Không còn thực dụng, nặng về chiến thuật và thiên về phòng ngự truyền thống theo phong cách Catenaccio, bỏ lại sau lưng phong độ bạc nhược từng khiến mình lỡ hẹn với vòng chung kết World Cup 2018, tuyển Ý tại kỳ EURO 2020 trình làng lối chơi hoa mỹ, rực lửa chưa từng có nhờ sự dẫn dắt của Roberto Mancini. Từ bàn tay “nhào nặn” của cựu HLV Manchester City, Azzurri có sự “lột xác” đáng kể về chiến thuật và phong cách.
Khác với sự thận trọng trong sơ đồ 3 trung vệ 3-4-3 dưới thời người tiền nhiệm Ventura, Mancini thiết lập sơ đồ 4-3-3 giàu sức tấn công trên cơ sở kết hợp giữa kinh nghiệm và sức trẻ trong đội hình đồng đều ở cả 3 tuyến. Hàng tứ vệ dày dạn kinh nghiệm như Leonardo Bonucci, Giorgio Chiellini, Alessandro Florenzi, Leonardo Spinazzola... án ngữ chặt chẽ trước khung thành của Gianluigi Donnarumma - người kế thừa hoàn hảo ở vị trí thủ môn sau thời kỳ Gianluigi Buffon.
Ở tuyến giữa là sức trẻ, những người giàu kinh nghiệm nhất là Verratti hay Jorginho cũng chỉ 29 tuổi. Trước Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Sĩ, Mancini chủ động bố trí một Jorginho ổn định trong điều phối ở trung tâm hàng tiền vệ bên cạnh những tài năng trẻ như Nicolo Barella và Manuel Locatelli. Trong đó, Locatelli vừa lập cú đúp vào lưới Thụy Sĩ trong lượt trận ngày 17-6 vừa qua.
Trên hàng công, kinh nghiệm của những Ciro Immobile, Lorenzo Insigne và sự xông xáo của Federico Chiesa hay Domenico Berardi đe dọa mọi hàng thủ. Sơ đồ 4-3-3 khai thác tốt sự cơ động của các cầu thủ bằng lối chơi cầm bóng, tấn công phóng khoáng, ban bật nhanh, pressing trực diện và sẵn sàng dứt điểm khi có cơ hội. Sau 2 trận vòng bảng EURO 2020, Ý ghi được 6 bàn và không để lọt lưới, là đội đầu tiên tiến vào vòng knock-out. Thống kê này là minh chứng cho sự mới mẻ của Ý nếu so với chính họ của thời điểm trước đó.
Trong lịch sử EURO trước đây, chưa bao giờ Ý ghi được 3 bàn trong một trận đấu chính thức. Hiện tại, nếu tính cả vòng loại, Azzurri có 10 trận thắng liên tiếp, ghi được 31 bàn, hoàn toàn sạch lưới và sẵn sàng trở thành ứng cử viên hàng đầu cho chức vô địch châu Âu. Trong quá khứ, Ý sở hữu nhiều huyền thoại tấn công như Del Piero, Roberto Baggio, Totti... Tuy nhiên lối chơi của họ vẫn dựa trên phong cách phòng ngự Catenaccio trứ danh như Baresi, Maldini, Nesta... với đỉnh cao gần đây nhất là chức vô địch World Cup 2006, cùng với đó là danh hiệu Quả Bóng vàng châu Âu 2006 của trung vệ thủ quân Fabio Cananavaro. Kể từ ngày ấy, Ý trải qua “cơn khát danh hiệu” bóng đá quốc tế suốt 15 năm. Bây giờ, từ sự “thổi lửa” của Mancini, các tifosi đang chờ đợi Azzuri bước lên đỉnh vinh quang mà không phụ thuộc vào Catenaccio nữa.
XUÂN SƠN
