Trải dài bên bờ bắc sông Túy Loan, thuộc thôn Thái Lai, xã Hòa Nhơn, Khu sinh thái văn hóa Thái Lai có hệ sinh thái nhân tạo phong phú, bản sắc văn hóa đa dạng mang tính đặc trưng của làng quê Hòa Vang nói riêng và của Trung Bộ xưa nói chung. Nơi đây có đình Thái Lai gần 300 năm tuổi, đã được công nhận di tích văn hóa - lịch sử cấp thành phố vào năm 2010.
 |
| Thôn Thái Lai vẫn còn lưu giữ được hồn quê mộc mạc, thanh bình. |
Đình làng Thái Lai là nơi hội tụ, sản sinh những giá trị truyền thống của làng, hình thành nhiều phong tục tốt đẹp có sức lan tỏa lớn, được xã hội ghi nhận và đánh giá cao. Đặc biệt, men theo làng là hệ thống đường lát đá, hai bên hàng rào được trồng chè tàu cùng hệ thống nhà cổ Tích Thiện Đường, nhà thờ tộc Đỗ Hữu… tạo nên khung cảnh làng quê mộc mạc, thanh bình.
Nhà cổ Tích Thiện Đường có tuổi đời trên 200 năm, nằm trong khuôn viên rộng khoảng 3.500m2, được bao quanh bởi những rặng tre bên bờ sông uốn quanh xã Hòa Nhơn. Ngôi nhà được thiết kế theo lối kiến trúc thuần Việt, kiểu 3 gian 2 chái, làm hoàn toàn bằng gỗ mít bởi những đôi tay tài hoa của những người thợ làng mộc Kim Bồng trong suốt 3 năm. Trong nhà vẫn còn lưu giữ nhiều vật dụng quý có giá trị văn hóa như: nồi đồng, cối xay bột, cối giã gạo, bộ trường kỷ, siêu nước, bộ ấm chén, bàn là, hay những tấm hoành phi được treo ngay ngắn, trang trọng.
 |
Ngoài ba gian của ngôi nhà cổ, khu vườn rộng gần 5.000m2 cũng được chủ nhà trồng cây ăn trái, trưng bày các vật dụng làm nông nghiệp. Khung cảnh nơi đây gợi cho du khách những hình ảnh rất quen thuộc, gần gũi của làng quê nông thôn trước kia. Đến đây, du khách như được trở về với tuổi thơ, với văn hóa truyền thống và cội nguồn khi đắm chìm trong không gian xanh mướt, thơ mộng của làng quê sông nước.
Hiện thành phố đã có chủ trương phát triển du lịch đường thủy nội địa, khớp nối Thái Lai vào mạng lưới du lịch đường sông, trong đó Thái Lai là điểm cuối theo hướng từ sông Hàn lên sông Túy Loan. Để Thái Lai trở thành một khu sinh thái văn hóa mang đậm nét vùng quê Hòa Vang, UBND huyện Hòa Vang đang kêu gọi các nhà đầu tư liên doanh, liên kết với các hộ dân trong thôn hoặc hỗ trợ người dân vay vốn đầu tư các hạng mục như: nhà trưng bày các vật dụng sinh hoạt hằng ngày của nông dân Hòa Vang ở thế kỷ trước (nông cụ); khu ẩm thực; khu vui chơi, giải trí, sinh hoạt văn hóa tập thể nhằm tái hiện các trò chơi dân gian: đập niêu, bịt mắt bắt vịt, bắt cá...; đồng thời đầu tư xây dựng homestay và hệ thống kênh mương bao quanh làng Thái Lai, phục vụ chèo thuyền quanh vườn trái cây kết hợp với câu cá.
Bài và ảnh: Gia Huy
