Ngày 7-1, Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, qua nghiên cứu từ thực tiễn và tổng hợp các ý kiến góp ý của các nhà khoa học và các đơn vị liên quan, sở có báo cáo gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường và đề xuất nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn được ban hành theo Quyết định số 1537/QĐ-TTg ngày 7-9-2015 của Chính phủ.
Theo đó, cần nghiên cứu để bổ sung quy định vận hành hồ thủy điện Đăk Mi 4 theo hướng khi các hồ A Vương, sông Bung phát điện mà đã bảo đảm việc cấp nước sinh hoạt cho Đà Nẵng và các nhu cầu sử dụng nước khác ở hạ lưu thì không cần hồ Đăk Mi 4 xả nước về hạ lưu sông Vu Gia.
Bù lại, vào các thời điểm các hồ A Vương, sông Bung không phát điện mới huy động hồ Đăk Mi 4 xả nước để duy trì dòng chảy trên sông Vu Gia. Cùng với đó, điều chỉnh tăng gấp đôi lưu lượng xả nước về sông Vu Gia theo yêu cầu của Đà Nẵng từ 12,5m3/s lên 25m3/s để bảo đảm an ninh nguồn nước cho Đà Nẵng trước diễn biến bất thường của thời tiết có thể dẫn đến xâm nhập mặn gây thiếu nước ngay trong mùa lũ.
Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị nghiên cứu, tính toán về quy định mực nước tối thiểu cho phép huy động các hồ thủy điện phát điện trên cơ sở bảo đảm ưu tiên hàng đầu cho việc cấp nước sinh hoạt, tích nước dự trữ để bảo đảm nhu cầu dùng nước ở hạ du.
Trường hợp mực nước trong các hồ thủy điện A Vương, sông Bung 4 và Đăk Mi 4 nhỏ hơn mực nước tối thiểu cho phép huy động các hồ phát điện, cần giao quyền cho Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam và Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng điều hành để bảo đảm dòng chảy tối thiểu trên sông và nhu cầu sử dụng nước tối thiểu ở hạ du; cần nghiên cứu, xem xét vận hành các hồ thủy điện hợp lý hơn theo giờ trong ngày và theo mùa.
Đặc biệt, cần quy định việc phát điện, xả nước về hạ lưu của các nhà máy lệch pha nhau để tăng tính ổn định của dòng chảy trên sông Vu Gia. Ngoài ra, cũng cần điều phối nguồn nước xả, phát điện hợp lý hơn để bảo đảm hiệu quả phát điện và xả nước trong các tháng mùa kiệt khi nhu cầu dùng điện và dùng nước tăng cao.
Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm của Bộ Công thương trong trường hợp có nguy cơ hạn hán, thiếu nước ở vùng hạ du theo hướng chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia hạn chế đến mức tối đa hoặc không huy động (nếu không cần thiết) các nhà máy thủy điện A Vương, Đăk Mi 4, Sông Tranh 2 và Sông Bung 4 phát điện để ưu tiên tích nước trong thời gian các hồ này phải tích nước để bảo đảm an ninh nguồn nước cho vùng hạ du theo đề nghị của UBND thành phố Đà Nẵng và UBND tỉnh Quảng Nam.
Ngoài ra, sở còn đề nghị sửa đổi quy trình vận hành hệ thống đập dâng An Trạch phù hợp với tình hình thực tế và linh hoạt hơn nhằm bảo đảm chống nhiễm mặn, thiếu nước.
HOÀNG HIỆP
