Lưu giữ ký ức

Bằng ngôn ngữ hình ảnh, nghệ thuật nhiếp ảnh đã khắc họa rõ nét và chân thật nhất mỗi chặng đường phát triển của Đà Nẵng. Đồng thời, hình ảnh Đà Nẵng xưa làm sống lại những ký ức tưởng đã phai trong lòng những người sống lâu năm ở thành phố bên sông Hàn...

Nhiều người tìm xem những tuyển tập hình ảnh về Đà Nẵng xưa để nhớ về ký ức một thời.

Gợi nhớ Đà Nẵng xưa

Tại triển lãm sách, tài liệu mới đây do Thư viện Khoa học tổng hợp thành phố tổ chức, khá nhiều bạn đọc dừng chân bên những tuyển tập hình ảnh về Đà Nẵng xưa và nay như: Đà Nẵng tiềm năng và sự phát triển, Đà Nẵng xưa, Đà Nẵng dấu ấn thời gian...

Lần giở từng trang sách, ông Nguyễn Văn Sơn (trú đường Hải Hồ, phường Thanh Bình, quận Hải Châu) bồi hồi khi những hình ảnh xưa bỗng ùa về. Chỉ vào tấm ảnh một cây cầu nhỏ trên bến sông Hàn, ông Sơn cho biết, bây giờ nơi này là vị trí nhà hàng Memory. Cứ thế, hình ảnh xóm nhà chồ, con đò sang sông đưa ông về miền ký ức. “Tôi như thấy lại thời tuổi trẻ của mình. Mới đó mà đã mấy mươi năm trôi qua. Những nơi xưa cũ nay đã đổi thay, chỉ còn trong trí nhớ, giờ có dịp hồi tưởng”, ông Sơn nói.

Với những người từng sống, chứng kiến những đổi thay của Đà Nẵng, đó là ký ức. Còn với người mới định cư, thế hệ trẻ, đó là khám phá mới mẻ. “Từ những bức ảnh Đà Nẵng xưa, tôi hiểu thêm về thành phố mình chọn gắn bó. Biết thêm về quá khứ của mảnh đất mình đang sống cũng là điều thú vị”, chị Bích Ngọc (người Quảng Nam, hiện sống và làm việc tại Đà Nẵng) chia sẻ.

Hơn 30 năm trong nghề, nhiếp ảnh gia Ông Văn Sinh, Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật thành phố, đã quá quen thuộc với từng con phố, ngóc ngách của Đà Nẵng. Ông Sinh cho rằng, những ai sống tại thành phố này hẳn nhớ trước năm 1997, Đà Nẵng vẫn là một đô thị loại nhỏ; ngoài vài con đường chính như Hùng Vương, Lê Duẩn, Hoàng Diệu, Phan Châu Trinh..., đường sá vẫn chật hẹp. Những làng chài ở khu vực Thuận Phước, Sơn Trà ngày ấy là những ngôi nhà chồ ven sông. “Ghi lại những khoảnh khắc cuộc sống, sự kiện đánh dấu giai đoạn quan trọng của thành phố luôn là điều mà những nhà nhiếp ảnh quan tâm. Tôi cũng không nhớ rõ mình còn giữ bao nhiêu bức ảnh. Những hình ảnh đặc trưng trong sáng tác về Đà Nẵng trước đây của tôi là hình ảnh sinh hoạt của người dân xóm nhà chồ, từ cảnh họ đi làm, đi chợ, tắm giặt...; hay hình ảnh khởi công xây cầu Sông Hàn, mở rộng đường Bạch Đằng... Nếu không nhờ những bức ảnh, có khi tôi cũng quên dấu tích xưa”, ông Sinh nói.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Đinh Lơ có hơn 20 năm trong nghề tâm sự, trước đây, ông làm cán bộ Nhà nước, đi chiến trường K rồi cuộc đời run rủi đưa ông đến với nghề chụp ảnh. “Hồi cầu Sông Hàn mới xây xong, người dân ai cũng muốn có một bức ảnh làm kỷ niệm. Nói không ngoa chứ chụp ảnh mà năm đổi mấy chiếc xe máy cũng được. Bây giờ, Đà Nẵng có thêm nhiều cây cầu đẹp như cầu Rồng, cầu Trần Thị Lý, cầu Thuận Phước nhưng tôi chắc rằng với nhiều người, cầu Sông Hàn luôn có ý nghĩa đặc biệt. Theo năm tháng, tôi cũng có nhiều tấm ảnh về một Đà Nẵng khang trang, đẹp đẽ nhưng vẫn lưu giữ hình ảnh xưa như kỷ niệm đẹp về nghề”, ông Đinh Lơ chia sẻ.

Giới thiệu vẻ đẹp Đà Nẵng

Theo nhiếp ảnh gia Ông Văn Sinh, hơn 20 năm về trước, hoạt động nhiếp ảnh nghệ thuật không rầm rộ như bây giờ bởi điều kiện tác nghiệp khó khăn. Ai đam mê lắm mới theo nghề. Hơn nữa, thời đó chụp bằng phim cuộn nên phải lựa chọn thật kỹ góc chụp, địa điểm chụp để không tốn phim, chứ không như bây giờ chụp bao nhiêu tấm cũng được. Vì lý do đó, hình ảnh Đà Nẵng những năm trước giải phóng chủ yếu sưu tầm, tổng hợp các tác phẩm do các tác giả nước ngoài chụp. Sau ngày giải phóng, các tác giả Đà Nẵng chụp ảnh về thành phố không nhiều. Đến những năm 1990, phong trào nhiếp ảnh nghệ thuật bắt đầu khởi sắc, song vì nhiều lý do, đến nay, một số nghệ sĩ nhiếp ảnh lâu năm trong nghề cũng lưu giữ khá ít những bức ảnh Đà Nẵng xưa.

Để mang đến cho người dân Đà Nẵng và du khách góc nhìn về Đà Nẵng xưa và nay, từ nay đến cuối năm, Hội sẽ tổ chức triển lãm “Đà Nẵng tuổi 20”, giới thiệu hơn 100 bức ảnh của những nghệ sĩ nhiếp ảnh thành phố, xen kẽ với những bức ảnh nói về thành tựu của Đà Nẵng 20 năm qua là hình ảnh Đà Nẵng xưa. Triển lãm như một thông điệp gửi đến tất cả những ai yêu mến những con đường, góc phố xưa rằng, hãy nâng niu quá khứ để biết trân trọng hiện tại và hướng đến tương lai.

Bài và ảnh: HÀ THU