Sách mới, sách hay

1. Đèo Shiokari là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nhật Miura Ayako (NXB Trẻ, 1-2025), lấy cảm hứng từ câu chuyện có thật, bối cảnh ở Asahikawa thuộc Hokkaido, quê hương của tác giả với hình ảnh một đoàn tàu hơi nước chạy qua đoạn dốc trên đèo Shiokari bất ngờ bị hỏng và trật khớp, có nguy cơ lật xuống. Lúc này, Masao Nagano, viên chức công ty đường sắt cố cứu vãn tình hình. Khi nỗ lực dùng thắng tay làm tàu ngừng lại vô hiệu, ông nhảy xuống đường ray, dùng thân mình chặn tàu để cứu lấy toàn bộ hành khách.

Câu chuyện này chạm đến trái tim nhiều người, trong đó có nhà văn Miura Ayako. Tác phẩm "Đèo Shiokari" là câu chuyện về ý nghĩa của cuộc sống và sự hy sinh, làm thế nào để trở thành một người công chính. "Đèo Shiokari" không thiên về kể chuyện mà tập trung mô tả suy nghĩ của Nobuo về nhiều vấn đề trong cuộc sống qua từng giai đoạn. Qua giọng văn triết lý nhưng bình dị của Miura Ayako, các vấn đề về niềm tin, sự phân tầng xã hội, giới tính, tình yêu, trách nhiệm, ý nghĩa của cuộc sống và cái chết được gợi mở.

Sách có đoạn: "Dẫu rằng mình biết đó là việc tốt, thế nhưng muốn thực hiện được điều đó thì quả là khó. Việc gì mà mình cảm thấy muốn làm thì mình làm. Việc gì mà mình cho là không được phép làm thì không nên làm. Thế nhưng không ai làm được như vậy cả. Nó hoàn toàn giống như cậu nói, con người quả thật bất tự do".

Những suy niệm của Nobuo gói gọn trong câu: "Dĩ nhiên là anh cũng muốn được sống mãi, thế nhưng đến một lúc nào đó, khi phải nhắm mắt thì anh muốn được ra đi thật hạnh phúc".

Nhà văn Miura Ayako (1922-1999) là một trong những nhà văn nổi tiếng và được yêu thích nhất Nhật Bản. Suốt sự nghiệp cầm bút, bà cho ra mắt hơn 80 tác phẩm hư cấu và phi hư cấu. Sáng tác của Ayako tập trung khám phá nội tâm con người, những xung đột đạo đức và vấn đề xã hội.

2. Thế hệ lo âu của tác giả Jonathan Haidt (Công ty 1980 Books và NXB Công Thương liên kết ấn hành, 1-2024) là những nghiên cứu, quan điểm của nhà tâm lý học xã hội Jonathan Haidt về sự gia tăng bệnh trầm cảm, mức độ cô đơn của giới trẻ hiện nay. Tác giả nêu thực trạng, tác hại của điện thoại thông minh đối với con trẻ và đề xuất các giải pháp bảo vệ trong thời đại công nghệ số.

Trong "Thế hệ lo âu", Haidt cho rằng vấn đề về tâm lý của giới trẻ, nhất là thế hệ Z (những người sinh năm 1997 đến 2012), gia tăng do sự suy giảm các hoạt động trải nghiệm thực tế và việc lạm dụng điện thoại thông minh. Haidt chỉ ra "tuổi thơ vui chơi" bắt đầu suy giảm vào những năm 1980 và bị xóa sổ bởi sự xuất hiện của "tuổi thơ gắn liền với điện thoại" từ năm 2010. Trẻ bị hạn chế trong các hoạt động trải nghiệm để đảm bảo an toàn, đồng thời thiếu sự quan tâm, bảo vệ đúng cách từ cha mẹ khi sử dụng thiết bị điện tử.

Sự bao bọc quá mức của phụ huynh khiến các em không học được cách tự chăm sóc bản thân và đối mặt với rủi ro, xung đột, dễ yếu ớt, sợ hãi khi trưởng thành. Nghiên cứu cho thấy trẻ em phát triển kém hơn khi được nuôi dạy trong sự sợ hãi và gắn với thiết bị điện tử.

Theo nhà nghiên cứu, điện thoại thông minh "làm giảm hứng thú với mọi hình thức trải nghiệm thực tế". Trẻ có thể dành nhiều giờ mỗi ngày ngồi say sưa và bất động để lướt màn hình, phớt lờ mọi thứ bên ngoài. "Thế hệ lo âu" có tên tiếng Anh là "The Anxious Generation" nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times.

Jonathan Haidt là giáo sư về lãnh đạo đạo đức tại Trường Kinh doanh Stern, Đại học New York, Mỹ. Các nghiên cứu của ông tập trung vào tâm lý đạo đức và chính trị.

MẪU ĐƠN