Phát triển đô thị mới Hòa Vang hiện đại, có bản sắc

Sáng 31-5, tại hội thảo khoa học “Đô thị mới Hòa Vang - Tầm nhìn và thách thức” do Ban Đô thị HĐND thành phố, UBND huyện Hòa Vang và Hội Quy hoạch Phát triển đô thị thành phố tổ chức, đã có nhiều ý kiến đóng góp, đề xuất của các chuyên gia, nhà khoa học nhằm xây dựng huyện Hòa Vang trở thành một đô thị hiện đại, có bản sắc trong thời kỳ mới.

Phối cảnh khu vực trung tâm tại phân khu đô thị huyện lỵ Hòa Vang. Ảnh: UBND huyện Hòa Vang cung cấp

Nhận diện thách thức và cơ hội

Huyện Hòa Vang hiện nay còn nhiều dư địa để phát triển đô thị và mở rộng không gian thành phố về phía tây theo định hướng của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24-1-2019 và những định hướng lớn tại các quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng. Vì vậy, để bảo đảm Hòa Vang phát triển một cách đồng bộ, các ý kiến cho rằng cần đánh giá thực chất hiện trạng, nhận diện các khó khăn, tồn tại của địa phương để từ đó có những giải pháp quan trọng, có ý nghĩa vận dụng, áp dụng cho hoạt động quản lý Nhà nước trong đầu tư, xây dựng cơ chế chính sách phù hợp với thực tiễn.

Bí thư Huyện ủy Hòa Vang Tô Văn Hùng cho rằng, để địa phương phát triển bền vững, cần những nghiên cứu sâu hơn về tổ chức kiến trúc cảnh quan, nhận diện những bất cập từ thực tiễn, từ bài học kinh nghiệm trong và ngoài nước. Trong đó, chú trọng gìn giữ sự đa dạng sinh học, thiết kế hài hòa với các nguyên tắc của tự nhiên, bảo đảm tính gắn kết giữa các nhân tố cảnh quan, phát triển đô thị ở mức phù hợp với “ngưỡng” của môi trường…

Theo KTS Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam, quan điểm phát triển đô thị Hòa Vang phải đặt trong mối quan hệ phát triển của các quận của thành phố, tận dụng tối đa vị trí địa lý và tài nguyên thiên nhiên đất đai để tổ chức các vùng chức năng đô thị một cách hợp lý. Theo đó, cần cân đối quỹ đất hợp lý để vừa bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên vừa phát triển các lĩnh vực trụ cột là công nghiệp, logistics, nông - lâm nghiệp, dịch vụ thương mại, dịch vụ du lịch gắn với bảo vệ môi trường. Mặt khác, huyện cũng cần cải tạo và nâng cấp các khu dân cư hiện hữu và khai thác tối đa các tiềm lực sẵn có, tạo ra những không gian phát triển kinh tế mới. Xây dựng đô thị Hòa Vang mang đặc trưng riêng, có bản sắc trên cơ sở bảo tồn, tôn trọng các giá trị cảnh quan tự nhiên, giá trị văn hóa địa phương.

Lựa chọn các mô hình phát triển đô thị mới phù hợp

Theo TS.KTS Đặng Xuân Tiến (Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia, Bộ Xây dựng), Hòa Vang cần xác định đây là vùng đất có đủ các điều kiện để xây dựng một đô thị cửa ngõ của thành phố tiếp cận các chuỗi đô thị khu vực trọng điểm miền Trung và một hệ thống các đô thị vệ tinh hỗ trợ cho đô thị trung tâm Đà Nẵng. Đô thị Hòa Vang được xây dựng như là một phần mở rộng của thành phố, nhằm giảm áp lực đông dân cư tại đô thị chính. Chuỗi những đô thị này có thể là các đô thị trung tâm thị xã và khu đô thị nhỏ có chức năng đặc thù như khu công nghiệp, khu thương mại, khu dân cư cao cấp hay khu vui chơi giải trí.

Tại hội thảo, hầu hết các nghiên cứu đều tiếp cận trên nền tảng định hướng phát triển đô thị Hòa Vang theo hướng trở thành thị xã - đô thị loại IV. Mô hình này sẽ tiệm cận với các tiêu chí về nông thôn mới mà Hòa Vang đang có được và tiếp tục phấn đấu lên đô thị. Các chuyên gia, nhà khoa học cũng bổ sung một số giải pháp cho mô hình này như cần tập trung phát triển toàn diện về hạ tầng kỹ thuật, kinh tế, xã hội phù hợp với định hướng chính trị và quy hoạch phát triển; có lộ trình, giải pháp và cần hài hòa giữa xây dựng đô thị và phát triển nông nghiệp, nông thôn…

Về mô hình đô thị vệ tinh - thành phố trong thành phố, nhiều ý kiến nhìn nhận Hòa Vang có thuận lợi để áp dụng các tiêu chí vượt trội về đô thị cấp độ cao hơn - đô thị loại III. Mô hình phát triển đô thị sinh thái kết hợp du lịch cũng được quan tâm, đề xuất; theo đó, Hòa Vang có nhiều tài nguyên du lịch vốn đang trở thành xu hướng mới hiện nay và có khả năng kết nối để trở thành một điểm đến trong tour du lịch tại thành phố Đà Nẵng. Ngoài ra, còn có ý kiến đề xuất Hòa Vang xây dựng đô thị xanh - thông minh để hướng đến phát triển bền vững.

Kết luận hội thảo, Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố Nguyễn Thành Tiến cho biết, nhìn chung các nghiên cứu, phát biểu tại hội thảo đều tập trung đánh giá, phân tích chuyên môn về thực trạng, điều kiện, cơ hội của Hòa Vang và đề xuất nhiều giải pháp, nguồn lực hướng đến hình thành đô thị mới trong thời gian sớm nhất. Hội thảo cũng thống nhất một số khuyến nghị quan trọng để thành phố tham khảo và nghiên cứu. Cụ thể, giữa đô thị mới Hòa Vang và trung tâm thành phố nên hình thành một vùng đệm xanh, phù hợp nhằm tạo sự khác biệt, hấp dẫn cho Hòa Vang.

Mặt khác, hạn chế việc phát triển đô thị trung tâm theo dạng “phình to”, làm suy giảm hạ tầng. Đối với chính quyền huyện Hòa Vang, ngay từ bây giờ cần có quy chế, cơ chế quản lý chặt chẽ về đất đai, xây dựng; hạn chế thấp nhất việc chia nhỏ các lô đất, thửa đất theo mô hình “nhà ống” với hệ thống hạ tầng thấp kém. Khu vực lõi trung tâm Hòa Vang cũng cần chấm dứt ngay việc đầu tư, phát triển các dự án chia lô đất nền, nhà liền kề mà phải hướng đến mô hình đô thị nén, phương thức ở cao tầng…

TRẦN TRÚC