Mỹ đón Giáng sinh trong thời tiết khắc nghiệt

Theo quan niệm của người phương Tây, không khí lạnh và tuyết rơi trắng xóa được xem là điểm nhấn tạo nên mùa Giáng sinh trọn vẹn, đúng nghĩa. Tuy nhiên, Mỹ lại đón dịp lễ quan trọng nhất trong năm trước nguy cơ lạnh đến âm hàng chục độ C đến mức Tổng thống Joe Biden phải phát cảnh báo “tình hình nghiêm trọng và đe dọa” diện rộng, khiến mùa lễ năm nay chìm trong nỗi lo.

Tuyết phủ tại sân bay quốc tế General Mitchell ở Milwaukee, Wisconsin (Mỹ) ngày 22-12. Ảnh: Reuters

“Bom lốc xoáy” rét buốt

Ngay trước thềm Giáng sinh, cơn bão tuyết mùa đông với nhiệt độ thấp kỷ lục ảnh hưởng tới 150 triệu người, chiếm gần một nửa dân số Mỹ, làm tê liệt giao thông hàng không, rối loạn giao thông đường bộ và ảnh hưởng nặng nề cuộc sống người dân và hoạt động kinh tế. Theo Reuters, hệ thống bão mùa đông gây bão tuyết cho khu vực Great Lakes, gồm phần lớn tỉnh Ontario (Canada) và 8 bang của Mỹ, kéo theo lượng mưa lên tới 5cm, tuyết dày đến 30 cm ở vùng trung tây từ ngày 21 đến 23-12 với những trận bão tuyết từ đồng bằng phía bắc đến Ngũ Đại Hồ. Đáng lo ngại, nhiều khu vực có khả năng đối mặt “bom lốc xoáy” có thể khiến nhiều khu vực “tê liệt” với nhiệt độ xuống mức thấp kỷ lục -450C và tầm nhìn gần bằng 0.

Ngày 23-12 , Tổng thống Mỹ Joe Biden khuyến cáo những người muốn thăm gia đình, bạn bè dịp Giáng Sinh thì nên đi ngay trước khi nhiều nơi trên cả nước chứng kiến hiện tượng thời tiết vô cùng khắc nghiệt. “Rất nguy hiểm và đe dọa, thời tiết thực sự vô cùng nghiêm trọng xảy ra từ Oklahoma cho đến tận Wyoming và Maine. Mọi người nên để ý những cảnh báo của địa phương”, ông Biden khuyến cáo.

Theo Guardian, “bom lốc xoáy” hình thành khi áp suất khí quyển giảm xuống nhanh trong cơn bão mạnh. Hiện tượng này sẽ xảy ra gần Ngũ Đại Hồ, làm tăng gió và tạo ra các điều kiện bão tuyết. Theo các chuyên gia của Dịch vụ thời tiết quốc gia (NWS), khoảng 200 triệu người ở 48 bang nhận cảnh báo và khuyến nghị về cơn bão. Nhiệt độ thấp kỷ lục và gió lạnh “đe dọa tính mạng” sẽ bao phủ khu vực Great Plains và lan rộng ra nửa phía đông của nước này vào ngày 23-12 (giờ địa phương). 

Du lịch dịp lễ gián đoạn

Sự bùng phát Covid-19 trong đội ngũ nhân viên khiến các hãng hàng không của Mỹ phải hủy hàng nghìn chuyến bay, khiến doanh thu kỳ nghỉ lễ năm ngoái “đóng băng”. Năm nay, các hãng lại đối mặt với thực trạng buồn tương tự do bão tuyết. Thời tiết khắc nghiệt trùng với thời điểm bắt đầu mùa du lịch nghỉ lễ bận rộn nhất trong 20 năm qua ở Mỹ, giáng đòn mạnh vào doanh thu du lịch khi ngành “công nghiệp không khói” đang phục hồi sau dịch bệnh. Ngày 22-12, khoảng 4.400 chuyến bay bị hủy, làm gián đoạn kế hoạch nghỉ lễ trên cả nước. Theo FlightAware, các sân bay ở Chicago và Denver nằm trong số những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Theo The Washington Post, ngày 23-12, hàng ngàn hành khách bị mắc kẹt tại các sân bay, khiến một số người lo lắng rằng tình trạng khó khăn khi đi lại của họ có thể kéo dài trong nhiều ngày và đe dọa kế hoạch di chuyển tới các điểm đến để mừng Giáng sinh cùng gia đình. Bốn hãng hàng không lớn nhất của Mỹ - American, Delta, United và Southwest - đưa các chính sách thay đổi linh hoạt cho khách du lịch. Tuy nhiên, sự gián đoạn do thời tiết tiếp tục ảnh hưởng đến hoạt động của các hãng hàng không, gồm cả những thách thức về nhân sự, khiến nhiều hành khách gặp khó trong việc chuyển đổi chuyến bay.

Trong động thái tương tự, Amtrak, cơ quan điều hành các dịch vụ đường sắt chở khách của Mỹ, thông báo hủy vài chục chuyến tàu theo lịch trình dịp Giáng sinh vì điều kiện thời tiết xấu, bao gồm các chuyến tàu ở Michigan, Illinois, Missouri, cùng các chuyến tàu kết nối giữa New York và Chicago. Các nhà khai thác dịch vụ xe buýt cũng cảnh báo hành khách về khả năng hủy chuyến và chậm trễ trong những ngày cuối tuần. Trước đó, truyền thông Mỹ dự kiến, hơn 3,6 triệu người sẽ di chuyển bằng xe buýt, đường sắt và tàu du lịch từ ngày 23-12-2022 đến ngày 2-1-2023, tăng 23% so với năm ngoái.

Nếu địa cầu đang nóng lên, chẳng phải sẽ có ít tuyết hơn sao? Đó là câu hỏi phổ biến khiến rất nhiều người Mỹ thắc mắc, đặc biệt trong thời điểm nước này hứng chịu hàng loạt trận bão tuyết với cường độ mạnh. Các nhà khoa học khẳng định, khi nhiệt độ trái đất tăng, không khí hấp thu nhiều hơi ẩm hơn, tạo ra các cơn bão có sức tàn phá lớn trong tất cả các mùa.

Theo PGS.TS Kevin Reed tại Trường Khoa học Khí quyển và Hàng hải tại Đại học Stony Brook (Long Island), thế giới đang nóng lên, nhìn chung sẽ có ít tuyết rơi hơn và bao phủ ít diện tích hơn. Song, nhiệt độ cao hơn cũng khiến bầu khí quyển chứa nhiều nước hơn, tạo ra nhiều mưa hơn và khiến nó có khả năng rơi xuống nhanh hơn. Điều đó có nghĩa là vẫn có những thời điểm lượng mưa tăng lên dưới dạng tuyết rơi. Có tới 80% các cơn bão tuyết (rơi dày trên 13cm) xảy ra tại Mỹ trong thế kỷ 20 khi nhiệt độ mùa đông cao hơn mức trung bình. Do đó, nếu trái đất tiếp tục nóng lên, cường độ xảy ra bão tuyết trong vài thập niên tới sẽ tăng.

THƯ LÊ