất trống gây ô nhiễm…

Từ những tồn tại này, cũng tại hội nghị nêu trên, Phó Chủ tịch UBND TP. Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định, năm 2015, phong trào NCNXSĐ được xem là một trong những nội dung quan trọng trong nhiệm vụ “Giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường” và thực hiện “Năm văn hóa, văn minh đô thị”. Phó Chủ tịch cũng yêu cầu UBND các quận, huyện và lãnh đạo các đơn vị, hội, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục phát huy các mô hình đã có; liên tục kiểm tra, rà soát các lô đất trống, các khu vực ô nhiễm để chủ động tổ chức ra quân hằng tuần, đưa phong trào đi vào thực chất.

Có thể nói, kết quả của NCNXSĐ đạt được như thế nào là do sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở, sự phối hợp tích cực của Mặt trận, hội đoàn thể và sự hưởng ứng của người dân khi triển khai. Và chỉ một khi từng người dân, từng tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp hình thành được thói quen dọn vệ sinh môi trường vào sáng chủ nhật hằng tuần thì phong trào mới đi vào đúng thực chất, góp phần cải thiện tình hình môi trường trên địa bàn, xây dựng được nếp sống văn hóa văn minh đô thị cho toàn thành phố.

THANH TÌNH