Tổ công nghệ số cộng đồng: Thúc đẩy chuyển đổi số từ cơ sở

Thời gian qua, gần 2.500 tổ công nghệ số cộng đồng với 13.000 thành viên trên địa bàn thành phố được thành lập đã giúp đưa công nghệ số vào mọi ngõ ngách thúc đẩy thương mại điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong đời sống.

Thành phố đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số để người dân ứng dụng công nghệ thông tin vào cuộc sống. TRONG ẢNH: Người dân đến giao dịch tại bộ phận “Một cửa” Trung tâm Hành chính thành phố có thể sử dụng máy tính bảng để tra cứu thông tin phục vụ tốt nhu cầu giải quyết thủ tục hành chính. Ảnh: P.V

Phát huy tổ công nghệ số cộng đồng

Ông Nguyễn Văn Tám (62 tuổi, trú tổ 40, phường An Hải Đông, quận Sơn Trà) bày tỏ: “Tôi dùng điện thoại để đọc báo, xem các chương trình giải trí nhưng chưa biết cách sử dụng để tra cứu các vấn đề như: bảo hiểm xã hội số, bảo hiểm y tế, sổ sức khỏe điện tử, tài khoản ngân hàng, đất đai, hộ khẩu, căn cước công dân… Vừa rồi, tôi đến UBND phường để nhận hỗ trợ thì được các đoàn viên, thanh niên hướng dẫn thực hiện. Tuy chưa thành thạo lắm nhưng giờ tôi có thể thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến mà không cần đến trực tiếp nữa”.

Sau khi được thành phố chọn thí điểm thực hiện chuyển đổi số vào năm 2021, phường Phước Mỹ (quận Sơn Trà) đã tập trung triển khai trên tất cả các lĩnh vực, từng bước xây dựng mô hình chính quyền số, công dân số, đem lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp trên địa bàn. Hiện phường có 19 tổ công nghệ số cộng đồng tại 19 khu dân cư với tổng số 150 người.

Ông Nguyễn Văn Chung, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Phước Mỹ (hiện là Phó Trưởng ban Tuyên giáo Quận ủy Sơn Trà) cho biết, để thực hiện hiệu quả kế hoạch chuyển đổi số phục vụ cải cách hành chính trong năm 2021 và những năm tiếp theo, nhất là trong cải cách thủ tục hành chính năm 2021, UBND phường đã khảo sát bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, các đầu công việc của khối văn hóa, xã hội, địa chính xây dựng và môi trường, tư pháp, hộ tịch... để xây dựng phần mềm quản lý hiệu quả.

Phường cũng khảo sát các nội dung các thông tin cơ bản về thu nhập trung bình/người hoặc hộ, số lượng doanh nghiệp, số lượng hộ kinh doanh, số hộ dân có máy tính, số hộ dân có kết nối internet (máy tính; 3G, 4G cho điện thoại di động); tên các sản phẩm chủ lực, đặc trưng, mang thương hiệu địa phương, các nhóm zalo xã kết nối với hộ tổ dân phố và các tổ chức dưới phường, tới từng hộ dân... làm cơ sở xây dựng thành công chuyển đổi số, trước hết là chuyển đổi số trong cải cách hành chính.

Tại phường Khuê Mỹ (quận Ngũ Hành Sơn), người lao động trên địa bàn phường chủ yếu là lao động tự do, các hộ kinh doanh buôn bán nhỏ lẻ nên việc tiếp cận công nghệ thông tin còn hạn chế. Tuy nhiên, nhằm triển khai kịp thời, thống nhất, có hiệu quả chương trình chuyển đổi số quốc gia, UBND phường ban hành kế hoạch Chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trong đó nhấn mạnh việc thực hiện chuyển đổi số ở khu dân cư.

Ông Mai Xuân Linh, Phó Chủ tịch UBND phường cho biết, trong kế hoạch chuyển đổi số, địa phương xác định mỗi đoàn viên thanh niên, cán bộ, công chức, viên chức là một công dân xung kích, gương mẫu trong thực hiện chuyển đổi số để hướng dẫn và lan tỏa; mỗi tổ dân phố là hạt nhân trong triển khai truyền thông, hướng dẫn chuyển đổi số. Đến nay, địa phương lập 1 nhóm quản lý chuyển đổi số cấp phường gồm 8 thành viên, Phó Chủ tịch UBND phường làm tổ trưởng. Hiện có 43 tổ công nghệ số cộng đồng, mỗi tổ có 5 thành viên.

