Chủ động trước sức ép dân sinh

Chừng 10 năm trở lại đây, Đà Nẵng bước vào giai đoạn “bùng nổ” việc xây dựng các khu chung cư (KCC). Dù thành phố định hướng phát triển mạng lưới chung cư đều khắp các quận, huyện, song, vì nhiều lý do khách quan, các KCC vẫn tập trung với mật độ dày đặc tại một số địa bàn nhất định như phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà), phường Hòa Minh (quận Liên Chiểu), phường Hòa Thọ Đông (quận Cẩm Lệ),… đặt ra yêu cầu đón đầu sức ép dân sinh tại các khu vực này.

Nhiều trường học mới mọc lên tại các khu vực đông chung cư. TRONG ẢNH: Trường mầm non tư thục An An và nhóm trẻ Con ong nhỏ cùng lúc được xây dựng khi chung cư Sun Home được đưa vào sử dụng. Ảnh: T.T

Xây mới, mở rộng trường học

Tiếp chúng tôi giữa giờ giải lao, cô Lê Thị Em, Hiệu trưởng Trường tiểu học Hai Bà Trưng (phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà) cho biết, tập thể cán bộ, giáo viên lẫn học sinh Hai Bà Trưng rất vui mừng trước thông tin sắp tới trường sẽ được dời về địa chỉ mới, với quy mô rộng hơn; thầy trò nhà trường sẽ không phải chật vật với những lớp học có số lượng học sinh quá đông như bây giờ. Theo cô Lê Thị Em, 7-8 năm nay, số lượng học sinh các lớp học (trừ khối lớp 1) tại trường luôn “vượt chuẩn” với 40-45 học sinh/lớp (trong khi chuẩn chỉ từ 30-35 em/lớp). Với sĩ số học sinh như vậy, dù giáo viên trong trường rất nỗ lực và cũng đã “khá quen” rồi, nhưng chắc chắn, ít nhiều vẫn ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học của nhà trường.

Lý giải thực tế trên, nhiều người cho rằng, một phần xuất phát từ chất lượng, “tên tuổi” của Trường tiểu học Hai Bà Trưng trong mặt bằng trường học chung của phường, mặt khác không thể phủ nhận một lý do không khó để nhận diện là việc tăng dân số cơ học với tốc độ nhanh do các KCC liên tục được xây dựng trên địa bàn phường chừng 10 năm nay.

Ông Đặng Ngọc Tài, Phó Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông cho biết, hiện trên toàn phường có đến 55 block chung cư, với hơn 3.100 hộ sinh sống, chiếm hơn 54% tổng số hộ dân trên địa bàn. Tính từ năm 2000, khi block chung cư đầu tiên được xây trên địa bàn dành cho các hộ nghèo, đến nay, mỗi năm trung bình, phường đón thêm 300 hộ dân chủ yếu đến sống tại các KCC do Nhà nước xây, theo diện đền bù giải tỏa, hộ nghèo, cán bộ, công chức (được thuê giá rẻ) và cả dân tự do đến mua ở tại các KCC thương mại, nhà ở xã hội như Sunhome, Blue House…

Cùng với việc tăng nhanh các cư dân chung cư, các thiết chế, cơ sở hạ tầng phục vụ đời sống cũng có nhiều thay đổi. Dễ thấy là hệ thống trường học được hoàn thiện hơn từ thời điểm năm 2000. Ông Tài cho biết, nếu trước năm 2000, toàn phường chỉ có một trường cho cả hai bậc tiểu học và THCS, một trường mầm non, không có trường THPT, thì nay, toàn phường đã có 2 trường tiểu học, một trường THCS, một trường THPT, 2 trường mầm non công lập, 18 trường mầm non tư thục và nhóm trẻ đáp ứng cơ bản nhu cầu học tập của con em trên địa bàn.

Và để giải quyết tốt hơn nữa nhu cầu học tập chính đáng này, theo thông tin ông Tài nhận được, một số trường tiểu học, THCS, mầm non trên địa bàn sẽ được mở rộng, xây mới như 12 phòng học xây mới của Trường tiểu học Tô Vĩnh Diện đang được gấp rút hoàn thành; dự án di dời, xây mới Trường tiểu học Hai Bà Trưng cũng đã hoàn tất các thủ tục, chuẩn bị khởi công xây dựng; thành phố cũng đã bố trí hai lô đất (tại đường Phạm Huy Thông và Lý Nhật Quang) để xây dựng hai trường tiểu học chất lượng cao trên địa bàn trong nay mai…

