30 chưa phải là già

Từ trước tới nay, bóng đá thế giới luôn coi 30 tuổi là giới hạn của lão hóa. Cầu thủ bước qua ngưỡng này được coi là “lão tướng” và bắt đầu đi qua bên kia sườn dốc của sự nghiệp. Sir Alex Ferguson khi còn dẫn dắt Manchester United luôn cho những cầu thủ từ 30 tuổi trở lên nghỉ ngơi thêm một ngày để hồi phục thể lực. HLV danh tiếng Arsene Wenger của Arsenal trước đây cũng có nguyên tắc là tiền vệ và tiền đạo ở tuổi 32 chỉ được gia hạn hợp đồng từng năm một. Trung vệ được nới lên 34 tuổi và thủ môn được cho là có tuổi thọ nghề nghiệp cao hơn nữa.

Tiền vệ Luka Modric dù 37 tuổi nhưng vẫn chơi rất hay trong mùa giải 2021-2022, giúp Real Madrid vô địch La Liga và Champions League. Ảnh: AP

Gần như một nguyên tắc ở CLB bóng đá khắp châu Âu là mua trẻ - bán già. Tottenham kéo Ivan Perisic từ Inter Milan về theo dạng chuyển nhượng tự do là lần đầu tiên có tân binh trên 30 tuổi kể từ năm 2017 tới nay. Liverpool chưa từng mua một cầu thủ trên 30 kể từ năm 2016. Manchester City không tốn bất cứ đồng phí nào cho cầu thủ trên 30 tuổi gần một thập niên qua. Liverpool bán đi Sadio Mane 30 tuổi và thay thế bằng Luis Diaz 25 tuổi; mua Darwin Nunez 23 tuổi để sẵn sàng trám vào chỗ Firmino chuẩn bị bước qua tuổi 31 vào tháng 10 tới để hình thành bộ ba tấn công mới Mohamed Salah - Diaz - Nunez. Manchester United của tân HLV Erik ten Hag thanh lọc một loạt cầu thủ lớn tuổi như Nemanja Matic, Juan Mata và Edínson Cavani.

Robin Thorpe là một nhà khoa học về hiệu suất thi đấu từng làm việc 10 năm ở Manchester United và hiện tại làm cho mạng lưới các đội bóng của Red Bull nhận định thời cuộc đã thay đổi nhiều. Bây giờ, có nhiều cầu thủ trẻ cần thêm thời gian nghỉ ngơi hơn là cầu thủ trên 30 tuổi. Nhận định của Thorpe phù hợp với số liệu thống kê của Tập đoàn Tư vấn Twenty First Group rằng, cầu thủ trên 32 tuổi chơi nhiều phút hơn ở Champions League mùa giải 2021-2022 so với những cầu thủ trẻ. Cầu thủ trên 34 tuổi thi đấu nhiều hơn so với những mùa giải trước đó ở 5 giải Vô địch quốc gia lớn nhất châu Âu. Nếu như một cầu thủ trẻ độ tuổi 20 có thể bứt tốc trung bình 14,5 lần/trận đấu thì cầu thủ trên 30 chỉ có 12,8 lần/trận đấu. Cả Champions League lẫn 5 giải Vô địch quốc gia lớn nhất châu Âu mùa vừa qua đều cho thấy các tiền vệ, trung vệ lớn tuổi có nhiều tình huống tranh chấp trên không tốt hơn, dắt bóng qua người thành công cao hơn, chuyền bóng chính xác hơn.

Có hơn gấp đôi số cầu thủ trên 30 tuổi trong danh sách 150 cầu thủ xuất sắc nhất thế giới trong một thập niên qua của Tập đoàn Twenty First Group. Hậu vệ 39 của Barcelona nói với tờ The Guardian (Anh) rằng, tuổi tác có ưu và khuyết điểm của nó nhưng có một trải nghiệm tuyệt vời khi lớn tuổi là trước những trận đấu lớn thì một cầu thủ 20 tuổi tỏ ra lo lắng và hồi hộp, còn anh thì không như thế. Điều đó cho thấy tuổi 30 bây giờ không còn là “lão tướng” như trước đây nữa.

Vì sao có sự thay đổi như vậy? Strudwick - đồng nghiệp của Thorpe ở Manchester United trước đây - cho biết những cầu thủ ở độ tuổi 30 hiện tại phần lớn được tiếp xúc với khoa học thể thao ngay từ lúc bắt đầu sự nghiệp. Vì thế, họ không thể xuống sức như bậc cha anh do được hỗ trợ dinh dưỡng và kỹ thuật phục hồi nên sự thay đổi về cách nghĩ “ngưỡng 30” là không có gì ngạc nhiên. Tiền vệ 37 tuổi Luka Modric của Real Madrid nói vui rằng, anh nỗ lực thi đấu tới 50 tuổi như Kazuyoshi Miura của Nhật Bản. Hay Barcelona nỗ lực kéo Robert Lewandowski về sân Nou Camp dù tiền đạo Ba Lan sắp sửa bước qua tuổi 34 với bản hợp đồng có thời hạn 3 năm từ Bayern Munich.

TỊNH BẢO