Mạch nguồn kết nối quá khứ và hiện tại

Trở về với các địa chỉ đỏ không chỉ giúp chúng ta tìm hiểu, khám phá rõ hơn về văn hóa, lịch sử dân tộc mà còn khơi gợi nhiều cảm xúc; từ đó kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa hạnh phúc và mất mát để biết ơn và trân trọng những gì mà ông cha để lại.

Học sinh Trường Tiểu học Ông Ích Khiêm háo hức tham gia hoạt động trải nghiệm. Ảnh: Đ.H.L

Tăng tính trải nghiệm thực tế

Mới sáng sớm, Bảo tàng Đà Nẵng đã rộn rã tiếng bước chân thoăn thoắt của các bé mầm non đang được các cô giáo dẫn vào tham quan. Bạn nào cũng tò mò và hào hứng khi lần đầu được nghe và nhìn tận mắt những hiện vật tại đây. Những đôi mắt tinh anh, tròn xoe của các bé chăm chú nhìn theo từng cử chỉ của cô thuyết minh làm tôi hiểu hơn  những lời chia sẻ của chị Trần Mỹ Quyên, Giám đốc Công ty TNHH Thịnh Minh An rằng, cứ hễ tour nào do các trường học tổ chức, mang tính chất truyền cảm hứng là đích thân chị làm hướng dẫn. Bởi, chị  muốn truyền lửa cho các em bằng tình yêu quê hương cháy bỏng của mình.

Chị luôn đặt cho mình câu hỏi, điều gì đọng lại sau mỗi chuyến đi? Các em phải lưu lại, bồi đắp thêm tấm lòng yêu quê hương, văn hóa, lịch sử của dân tộc thì mới có ý nghĩa. Do đó, chương trình phải có chiều sâu. Muốn làm được điều này thì rất cần người truyền lửa. Các em phải được học lịch sử theo phương pháp kết hợp ba yếu tố gồm: học lý thuyết, đi trải nghiệm và sau đó là phục dựng lại. Lý thuyết chỉ nên 30%, còn lại hãy để các em tự trải nghiệm thực tế thì mới nhớ lâu.

Thời gian qua, một số trường trên địa bàn thành phố đã thành công khi áp dụng phương pháp này , điển hình như Trường Tiểu học Huỳnh Ngọc Huệ phục dựng câu chuyện về tinh thần đấu tranh anh dũng, hy sinh can trường của Mẹ Nhu và 7 dũng sĩ phường Thanh Lộc Đán trong trận đánh vang dội vào ngày 26-12-1968; hay Trường THCS Lê Hồng Phong phục dựng cuộc thi đình ngày xưa để học sinh hiểu thêm về các tên gọi trạng nguyên, bảng nhãn, thám hoa... Từ đó giúp các em thêm yêu môn lịch sử và hun đúc tình yêu quê hương, đất nước.

Vừa trở về sau chuyến đi trải nghiệm cùng các em học sinh khối lớp 2, lớp 3, cô Đoàn Huyền, Trường Tiểu học Ông Ích Khiêm cho biết, năm nào nhà trường cũng tổ chức cho các em tham gia hoạt động trải nghiệm, năm nay nhà trường tổ chức cho các em học sinh khối lớp 2, lớp 3 tham quan Bảo tàng Đà Nẵng, Làng đá mỹ nghệ Non Nước và tham gia các hoạt động trải nghiệm ở HT Farm. Chuyến đi không chỉ mang lại nhiều kiến thức bổ ích mà còn gắn kết tình cảm giữa các em học sinh và thầy cô.

“Yêu Đà Nẵng kiểu răng thì truyền lửa kiểu rứa!”

Những năm gần đây, các địa danh lịch sử, văn hóa địa phương đón nhiều khách tham quan hơn trước khi được nhiều trường học đưa vào chương trình hoạt động trải nghiệm và giáo dục lịch sử địa phương. Bên cạnh đó, nhiều cơ quan, đơn vị cũng lồng ghép vào sinh hoạt chuyên đề bằng hình thức đi thực tế. Bà Vũ Thị Ân, Phó Giám đốc Thư viện Khoa học Tổng hợp Đà Nẵng cho biết, năm ngoái Chi bộ Thư viện Khoa học Tổng hợp tổ chức đi tham quan Tượng đài Mẹ Thứ và Bảo tàng Lịch sử Quảng Nam. Năm nay, chi bộ dự kiến sẽ đi tham quan Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn vào tháng Bảy tới.

