Đà Nẵng cần làm gì để định hình thành phố đổi mới sáng tạo?

Tại tọa đàm “Xây dựng cơ chế, chính sách cho Đà Nẵng - Định hình thành phố đổi mới sáng tạo” do Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức sáng 29-10, các chuyên gia, doanh nghiệp, cộng đồng khởi nghiệp đã chia sẻ, đóng góp ý kiến, giải pháp thúc đẩy sự phát triển hệ sinh thái; mở lối cho việc xây dựng cơ chế, chính sách phục vụ phát triển đổi mới sáng tạo.

Thành phố đã và đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. TRONG ẢNH: Ký kết hợp tác đổi mới sáng tạo tại DAVAS 2024. Ảnh: VĂN HOÀNG

Tháo gỡ điểm nghẽn chính sách

Theo Thạc sĩ Huỳnh Sang, Trưởng phòng Quản lý Công nghệ (Sở Khoa học và Công nghệ), xác định doanh nghiệp là lực lượng trung tâm của nền kinh tế và hệ thống đổi mới sáng tạo, thành phố đã và đang triển khai nhiều chính sách thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo như hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đến năm 2025; hỗ trợ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ đến năm 2030; hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ…

Đặc biệt, Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức mô hình chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng có 4 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố.

Là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thiết kế vi mạch, an ninh an toàn mạng, ông Nguyễn Trọng Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Giải pháp Acronics cho biết, các dự án của công ty đang gặp nhiều khó khăn. Đối với các đơn hàng công nghệ cần giấy phép thử nghiệm và kiểm thử, trong khi doanh nghiệp gặp khó khăn khi không có môi trường thử nghiệm. Do đó, khi xây dựng chính sách, thành phố quan tâm đến nội dung này để hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Trong khi đó, nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ông Nguyễn Văn Chương, Quản lý chương trình Swiss Entrepreneurship Program Vietnam (Thụy Sĩ) tại Đà Nẵng cho rằng, trong lĩnh vực công nghệ tài chính (fintech), ứng dụng blockchain, Đà Nẵng đang có một nhóm chuyên gia trong lĩnh vực Web 3. Song, việc thu hút các chuyên gia công nghệ đến Đà Nẵng vẫn có một số hạn chế nhất định.

Với lợi thế là “thành phố đáng sống”, Đà Nẵng nếu xây dựng được chương trình “hạ cánh” cho các chuyên gia của công nghệ Web 3 qua các ưu đãi về visa, cơ chế, điều kiện làm việc… thì hoàn toàn có thể thu hút và đưa thành phố trở thành điểm đến của các chuyên gia. Tại một số nước như Trung Quốc, Singapore, Thụy Sĩ…, cơ chế sandbox (công nghệ về bảo mật) đã có và thu hút được nguồn nhân lực, chuyên gia, tạo nên các kỳ lân công nghệ.

Việc xây dựng hành lang pháp lý vững chắc, cơ chế, chính sách tạo điều kiện phát triển đổi mới sáng tạo rất quan trọng và cần thiết. TRONG ẢNH: Một doanh nghiệp đang kêu gọi vốn từ các nhà đầu tư, quỹ đầu tư tại sự kiện DAVAS 2024. Ảnh: VĂN HOÀNG

Hướng đến thành phố đổi mới sáng tạo

Góp ý về định hướng phát triển thành phố đổi mới sáng tạo, PGS.TS Trần Ngọc Ca, Trường Quản trị và Kinh doanh (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, Đà Nẵng cần duy trì và phát triển giá trị cốt lõi khác biệt so với các địa phương; phát triển song hành, tập trung vào một số lĩnh vực mũi nhọn, “thâm dụng” tri thức (sử dụng lượng lớn tri thức) để đào tạo thiết kế chip, phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo, IoT (internet vạn vật) ứng dụng vào kinh tế - xã hội; tận dụng lợi thế, đặc thù địa phương để phát huy các ngách (niche) như nông nghiệp (sản phẩm đặc thù), đặc biệt là kinh tế biển công nghệ cao, thủy sản, du lịch, dịch vụ công nghệ cao, công nghiệp và dịch vụ thâm dụng tri thức.

Đà Nẵng cần xác định đổi mới sáng tạo không chỉ là khởi nghiệp, mà tập trung nhiều hơn vào doanh nghiệp nhỏ và vừa, hỗ trợ công nghệ cho doanh nghiệp đang tồn tại song hành cùng việc thúc đẩy phát triển khởi nghiệp. Để làm được điều đó, cần vận dụng tối đa nền tảng cơ chế, chính sách của quốc gia; nghiên cứu xây dựng và thí điểm các chính sách đặc thù, vượt trội cho địa phương, dựa vào thế mạnh riêng có để tạo chính sách riêng.

Ngoài ra, cần có cơ chế thu hút khu vực ngoài Nhà nước; hợp tác công - tư đa thành phần; nỗ lực trở thành một phần của hệ sinh thái quốc tế và phát triển Đà Nẵng thành “hub” (đầu mối) của Nam Trung bộ cho chuyển đổi kép, vừa chuyển đổi số, vừa chuyển đổi xanh; kết hợp thúc đẩy kết nối vùng, liên vùng, quốc gia…

“Hoạt động công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Đà Nẵng tập trung phục vụ cho việc phát huy các thế mạnh khác của thành phố như kinh tế biển, dịch vụ cảng, kho tiếp vận, hậu cần (logistics), đầu mối giao thông. Để làm được điều này, cần lựa chọn một số đối tác chiến lược hoặc tập đoàn đầu tư lớn (chủ đạo) để làm đầu tàu lôi kéo các nhà đầu tư khác, kể cả trong và ngoài nước”, ông Ca chia sẻ thêm.

Theo TS. Lê Đức Viên, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, Nghị quyết số 43-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định mục tiêu “Xây dựng Đà Nẵng trở thành một trong những trung tâm kinh tế - xã hội lớn của cả nước và Đông Nam Á với vai trò là trung tâm về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo” và cụ thể hóa tại Quyết định số 1287/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050. Để hiện thực hóa điều này, việc xây dựng một hành lang pháp lý vững chắc, cơ chế, chính sách tạo điều kiện phát triển đổi mới sáng tạo rất quan trọng và cần thiết.

Sở đã xây dựng và triển khai đề án “Đà Nẵng - Thành phố đổi mới sáng tạo”, qua đó kỳ vọng sẽ định hình hướng phát triển thành phố trở thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; từ đó, chính quyền thành phố có thể ban hành các chính sách thiết thực, gắn với thực tiễn để thúc đẩy sự phát triển của các thành tố trong hệ sinh thái và nâng cao vị thế của Đà Nẵng trên trường quốc tế với vai trò là trung tâm khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

VĂN HOÀNG