Gặp "Em bé Hà Nội"...

Liên hoan Phim châu Á Đà Nẵng lần thứ 2, 2024 (DANAFF II) chính thức khép lại sau một tuần đem đến cho người yêu điện ảnh không khí sôi động, đầy màu sắc. DANAFF II không chỉ là nơi hội tụ, vinh danh các tác phẩm điện ảnh xuất sắc, nơi tạo dựng không gian ươm mầm tài năng, mà còn là nơi gặp gỡ giao lưu giữa khán giả với các diễn viên điện ảnh nổi tiếng, những nghệ sĩ có nhiều đóng góp nền điện ảnh nước nhà. Lần này, tại Đà Nẵng, khán giả được gặp gỡ giao lưu với nhiều gương mặt nghệ sĩ tên tuổi như: NSND Lê Khanh, NSND Như Quỳnh, NSND Lan Hương (Em bé Hà Nội), NSND Lan Hương, NSƯT Chiều Xuân...

Những hình ảnh trong phim "Em bé Hà Nội". Ảnh: TL

Là khách mời các cuộc hội thảo điện ảnh tại DANAFF II, tôi may mắn được giao lưu với NSND Lan Hương (Em bé Hà Nội). Với tôi, Hà Nội lắng đọng mãi trong tâm trí bởi đây chính là nơi tôi sinh ra và lớn lên, đã gắn bó cả tuổi thơ đầy ắp kỷ niệm. Một trong những kỷ niệm không quên, đó chính là 12 ngày đêm "Điện Biên Phủ trên không" cuối tháng 12-1972, Thủ đô chống trả quyết liệt và chiến thắng trận bom B.52 rải thảm của Mỹ. Nhiều tác phẩm điện ảnh phản ánh sâu sắc sự kiện lịch sử này, một trong số đó là bộ phim truyện "Em bé Hà Nội" đã trở thành tác phẩm kinh điển của điện ảnh Việt Nam.

“Em bé Hà Nội" được Hãng phim truyện Việt Nam sản xuất năm 1974, do đạo diễn Hải Ninh thực hiện. Bộ phim khắc họa sinh động số phận của những đứa trẻ trong khói lửa chiến tranh, cuộc sống của người dân trong bối cảnh hoang tàn, đổ nát của thủ đô Hà Nội năm 1972, khi Mỹ tiến hành Chiến dịch mang mật danh Linebacker II đánh phá Hà Nội, Hải Phòng và một số địa phương ở miền Bắc cuối tháng 12-1972.

Xuyên suốt bộ phim là hình ảnh cô bé Ngọc Hà, 12 tuổi (do NSND Lan Hương đóng, khi đó chị 10 tuổi), ở phố Khâm Thiên đi tìm bố mẹ và đứa em gái bị mất tích - cả gia đình em đều thất lạc nhau do “bom rơi, đạn lạc”. Cô bé đã được những người lính tốt bụng giúp đỡ và sau đó Ngọc Hà đã gặp lại em gái của mình nhưng mẹ em đã mất trong khi cứu những đứa trẻ khác... Với thành công của vai diễn này, Lan Hương đi thẳng vào nghề diễn, và cái tên “Lan Hương - Em bé Hà Nội” gắn với cuộc đời chị.

Năm 2024, tròn 50 năm kể từ khi bộ phim ra đời, tôi vẫn nhớ mãi hình ảnh cô bé Ngọc Hà trong phim "Em bé Hà Nội" với khuôn mặt xinh xắn bầu bĩnh và đôi mắt to tròn đen láy, diễn xuất tự nhiên có nghề. Và hôm nay, tại DANAFF II, tôi gặp lại một "Lan Hương - Em bé Hà Nội" năm xưa, bây giờ đã là NSND đầy tài năng ở tuổi 61 với một “bộ sưu tập” là những thành tích đóng góp cho nền điện ảnh và sân khấu nước nhà. Vẫn khuôn mặt bầu bĩnh xinh xắn và đôi mắt to đen láy ấy mà ai đã một lần gặp sẽ chẳng bao giờ quên.

NSND Lan Hương xuất thân từ diễn viên sân khấu, chính thức trở thành diễn viên Nhà hát Tuổi trẻ vào năm 1977. Tuy vậy, chị lại lấn sân sang điện ảnh và đã gặt hái những thành công lớn. Ngoài phim Em bé Hà Nội, chị còn tham gia nhiều bộ phim đình đám khác như: Mối tình đầu, Đêm cuối năm, Dòng sông hoa trắng, Của rơi, Thái sư Trần Thủ Độ, Những người sống bên tôi, Trăng trên đất khách... Và không chỉ có điện ảnh, chị còn gặt hái nhiều thành công trong lĩnh vực đạo diễn sân khấu, đạo diễn kịch thể nghiệm nữa.

Tác giả với NSND Lan Hương (Em bé Hà Nội) tại DANAFF II.

Đến với DANAFF II, NSND Lan Hương cùng chồng - NSƯT Tất Bình có buổi giao lưu chia sẻ chân tình với khán giả thành phố bên sông Hàn. Hiện tại, NSND Lan Hương sống hạnh phúc bên đạo diễn Tất Bình. Hai con riêng của đạo diễn Tất Bình là biên kịch Diệu Hương và Thiếu Ngân đều dành cho NSND Lan Hương sự trân trọng, yêu mến. Khi tôi hỏi chuyện, chị tâm sự: "Tôi thường xuyên vào Đà Nẵng không chỉ trong những dịp liên hoan phim mà cả những lúc rỗi rãi, bởi tôi luôn dành tình cảm yêu mến cho thành phố biển đầy năng động và sáng tạo này”.

Lý giải lý do lâu nay ít xuất hiện trên màn ảnh, chị trăn trở: "Cũng muốn lắm đấy nhưng tuổi tác cũng cao rồi, khi nào có vai phù hợp mình mới nhận lời tham gia. Hơn nữa, công việc đạo diễn sân khấu kịch thể nghiệm cũng chiếm gần hết thời gian. Nghỉ hưu 7 năm nay, tôi dành thời gian tập trung viết kịch bản và đạo diễn sân khấu". Diễn viên Lan Hương được Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý NSND năm 2007 khi chị mới 45 tuổi, khá sớm so với những nghệ sĩ ở lứa tuổi này. Có một điều khá thú vị: Tôi và NSND Lan Hương cùng tuổi, cùng học cấp 2 ở trường phổ thông Chu Văn An Hà Nội nhưng khác lớp, và chị lại chơi thân với nhóm bạn thời thơ ấu của tôi ở phố Nguyễn Biểu và Quán Thánh Hà Nội... Cảm ơn chị đã thể hiện xuất sắc những bộ phim khiến tôi nhớ mãi những kỷ niệm tuyệt vời về Thủ đô Hà Nội thân yêu.

DANAFF II khép lại, những giải thưởng cho các hạng mục đã được vinh danh, nhiều cảm xúc vẫn còn lắng lại lòng khán giả. Đà Nẵng - thành phố năng động đổi mới sáng tạo đã góp phần không nhỏ trong việc phát triển công nghiệp điện ảnh Việt Nam. Đó chính là nền tảng vững chắc để Đà Nẵng hướng tới xây dựng thành phố sự kiện điện ảnh, thành phố đáng sống và đáng đến.

THANH PHÚ