Bia chiến tích Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm

Tọa lạc tại thôn Dương Lâm 2, xã Hòa Phong, Bia chiến tích Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm (thuộc C2 Khu II Hòa Vang) được khánh thành ngày 16-3, trở thành biểu tượng yêu nước và tinh thần kiên trung, bất khuất của phụ nữ Hòa Vang nói riêng và phụ nữ Việt Nam nói chung trong công cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc.

Lễ khánh thành Bia chiến tích Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm ngày 16-3. Ảnh: HUỲNH LÊ
Lễ khánh thành Bia chiến tích Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm ngày 16-3. Ảnh: HUỲNH LÊ

Lịch sử đấu tranh cách mạng huyện Hòa Vang ghi lại, Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm tiền thân là Trung đội nữ thuộc Huyện đội Hòa Vang. Được thành lập đầu năm 1967, ban đầu Trung đội nữ gồm 30 cán bộ, chiến sĩ do chị Trần Thị Sốt làm Trung đội trưởng, chị Trần Thị Nguyệt làm Chính trị viên.

Đến tháng 2-1972, để đáp ứng nhu cầu diệt ác, phá kèm trong tình hình mới, Khu ủy Khu II - Khu đội 2 quyết định tái thành lập Trung đội nữ gồm 28 người, do chị Nguyễn Thị Xuân Mai làm Trung đội trưởng. Khoảng 3 tháng sau, Trung đội nữ đổi tên thành Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm, tên nữ du kích Mỹ Tho hy sinh năm 1970 và được Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam trao tặng Huân chương Quân công giải phóng hạng Ba và danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân giải phóng ngày 20-9-1971.

Đêm 27-1-1973, ngay sau khi Hiệp định Paris được ký kết, quân ta tiêu diệt trung đội nghĩa quân của địch tại khu đồn Dương Lâm 2, chốt chặn các mục tiêu và cắm cờ giữ đất, thu toàn bộ vũ khí, điện đài, quân trang, quân dụng của địch. Ngày 28-1-1973, địch huy động một đại đội thuộc Tiểu đoàn 143 địa phương quân, 3 trung đội nghĩa quân có máy bay, xe tăng, pháo binh yểm trợ, tấn công vào điểm chốt của Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm.

Từ 8 giờ sáng đến 15 giờ chiều, quân ta phản kích trên 20 đợt tấn công của địch, tiêu diệt và làm bị thương hàng trăm tên địch, giữ vững được trận địa. Tuy nhiên sau đó, địch đánh trả quyết liệt,  một số điểm chốt rút về Nam Thành, Khương Mỹ, riêng tổ của chị Nguyễn Thị Xuân Mai vẫn kiên cường giữ chốt. Lúc này, trung đội chỉ còn lại 3 cán bộ, chiến sĩ nữ gồm Nguyễn Thị Xuân Mai, Hồ Thị Vân, Ông Thị Nguyệt. Địch tập trung tấn công vào điểm chốt do chị Mai chỉ huy. Các chị đã chiến đấu đến viên đạn cuối cùng, diệt thêm hàng chục tên địch nhưng do tương quan lực lượng giữa ta và địch quá chênh lệch nên sau 5 đợt phản kích, các chị hết đạn nên đập gãy súng và anh dũng hy sinh.

Trận đánh “Cắm cờ giữ đất” của Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm đã gây được tiếng vang trên các mặt trận. Bộ Tư lệnh Mặt trận 4 Quảng Đà đánh giá cao chiến công này và tặng danh hiệu “Tổ chiến đấu anh dũng Nguyễn Thị Xuân Mai”.

Tại buổi khánh thành Bia chiến tích Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Hòa Vang Nguyễn Thúc Dũng cho biết, việc xây dựng và khánh thành bia chiến tích là sự tri ân sâu sắc của nhân dân đối với những đóng góp của Trung đội nữ Lê Thị Hồng Gấm vào sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc.

Bia chiến tích được xây dựng trên khu đất rộng 500m², bao gồm nhà bia, công viên, vườn dạo nhằm tạo không gian trang nghiêm nhưng gần gũi với người dân. Công trình vừa là nơi tưởng niệm, vừa là địa chỉ văn hóa - lịch sử để các đoàn thể, trường học tổ chức hoạt động về nguồn, qua đó giáo dục lòng yêu nước và truyền thống cách mạng tại địa phương.

HUỲNH LÊ

;
;
.
.
.
.