Hòa giải ở cơ sở góp phần bảo đảm an ninh trật tự

Công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn thành phố có nhiều chuyển biến tích cực. Đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở hoạt động ngày càng hiệu quả, nhanh chóng giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh trong nhân dân, từ đó góp phần bảo đảm an ninh trật tự địa phương.

Không chỉ làm tốt công tác hòa giải ở cơ sở, ông Bùi Chức (bên phải) còn thường xuyên tuyên truyền ý thức chấp hành pháp luật đến người dân trong khu dân cư. Ảnh: NGUYỄN QUANG

Ông Bùi Chức, Tổ trưởng tổ hòa giải khu dân cư (KDC) Hòa Phú 2, phường Hòa Minh (quận Liên Chiểu) nhận định, trong cuộc sống thường ngày, việc phát sinh những tranh chấp, mâu thuẫn giữa người dân với nhau gần như không thể tránh khỏi. Chính vì vậy, việc kịp thời hòa giải sẽ hạn chế tối đa nguy cơ “chuyện nhỏ hóa lớn”, tránh gây mất tình làng, nghĩa xóm. Trong 10 năm qua, ông Chức cùng các thành viên trong tổ hòa giải thành công hơn 15 vụ việc mâu thuẫn phát sinh tại KDC.

Nhắc về vụ hòa giải thành công gần đây, ông Chức kể về trường hợp tranh chấp đất giữa hộ ông H. và ông T. xảy ra vào giữa năm 2022. Trong quá trình xây dựng nhà ở, ông H. do đo đạc không kỹ nên xây tường chồng lấn 20cm lên đất nhà ông T. theo chiều ngang. Đến khi hộ ông T. phát hiện, hai bên gia đình xảy ra tranh chấp. Mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm khi hộ ông T. yêu cầu ông H. phá bỏ bức tường, hoàn trả phần đất thuộc về mình trong khi ngôi nhà đã hoàn thiện.

Nắm được sự việc, ông Chức nhanh chóng nắm bắt thông tin, lắng nghe và khuyên can hai gia đình tìm cách tháo gỡ vấn đề. Sau nhiều lần trực tiếp đến gặp từng hộ, dưới sự động viên của tổ hòa giải, ông T. quyết định nhượng lại phần đất trên cho ông H. để tránh tháo dỡ gây thiệt hại về kinh tế. “Muốn hòa giải thành công, yếu tố đầu tiên là các thành viên trong tổ phải có uy tín. Tiếp đến, thành viên tổ phải nắm rõ quy định pháp luật kết hợp với kỹ năng tiếp cận thông tin về vụ việc hòa giải và nhu cầu giữa các bên, có như vậy mới thành công”,  ông Chức chia sẻ.

Trong khi đó, bà Huỳnh Thị Thu, Tổ trưởng tổ hòa giải KDC số 9C, phường Hòa Hải (quận Ngũ Hành Sơn) có duyên trong việc “dập lửa” mâu thuẫn, giúp các gia đình êm ấm, hòa thuận. Hơn 20 năm tham gia công tác hòa giải, bà Thu đã gắn kết nhiều hộ gia đình rạn nứt bên bờ vực ly hôn. Điển hình như vụ việc mâu thuẫn giữa vợ chồng ông N. và bà C. Ông N. nóng tính, vợ hay cãi nên cả nhà thường xuyên xảy ra tiếng lớn. Thậm chí, ông N. còn đánh, đuổi vợ ra khỏi nhà và đập phá đồ dùng sinh hoạt.

Trước sự việc này, bà Thu cùng các thành viên trong tổ phối hợp công an khu vực nhanh chóng đến can ngăn, giải thích cho ông N. hành vi bạo lực gia đình là trái pháp luật và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Ban đầu ông N. cố chấp không nghe, bỏ đi không tiếp chuyện. Nhưng sau nhiều lần động viên, khuyên nhủ, đến nay ông N. thay đổi, gia đình không còn tiếng cãi vã, bản thân ông cũng tu chí làm ăn, giúp đỡ vợ con.

Nói về bí quyết của mình, bà Thu chia sẻ: “Để tổ hòa giải hoạt động hiệu quả, trước hết phải tích cực nắm bắt thông tin từ nhân dân và các bên liên quan. Từ đó, tổ trao đổi nội dung, hướng giải quyết rồi mới mời các bên đến hòa giải. Đối với những trường hợp, vụ việc phức tạp thì kiến nghị lên cấp trên giải quyết”.

Theo Chủ tịch UBND phường Hòa Minh Đinh Hữu Phúc, địa bàn phường rộng, dân số đông nên các vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân xảy ra thường xuyên. Đa phần các vụ việc liên quan đến tranh chấp đất đai, vỉa hè, mâu thuẫn gia đình, lấn chiếm lối thoát, ô nhiễm tiếng ồn… Chính vì vậy, 31 tổ hòa giải ở phường đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các xung đột, mâu thuẫn ngay từ cơ sở, giảm tải các vụ việc khiếu kiện lên cấp trên.

Chủ tịch UBND phường Hòa Hải Huỳnh Quang Trung cho biết, toàn phường có 39 tổ hòa giải với 187 hòa giải viên, qua 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở, các tổ hòa giải đã hòa giải thành công 10/12 vụ, đạt tỷ lệ thành công 83%. Các tổ hòa giải cơ sở đã góp phần quan trọng làm tăng cường sự đồng thuận cao trong nhân dân toàn phường, từ đó tình hình vi phạm pháp luật giảm, toàn phường không có điểm nóng về an ninh trật tự xảy ra trên địa bàn.

Trưởng phòng Tư pháp quận Ngũ Hành Sơn Hồ Thị Thanh Thúy chia sẻ, trong năm 2023, UBND các phường trên địa bàn rà soát, củng cố đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở. Hiện nay, trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn có 143 tổ hòa giải với 716 hòa giải viên. Trong 9 tháng đầu năm 2023, các tổ hòa giải ở KDC trên địa bàn quận đã tiếp nhận và hòa giải thành công 5/5 vụ việc tranh chấp phát sinh từ quan hệ dân sự, hôn nhân gia đình, đạt tỷ lệ 100%.

“Thời gian đến, để nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở, Phòng Tư pháp sẽ tham mưu UBND quận tiếp tục tổ chức các lớp bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng tuyên truyền cho đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật, đội ngũ hòa giải ở cơ sở, từ đó góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân”, bà Thúy nói.

NGUYỄN QUANG