Úc xem xét cấm trẻ em dùng mạng xã hội

Chính phủ Úc đang lên kế hoạch đưa ra dự luật kiểm soát việc trẻ em truy cập mạng xã hội vì lo ngại những nguyên nhân có thể gây ra cho sức khỏe thể chất và tinh thần.

Theo The Guardian, Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết, giới chức bắt đầu thử nghiệm hệ thống xác minh độ tuổi khi sử dụng mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số khác trong vài tháng tới. Nhiều khả năng độ tuổi tối thiểu được tham gia mạng xã hội nằm trong khoảng 14 - 16 tuổi. Dự luật có thể được công bố vào kỳ họp Quốc hội cuối năm 2024. Trong thông báo mới nhất, ông Albanese nói: “Tôi muốn thấy trẻ em rời xa thiết bị điện tử và tham gia vào các hoạt động thể chất như bóng đá, bơi lội, hay tennis. Mạng xã hội đang gây ra những tác động tiêu cực cho cộng đồng, và mong muốn thế hệ trẻ có những trải nhiệm thực trong cuộc sống”, ông Albanese phát biểu trên ABC News.

Đề xuất của chính phủ Úc đưa ra trong bối cảnh eSafety, cơ quan quản lý an ninh mạng của Úc, đã yêu cầu các công ty internet đưa ra bộ quy tắc hạn chế để ngăn trẻ em tiếp cận nội dung khiêu dâm và các tài liệu không phù hợp, nếu không sẽ đối mặt với bộ quy tắc bắt buộc từ lực lượng chức năng. Trước đó, vụ đụng độ bạo lực với sự tham gia của khoảng 150 người tại thị trấn Alice Springs, trong đó có nhiều người dưới tuổi thành niên, cầm theo hung khí vào tháng 3-2024 là “giọt nước làm tràn ly”. Điều này đặt ra bài toán cho Chính phủ Úc cần tìm lời giải cho vấn đề tội phạm tuổi vị thành niên, nhất là do tác động từ mạng xã hội.

Trong khi đó, vấn đề an ninh mạng ở Úc nói riêng, thế giới nói chung đang diễn biến phức tạp. Theo Trung tâm an ninh mạng Úc, số vụ tội phạm mạng ở nước này tăng gần 25% trong một năm tính đến tháng 6-2023, trong khi trung bình thiệt hại của các nạn nhân tăng 14%. Úc sẽ kiểm tra tình trạng an ninh mạng của các doanh nghiệp nhỏ, tăng cường hỗ trợ thực thi các luật không gian mạng và yêu cầu bắt buộc báo cáo các cuộc tấn công bằng mã độc. Đây là những biện pháp bắt buộc theo chiến lược cải cách an ninh mạng mới được chính phủ Úc công bố sau khi xảy ra nhiều vụ tấn công mạng tại nước này.

Tuy nhiên, truyền thông Úc nhận định, đề xuất về độ tuổi nói trên sẽ khó được chấp nhận bởi doanh nghiệp và người dân nước này. The Guardian nhận định, nếu chính phủ theo đuổi phương pháp mà các công ty yêu cầu tất cả người dùng - không chỉ những người dùng trẻ tuổi - xác minh độ tuổi của họ trước khi có thể sử dụng nền tảng, có thể dẫn đến việc các công ty truyền thông xã hội buộc phải thu thập thông tin nhận dạng người dùng. Điều này sẽ đặt ra các câu hỏi về quyền riêng tư của người dân, và sẽ là giải pháp ít được chấp nhận hơn vì trước đó các cuộc tấn công mạng cấp cao vào các công ty đã được yêu cầu thu thập ID, như Optus và Medibank, dẫn đến thông tin cá nhân của hàng triệu người Úc bị lộ. Chính phủ có thể đề xuất yêu cầu sử dụng dịch vụ ID kỹ thuật số theo kế hoạch của mình để giảm rủi ro, nhưng điều này khó có thể nhận sự ủng hộ của đám đông.

Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, chính phủ Úc cần phải thay đổi luật áp dụng phạt tiền đối với các công ty không thực thi hạn chế về độ tuổi người dùng. Hiện, Đạo luật an toàn trực tuyến của Úc vẫn có hiệu lực, song đạo luật này ủy quyền cho eSafety tìm cách phạt các công ty vì không tuân thủ các thông báo, áp dụng cho mạng xã hội X, đã không hiệu quả. Bên cạnh đó, luật cũng không còn phù hợp đối với các công ty truyền thông xã hội mới hoặc các nền tảng ít được biết đến mà những người trẻ tuổi có thể sử dụng nếu họ không còn có thể truy cập vào các nền tảng chính.

Theo The Guardian, chính phủ Úc có thể áp dụng mô hình của một số quốc gia khác, ví dụ như Anh chỉ áp dụng cho các trang web dành cho người lớn, không áp dụng cho phương tiện truyền thông xã hội. Luật xác minh độ tuổi của Vương quốc Anh bị bãi bỏ vào năm 2019 do những hạn chế về mặt kỹ thuật và mối quan tâm của cộng đồng đối với quyền riêng tư. Hay tại Mỹ, các tiểu bang Utah và Louisiana, nơi áp dụng xác minh độ tuổi khi sử dụng mạng xã hội đã chứng kiến mức tăng gần 1.000% và gấp ba lần trong việc sử dụng các mạng công nghệ cao để vượt qua các tường lửa.

HÙNG LÂM