Qua khảo sát thực tế cho thấy, hiện nay các hoạt động tham quan theo hình thức học tập chuyên đề đều do các cơ quan, đơn vị tự tổ chức. Còn những tour tham quan về nguồn do các công ty lữ hành thiết kế dành cho du khách và các trường học thường có phối hợp thêm các hoạt động trải nghiệm khác để tăng tính gắn kết. Tuy nhiên, đối với những tour tham quan về nguồn dành cho du khách nước ngoài thì các công ty lữ hành thường chọn các điểm tham quan nổi tiếng.

Ông Đinh Văn Lộc, Giám đốc Công ty CP Du lịch Việt Đà (Viet Da Travel) cho biết, thời gian qua, công ty thường xuyên tổ chức các tour du lịch về nguồn cho khách nước ngoài với các điểm đến nổi tiếng như làng vây Khe Sanh, địa đạo Vịnh Mốc, cầu Hiền Lương, sông Bến Hải, Thành cổ Quảng Trị (tỉnh Quảng Trị) và sông Nhật Lệ, Tượng đài Mẹ Suốt (tỉnh Quảng Bình)... Còn những điểm di tích lịch sử ở Đà Nẵng chủ yếu tổ chức tour tham quan cho các đoàn đi làm lễ kết nạp đoàn viên, sinh hoạt chuyên đề như Nghĩa trủng Hòa Vang, Bảo tàng Hoàng Sa, Thành Điện Hải, Tượng đài 2-9... Nhược điểm của các di tích lịch sử ở Đà Nẵng là không có điểm nhấn. Nhiều di tích không có sự tích, không có điểm thuyết minh và người thuyết minh.

Về vấn đề này, chị Trần Mỹ Quyên cũng cho biết, ngoài những tour về nguồn liên quan đến sinh hoạt chuyên đề do các đơn vị chủ động chọn địa điểm; những tour còn lại, chúng tôi luôn khuyến khích du khách tham gia những tour do mình tự thiết kế, trong đó có các di tích văn hóa, lịch sử “Đây là hình thức trực quan sinh động nhất, qua đó giáo dục truyền thống cách mạng và thể hiện lòng biết ơn đối với thế hệ cha anh đã ngã xuống cho nền độc lập dân tộc. Tuy nhiên, các điểm di tích lịch sử hiện nay còn thiếu chỗ ngồi để khách nghỉ ngơi sau 30 phút đứng nghe thuyết minh, không có bãi đậu xe. Một số di tích ở huyện Hòa Vang cần có biển chỉ đường để du khách dễ tìm.

Đặc biệt, thuyết minh viên là người khơi gợi lại ký ức lịch sử hào hùng của dân tộc để du khách thấy chuyến đi đầy cảm xúc nên họ phải là người địa phương. Những ai đã từng đến đồi A1 Điện Biên Phủ hay Thành cổ Quảng Trị đều rơi nước mắt vì xúc động khi nghe thuyết minh viên ở đây kể chuyện. Đó cũng là lý do mà những đoàn tham quan mang tính chất truyền lửa tôi đều đích thân thuyết minh bởi chỉ có những người sinh ra, lớn lên và yêu mảnh đất này thì mới tâm huyết. Tôi yêu Đà Nẵng kiểu răng thì truyền lửa kiểu rứa”, chị Trần Mỹ Quyên bộc bạch.

Để chuyến đi thực sự ấn tượng khó quên, chị Quyên còn phối hợp với kỹ sư khuyết tật Hứa Văn Minh làm những sản phẩm lưu niệm là những mô hình di tích lịch sử như Nhà trưng bày Hoàng Sa, Tượng đài 2-9, đình làng Hải Châu và sắp tới là Hải Vân quan. “Chúng ta phải quan tâm đến nhu cầu của du khách cả về phần nhìn, phần trải nghiệm và quà lưu niệm. Chính điều đó mà dù có nhiều sản phẩm bán chạy như cầu Rồng, cầu Sông Hàn, Trung tâm hành chính... nhưng chúng tôi vẫn cho làm thêm các mô hình về di tích lịch sử. Bởi thông qua những mô hình này, tôi muốn giới thiệu cho du khách rằng, Đà Nẵng không chỉ nổi tiếng với những cây cầu bắc qua sông Hàn mà còn có những di tích lịch sử, những địa chỉ đỏ với những chiến tích hào hùng”, chị Quyên cho biết thêm.

ĐOÀN HẠO LƯƠNG - THÙY TRANG