Trong khi đó, theo thông tin từ Sở Xây dựng, phường Nại Hiên Đông được xác định là một trong những địa bàn sẽ tập trung số lượng dân cư đông bậc nhất thành phố. Tại địa phương này, đã được thành phố duyệt quy hoạch 11 khu đất xây dựng trường mầm non, tổng diện tích 30.202m²; 5 trường tiểu học, tổng diện tích 32.960m²; 3 trường THCS, tổng diện tích 23.654m²; 1 trường THPT, tổng diện tích 23.929m². Với quy hoạch như trên, dự kiến sẽ đáp ứng nhu cầu 40.000 dân trên địa bàn phường trong tương lai (Đề án quy hoạch dân số thành phố Đà Nẵng đến năm 2030). Việc đầu tư xây dựng sẽ được phân kỳ đầu tư trong những năm đến.

Tại phường Hòa Minh (quận Liên Chiểu) hiện đang có 648 hộ dân sinh sống tại 18 block chung cư thuộc quản lý Nhà nước, sức ép về trường học cũng đang có dấu hiệu “nóng” lên những năm gần đây. Cụ thể, với bậc tiểu học, hiện toàn phường có 4 trường nhưng chỉ có 1 trường duy nhất là Trường tiểu học Nguyễn Đức Cảnh học sinh được học đủ ngày 2 buổi; 3 trường còn lại: tiểu học Bùi Thị Xuân, Võ Thị Sáu, Duy Tân thì chỉ có học sinh các khối lớp 1, 2 được học 2 buổi/ngày. Để giải quyết vấn đề này, hiện cả hai trường này đang được đầu tư xây dựng thêm mỗi trường 10 phòng học; riêng Trường tiểu học Võ Thị Sáu thì đang được chính quyền sở tại xúc tiến xây dựng giai đoạn 2.

Thiếu không gian xanh

Ngoài trường học, các thiết chế như chợ, trung tâm thương mại, khu mua sắm, khu vui chơi giải trí công cộng… cũng đã và đang đáp ứng ngày càng hoàn thiện nhu cầu thiết yếu của các khu vực tập trung đông chung cư. “Thật khó để gọi là đủ, nhưng các nhu cầu về trường học, chợ, khu vui chơi giải trí… cho dân cư trên địa bàn đang được các cấp quan tâm, đầu tư. Vấn đề chúng tôi lo ngại nhất là những mảng xanh đang dần biến mất, tỷ lệ với những khối bê-tông chung cư ngày càng đồ sộ, san sát”, ông Đặng Ngọc Tài lo lắng.

Chị Trần Thị Đào, sống tại tầng 5, KCC Blue House hơn 3 năm nay bày tỏ, chị vẫn luôn ao ước có một góc sân thoáng, có ít cây xanh tại chung cư để dẫn con gái xuống dạo chơi cuối ngày, nhưng thật khó, bởi hiện tất cả đều dành cho nhà để xe, các hộ kinh doanh tại tầng 1, đến “lối đi còn không có nói gì đến chỗ vui chơi”. “Có lẽ tiền nào của đó, mình mua chung cư giá rẻ thì đành chấp nhận vậy”, chị Đào than thở. Tại chung cư thương mại Sun Home (đường Vân Đồn), dù mới xây dựng chưa lâu, song “không gian xanh” tại KCC này cũng được nhà đầu tư khá “tiết kiệm”.

Hiện các hộ dân ở chỉ hơn một nửa tại 3 block của KCC, song tầng hầm nhà để xe chỉ chứa được xe máy bắt đầu có dấu hiệu chật chội, sân chơi cũng là chỗ để ô-tô sẽ khó lòng đáp ứng nhu cầu khi nay mai các căn hộ tại KCC này người mua tới ở kín. Đại diện Ban quản lý chung cư Sun Home nói sẽ “rút kinh nghiệm” khi xây dựng các block tiếp theo, bởi khi khởi công công trình này, không thấy có quy định ràng buộc về không gian xanh hay nhà để xe.

Trao đổi về vấn đề này, ông Bùi Huy Trí, Trưởng phòng Quản lý quy hoạch đô thị (Sở Xây dựng) cho biết, do thiếu quỹ đất và kinh phí đầu tư nên việc bố trí 20% diện tích cho cây xanh, bãi đỗ xe ở nhiều khu chung cư tại thời điểm xây dựng chưa được xem xét. Trong thời gian đến, khi triển khai xây dựng các khu chung cư mới, sở sẽ tham mưu bảo đảm đủ các tiêu chí này.

THANH TÂN