Để nghệ thuật thăng hoa

Sáng tạo nghệ thuật thì luôn phải gắn liền với thực tế cuộc sống. Một tác phẩm nghệ thuật nói chung, sản phẩm hội họa nói riêng chỉ thực sự có ý nghĩa khi truyền tải được cùng lúc tinh thần “vị nhân sinh, vị nghệ thuật”. Và những chuyến đi thực tế trải nghiệm sáng tác là cơ hội để các họa sĩ có thêm chất liệu quý nhằm sáng tác ra các tác phẩm có chất lượng cao về thẩm mỹ và nội dung.

Các nghệ sĩ trong chuyến đi thực tế trải nghiệm sáng tác ở đảo Lý Sơn hồi tháng 5. Ảnh: K.H

Gặp họa sĩ Thân Trọng Dũng, Chủ tịch Hội Mỹ thuật thành phố sau chuyến đi thực tế sáng tác do Hội Mỹ thuật thành phố tổ chức hồi tháng Năm, chúng tôi được anh giới thiệu thành quả 24 tác phẩm trực họa vẽ về phong cảnh đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi). Các tác phẩm được sáng tác bằng nhiều loại hình, trên nhiều chất liệu khác nhau. Nội dung tác phẩm đa dạng, từ tranh phong cảnh, chân dung đến các hoạt động cuộc sống đời thường nhưng tập trung chủ đề chính là Lễ hội khao lề thế lính Hoàng Sa.

Chuyến đi ngược sóng, ngược gió ra đảo Lý Sơn để tận mắt chứng kiến khúc bi tráng của những người lính Hải đội Hoàng Sa năm xưa được tái hiện qua Lễ hội khao lề thế lính Hoàng Sa có lịch sử hơn 300 năm để lại ấn tượng sâu sắc đối với họa sĩ trẻ Nguyễn Hữu Đức (SN 1991, hội viên Hội Mỹ thuật thành phố). Trở về từ chuyến đi thực tế sáng tác, anh “khoe” thành quả thu hoạch là bức tranh phong cảnh đảo Lý Sơn vẽ bằng chất liệu sơn dầu. Là thế hệ họa sĩ trẻ tích cực với hoạt động sáng tác nghệ thuật, họa sĩ Nguyễn Hữu Đức bày tỏ rằng, khác với vẽ ở nhà hoặc phòng tranh, tham gia trại sáng tác, họa sĩ được có cơ hội hiểu thêm về văn hóa, lối sống của cư dân bản địa, từ đó có thêm chất liệu, đề tài để tác phẩm sáng tạo ra có giá trị nghệ thuật và phong phú hơn về hình thức thể hiện.

Tranh sơn mài mô tả Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa do họa sĩ Thân Trọng Dũng sáng tác.

Ở góc nhìn của họa sĩ Nguyễn Xuân Cường (SN 1983, hội viên Hội Mỹ thuật thành phố), mỗi chuyến đi thực tế là hành trình để anh gom nhặt tư liệu sáng tác. Từ ấp ủ cảm xúc khi “va” vào thực tiễn cuộc sống, người họa sĩ sẽ hình thành nên ý tưởng, từng bước nhào nặn chất liệu theo phong cách của cá nhân bằng những trường phái hội họa khác nhau để tạo nên những tác phẩm có chiều sâu, có nét riêng của từng họa sĩ. Nguyễn Xuân Cường được biết đến là họa sĩ trẻ có thế mạnh trong việc lay động cảm xúc của người xem thông qua kỹ thuật loang màu với những nhát cọ bằng chất liệu acrilick có nội dung trừu tượng hoặc thể hiện hiện thực cuộc sống.

Họa sĩ Thân Trọng Dũng cho biết, trong quá trình sáng tác, văn nghệ sĩ luôn cần không gian tĩnh lặng, “khoảng trống” thời gian, tạm quên đi lo toan thường nhật của đời sống để suy tư, hoàn thiện các tác phẩm. Sáng tạo nghệ thuật thì luôn phải gắn liền với thực tế cuộc sống. Một tác phẩm nghệ thuật nói chung, sản phẩm hội họa nói riêng chỉ thực sự có ý nghĩa khi truyền tải được cùng lúc tinh thần “vị nhân sinh, vị nghệ thuật”. Và những chuyến đi thực tế trải nghiệm sáng tác là cơ hội để các họa sĩ có được "khoảng trống" như thế cũng như thêm chất liệu quý nhằm sáng tác ra các tác phẩm có chất lượng cao về thẩm mỹ và nội dung.

Nhiều năm nay, những chuyến đi thực tế sáng tác là một phần không thể thiếu đối với hoạt động sáng tạo nghệ thuật của giới họa sĩ thành phố. Chuyến đi tạo nhiều cơ hội để mọi người có điều kiện tương tác, học hỏi kinh ngiệm lẫn nhau và tiến dần lên môi trường hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp. Từ các trại sáng tác, không ít những tác phẩm nghệ thuật hội họa phong phú về chất liệu, nội dung thể hiện, bút pháp tạo hình giàu sức trẻ đã ra đời. Chính vì vậy, việc duy trì, hỗ trợ và phát triển hoạt động các trại sáng tác, những chuyến đi trải nghiệm thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước dành cho văn nghệ sĩ. Để phát huy hiệu quả của những chuyến đi thực tế sáng tác, nhiều họa sĩ cho rằng, ngoài sự chú tâm quan sát, tìm tòi thì người họa sĩ phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để không lãng phí tư liệu. Phải biết chắt chiu cơ hội bởi những chuyến đi như vậy không diễn ra thường xuyên, cá nhân của từng họa sĩ khi tham gia phải ý thức công việc nghệ thuật của mình. Để có những tác phẩm đẹp, chất lượng thì họa sĩ phải biết hình thành cảm xúc, gom nhặt tư liệu, hình thành tác phẩm để nhập cuộc nhanh chóng.

KHÁNH HÒA