Còn phường Tân Chính (quận Thanh Khê) đã thành lập 36 tổ công nghệ số cộng đồng. Mỗi tổ đều tạo nhóm zalo trao đổi các hoạt động; các thành viên của tổ cũng được tập huấn về chuyển đổi số, trong đó lấy đoàn viên thanh niên là nòng cốt để hướng dẫn người dân đăng ký tài khoản công dân điện tử và nộp hồ sơ trực tuyến cũng như một số dịch vụ điện tử khác. Địa phương cũng đã triển khai đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Thành phố đang từng bước xây dựng mô hình chính quyền số, công dân số, đem lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp. TRONG ẢNH: Đoàn viên, thanh niên quận Sơn Trà (bên phải) hướng dẫn người dân sử dụng các dịch vụ công điện tử. Ảnh: QUỲNH TRANG

Thúc đẩy chuyển đổi số trong toàn xã hội

Anh Nguyễn Thanh Tùng, Bí thư Quận Đoàn Sơn Trà cho biết, trên cơ sở hướng dẫn của UBND quận về triển khai tổ công nghệ số cộng đồng, Quận Đoàn Sơn Trà đã hướng dẫn, chỉ đạo các cơ sở Đoàn, đặc biệt là Đoàn các phường triển khai thực hiện, lựa chọn các đoàn viên nhiệt huyết, có kỹ năng sử dụng các nền tảng số để tham gia vào các tổ công nghệ số cộng đồng. Hiện có 231 đoàn viên tham gia các tổ công nghệ số tại quận và 7 phường. Các thành viên đã tham gia 1 đợt tập huấn do UBND quận tổ chức.

Vai trò của thanh niên là tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Trung ương và thành phố về chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh đến các hộ gia đình, người dân trong tổ dân phố. Đặc biệt là tập trung nâng cao kỹ năng số cho người dân, mở rộng cơ hội tiếp cận với công nghệ số, giúp người dân dễ dàng giới thiệu, quảng bá các sản phẩm và các nét văn hóa đặc trưng của địa phương trên môi trường số.

Theo Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Trần Ngọc Thạch, chuyển đổi số cần bắt đầu từ người dân, lấy người dân làm trung tâm, làm cho người dân thấy công nghệ là thứ dễ dàng, thiết thực. Vì vậy, các tổ công nghệ số cộng đồng là quan trọng vì ở gần dân, sát dân và là cánh tay nối dài của Ban chỉ đạo chuyển đổi số từ thành phố đến phường, xã. Các thành viên của tổ công nghệ số cộng đồng tập trung đi từng ngõ, gõ từng nhà tuyên truyền đến người dân về các chủ trương, đường lối liên quan đến chuyển đổi số.

Đồng thời hướng dẫn người dân truy cập cổng thông tin điện tử của thành phố, quận/huyện, phường/xã, đơn vị để tra cứu thông tin; cài đặt và sử dụng các nền tảng công nghệ số, thanh toán không dùng tiền mặt, tạo tài khoản và truy cập cổng dịch vụ công trực tuyến; hướng dẫn đăng ký và sử dụng các sàn thương mại điện tử Voso, Postmart... để mua bán, quảng bá, giới thiệu sản phẩm. Để triển khai có hiệu quả nền tảng số, các nội dung phải phù hợp đặc thù của địa phương, người dân được tiếp cận theo hướng đơn giản, tự nhiên, xuất phát từ nhu cầu và tạo ra giá trị thiết thực.

Tuy nhiên, theo Phó Trưởng ban Tuyên giáo Quận ủy Sơn Trà Nguyễn Văn Chung, do mới thành lập, hoạt động của tổ công nghệ số cộng đồng còn gặp nhiều khó khăn như: nhận thức của người dân về chuyển đổi số chưa cao; tổ trưởng, tổ phó của tổ công nghệ số là bí thư chi bộ hoặc tổ trưởng tổ dân phố, hầu hết tuổi cao, khó tiếp cận công nghệ hiện đại. Các thành viên khác là đoàn viên, hội viên kiêm nhiệm, không có nhiều thời gian để hoạt động năng nổ; cơ sở vật chất để thực hiện chuyển đổi số chưa đồng bộ, kinh phí để các tổ công nghệ số hoạt động không có...

QUỲNH TRANG