Vòng xơ-men hay vòng xi-men?

* Về bộ vòng đeo tay 7 chiếc của phụ nữ, có người gọi là vòng xi-men, cũng có người gọi vòng xơ-men. Vậy cách gọi nào đúng? Ý nghĩa của việc đeo loại vòng này? (Nguyễn Hồng Tuyết, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam)

- Vòng xơ-men là cách gọi đúng. Vòng xơ-men là bộ vòng 7 chiếc, xuất phát từ tiếng Pháp semaine (phát âm là xơ-men) nghĩa là tuần lễ (7 ngày). Thời Pháp thuộc có trung sĩ tuần (sergent de semaine) là hạ sĩ quan trực ban trong tuần.

Tuy nhiên, do hiện tượng biến âm, nhiều người vẫn gọi là vòng xi-men, như bài viết “Hiện tượng ‘cuồng vòng Ximen’ của phụ nữ miền Tây” đăng trên chuyên trang điện tử của Báo điện tử Sức khỏe & Đời sống (phapluat.suckhoedoisong.vn).

Bài báo dẫn lời ông Trần Văn Giàu (SN 1971, ngụ Ô Môn, thành phố Cần Thơ) - chuyên gia kim hoàn nổi tiếng ở miền Tây, nói về xuất xứ của loại trang sức dành cho phụ nữ này. Theo đó, vòng xơ-men là một sản phẩm thời trang của Pháp, được mang về Việt Nam từ hơn một thế kỷ trước với tên gọi đầy đủ theo tiếng Pháp là Bracelet Femme Semaine (tạm dịch: Vòng tay nữ 7 ngày).

Sở dĩ có cái tên này vì theo phong thủy, người Pháp chỉ mang 7 chiếc, mỗi chiếc đại diện một ngày trong tuần. Nguyên bản của vòng xơ-men là các vòng được kết nối với nhau bằng một thanh để tạo thành một món trang sức duy nhất bằng chất liệu vàng hoặc bạc... Loại trang sức vượt thời gian này có nhiều kiểu dáng, là sự tích hợp của cải thích hợp nhất với người dân vùng nông thôn, điều này giải thích cho sự phổ biến rộng rãi của nó ở các vùng nông thôn miền Tây.

Vòng xơ-men tuy có 5-6 loại khác nhau, nhưng có 3 loại chính. (1) Xơ-men bản vuông có bản hình vuông, dẹp theo các kích thước từ nhỏ đến lớn; thường được chạm khắc hoa văn nổi bật trên bề mặt vòng. (2) Xơ-men ống là dạng vòng ống tròn, đường kính có thể ví bằng sợi bún tươi hoặc nhỏ hơn là sợi hủ tiếu, tùy thợ kim hoàn. (3) Xơ-men mo là dạng vòng xơ-men có kiểu bo cong mặt ngoài. Dạng vòng này thường được ưa chuộng nhiều hơn vì nó tăng sự thoải mái khi vòng tiếp xúc với cổ tay, giá của vòng mo cao hơn các dạng vòng khác.

Theo phong thủy, việc đeo vòng xơ-men đúng cách rất quan trọng vì ảnh hưởng đến tài lộc và sức khỏe. Thời xưa, người ta coi mỗi hình bán nguyệt là một ngày. Do vậy, một bộ vòng xơ-men có 7 hoặc 14 cái vì họ nghĩ rằng mang một bộ 7 vòng tương đương với 7 ngày trong một tuần.

Số 7 được coi là con số may mắn. Khi nói đến số 7, hầu hết mọi người đều nghĩ đến sự trùng lặp ấn tượng mà cả thế giới đều biết như 7 ngày trong tuần, cầu vồng có 7 màu, âm nhạc có 7 nốt, thế giới có 7 châu lục, nền văn minh nhân loại có 7 kỳ quan, từ thành công trong tiếng Anh “Success” gồm 7 chữ cái... Tuy đeo 7 cái vòng xơ-men là điều đương nhiên, nhưng nhiều người thích đeo 5, 9, 17 hoặc 21 vòng theo quan niệm lấy tổng số vòng chia hết cho 4 mà dư 1 thì đó là con số mang lại may mắn.
Theo Phật giáo, số 7 có ý nghĩa to lớn. Nó được coi là số lượng tăng lên bởi khi sinh, Đức Phật bước 7 bước và nở ra 7 đóa sen. Đến lúc chết, con người bị lưu đày xuống 7 tầng địa ngục và số ngày cúng cho người đã khuất cũng là 7x7 tức 49 ngày.

ĐNCT