“Nếu lâu nay mình đã làm đúng quy trình, làm tốt, không bỏ sót lỗi để tiêu cực rồi nhận tiền của chủ xe thì cứ thế mà làm. Chỉ những ai có tư tưởng tiêu cực mới lo đối phó. Quan trọng nhất đối với người đăng kiểm viên (ĐKV) là phải ý thức nếu mình bỏ qua một lỗi an toàn kỹ thuật tức là góp phần gây ra tai nạn giao thông”. Ông Nguyễn Hương, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Đà Nẵng nói khi biết Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ cử cán bộ vào “vai” tài xế đưa xe đi kiểm định để kiểm tra phát hiện, xử lý tiêu cực trong số 168 trung tâm đăng kiểm trên cả nước.
Ông Hương cho biết: Đây là hoạt động nhằm thực hiện Chỉ thị 08/CT-TTg (ngày 12-4-2014) về các giải pháp cấp bách để nâng cao chất lượng và chống tiêu cực trong công tác đăng kiểm phương tiện giao thông vận tải. Chỉ thị này cũng rất phù hợp với tinh thần “5 xây”, “3 chống” theo Chỉ thị 29-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy mà trung tâm đã triển khai từ đầu năm nay. Các nội dung “5 xây”, “3 chống” được đưa ra cho toàn thể cán bộ, ĐKV, nhân viên của trung tâm thảo luận để xây dựng các chuẩn mực phù hợp với đạo đức nghề nghiệp ngành Đăng kiểm. Trong đó nội dung trách nhiệm và chuyên nghiệp được cán bộ, đảng viên là ĐKV của trung tâm tập trung thảo luận sâu. Theo ông Hương, đặc thù của ngành đòi hỏi tính chuyên nghiệp của ĐKV rất cao. Năm nào Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng tổ chức sát hạch kiểm tra nghiệp vụ. Có 7 tiêu chí công việc kiểm định phương tiện giao thông mà mọi ĐKV đều phải nắm vững. Nếu không đạt tiêu chí nào phải đi học lại ở thành phố Hồ Chí Minh hoặc Hà Nội. ĐKV nào không đạt từ 4/7 tiêu chí thì bị dừng hành nghề, chờ Cục Đăng kiểm Việt Nam mở lớp đi đào tạo lại. Trung tâm ĐK cũng xây dựng tiêu chí thi đua. ĐKV nào qua sát hạch có từ 2/7 tiêu chí không đạt thì năm đó không được xếp loại lao động tiên tiến, đồng nghĩa với mức khen thưởng về vật chất sẽ giảm đi.
Để phòng ngừa tiêu cực xảy ra, trung tâm thực hiện nhiều hình thức giám sát hoạt động của ĐKV khi thi hành nhiệm vụ. Tại phòng Giám đốc trung tâm luôn có màn hình tiếp nhận hình ảnh của 6 camera giám sát hoạt động của ĐKV trên dây chuyền đăng kiểm phương tiện xe cơ giới. Theo quy định của ngành, Giám đốc trung tâm sẽ kiểm tra xác suất những ô-tô đã đăng kiểm xong đang chờ cấp giấy chứng nhận đăng kiểm. Quy định này nhằm phát hiện ĐKV thông đồng với chủ xe bỏ qua lỗi an toàn kỹ thuật của phương tiện. Lỗi an toàn kỹ thuật là một trong 5 nguyên nhân chủ yếu gây ra tai nạn giao thông. Theo thống kê của Bộ GT-VT, hiện ở nước ta vẫn còn 0,8% vụ tai nạn giao thông là do lỗi kỹ thuật của phương tiện. Trong đó có phần trách nhiệm của ngành đăng kiểm phương tiện giao thông do ĐKV làm sai quy định, đánh giá sai kết quả kiểm định xe ô tô. “Tôi vẫn thường nhắc nhở anh em ĐKV không được phạm vào 7 hành vi bị cấm của ngành, đừng vì cái lợi nhỏ của mình mà góp phần gây họa lớn cho xã hội”, ông Hương nói. Ông cho biết, khi làm việc ở trung tâm ông vẫn để ý quan sát xem ô-tô nào vào kiểm định mà đậu quá lâu không thấy ra thì gọi người đội trưởng lên và yêu cầu giải thích. Việc này nhằm phòng ngừa ĐKV gây khó, kéo dài thời gian kiểm định xe với mục đích buộc chủ xe phải lót tay, nhất là những doanh nghiệp cần mau chóng có chứng nhận kiểm định để đưa xe vào hoạt động kinh doanh vận tải. Trung tâm liên tục luân chuyển nhiệm vụ mỗi ngày của ĐKV để phòng ngừa việc chủ xe với ĐKV thỏa thuận, thông đồng với nhau trước đó ở bên ngoài trung tâm.
Một biện pháp khác là trung tâm công khai các số điện thoại của lãnh đạo và yêu cầu chủ xe thông tin cho lãnh đạo nếu phát hiện hành vi tiêu cực. Thông tin của chủ xe được giữ bí mật cho đến khi xử lý xong vụ việc tiêu cực. Ngoài ra, hiện nay trung tâm đã được trang bị hệ thống truyền dữ liệu kiểm định phương tiện và hình ảnh hoạt động về Cục Đăng kiểm Việt Nam. Chẳng hạn qua dây chuyền kiểm định một phương tiện không đạt tiêu chuẩn về khí thải thì số liệu không đạt này cũng được truyền về Cục, ĐKV không thể thay đổi số liệu này. Đến công đoạn kiểm tra gầm xe mà ĐKV không chịu xuống dưới gầm để làm nhiệm vụ rồi cho qua công đoạn này thì lập tức Cục sẽ có văn bản đình chỉ hành nghề có thời hạn đối với ĐKV đó kèm theo bằng chứng là hình ảnh trích từ camera giám sát. Nếu lỗi nặng có thể bị đình chỉ vĩnh viễn. Điều tự hào là Trung tâm Đăng kiểm Đà Nẵng nhiều năm qua không có ĐKV nào bị đình chỉ hoạt động hành nghề.
ĐOÀN SƠN