Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới gây ảo giác tác động đến giới trẻ là vấn đề đáng lo ngại, cần phải lên án và xử lý triệt để, tránh những ảnh hưởng lâu dài.
 |
| Ngày 5-3, qua kiểm tra một cửa hàng trên tuyến đường Phạm Phú Tiết, quận Hải Châu, Cục Quản lý thị trường thành phố phát hiện, thu giữ lượng lớn sản phẩm thuốc lá điện tử. Ảnh: L.HÙNG |
Thu giữ hàng ngàn sản phẩm thuốc lá thế hệ mới
Đại tá Nguyễn Xuân Cường, Trưởng phòng Cảnh sát ma túy, Công an thành phố cho biết, trên địa bàn thành phố xuất hiện nhiều phương thức, thủ đoạn mới của các đối tượng vận chuyển, tàng trữ, mua bán các chất kích thích, thuốc lá gây ảo giác, thuốc lá điện tử. Những mặt hàng này được rao bán công khai, giao hàng tận nơi trên mạng xã hội, bất cứ ai, lứa tuổi nào cũng có thể đặt mua dễ dàng.
Thời gian qua, lực lượng chức năng liên tục phát hiện, thu giữ số lượng lớn thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có hóa đơn chứng từ. Đặc biệt, qua kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận đối tượng mua bán, tàng trữ và sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử phần lớn là giới trẻ.
Đơn cử, chiều 15-1, kiểm tra điểm kinh doanh tại phường Chính Gián do T.P.H (SN 2003) làm chủ, Công an quận Thanh Khê phát hiện 155 sản phẩm thuốc lá điện tử, 201 lọ tinh dầu, 121 phụ kiện các loại. Trước đó, chiều ngày 22-12-2020, tại phòng trọ của P.T.T (1994) nằm trên địa bàn phường Hòa Hải, Công an quận Ngũ Hành Sơn phát hiện 60 hộp thuốc lá điện tử và một gói thuốc lá gây ảo giác.
Mới đây nhất, ngày 5-3, Cục Quản lý thị trường thành phố kiểm tra 3 địa điểm kinh doanh trên địa bàn quận Hải Châu và quận Cẩm Lệ, phát hiện và tạm giữ 3.459 sản phẩm liên quan đến thuốc lá điện tử. Qua ghi nhận, thông tin về hàm lượng nicotine không được thể hiện chính xác, cụ thể trên sản phẩm. Theo khai nhận của các đối tượng, số thuốc lá điện tử đang tàng trữ được cung cấp phần lớn cho thanh - thiếu niên, học sinh, sinh viên.
Lực lượng chức năng còn phát hiện, thu giữ nhiều loại thuốc lá gây ảo giác. Đây là những loại thuốc lá thế hệ mới mà giới trẻ ưa chuộng. Cụ thể, 0 giờ 30 phút ngày 15-1, kiểm tra một căn nhà tại phường Hòa Minh, Phòng Cảnh sát ma túy, Công an thành phố và Công an quận Liên Chiểu, phát hiện H.T.H (SN 1992) cất giữ khoảng 5.000 hộp thuốc lá điếu thành phẩm.
Theo H., khi sử dụng loại thuốc lá này có thể gây ra ảo giác, khi “đói” thuốc thì có cảm giác thèm và mệt mỏi. Ngày 20-12-2020, lực lượng 911 Công an thành phố cũng phát hiện L.C.N. (32 tuổi, trú quận Ngũ Hành Sơn) và N.H.L (27 tuổi, trú quận Sơn Trà) tàng trữ 91 gói thuốc lá gây ảo giác.
Theo Phòng Cảnh sát ma túy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng mua bán, tàng trữ, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá gây ảo giác, nhất là ở lứa tuổi thanh - thiếu niên. Sự tò mò đối với những điều mới lạ và sự rủ rê, lôi kéo từ bạn bè là những lý do chủ yếu khiến thanh - thiếu niên thử dùng thuốc lá điện tử, thuốc lá gây ảo giác.
Một số thanh - thiếu niên ngộ nhận rằng, việc sử dụng các loại thuốc này không gây nghiện, có thể giúp làm giảm lo âu, căng thẳng, áp lực từ học hành, gia đình. Bên cạnh đó, lợi nhuận cao, nhu cầu sử dụng nhiều là nguyên nhân chính dẫn đến các hành vi vận chuyển, tàng trữ và mua bán thuốc lá thế hệ mới. Các đối tượng đánh vào tâm lý người dùng, đưa ra những lời quảng cáo “có cánh”, khuyến mãi để thanh - thiếu niên dùng thử rồi nghiện để từ đó mở rộng thị trường.
Tuyên truyền, ngăn chặn, xử lý nghiêm vi phạm
Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Nguyên Ngọc, Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng, cả thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đều có chứa các thành phần độc hại. Nguy hại hơn, thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất phối trộn nên có thể có cả chất kích thích, ma túy nhằm lôi kéo giới trẻ.
Theo đó, trong thuốc lá điện tử có tới 15.000 loại hương vị, nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy; người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, ảnh hưởng đến phát triển trí não. Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói. Vì vậy thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh.
Thuốc lá nung nóng chứa nicotine. Đây là chất gây nghiện mạnh và có hại cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, vị thành niên và phụ nữ có thai. “Nghiên cứu cho thấy những người trẻ tuổi đã thử sử dụng thuốc lá điện tử thì có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá thông thường cao hơn 3,5 lần so với nhóm người không dùng thuốc lá điện tử”, bác sĩ Ngọc khẳng định.
Việc sử dụng nicotine với nồng độ cao là vô cùng độc hại, ảnh hưởng đến não và hệ thần kinh, làm tăng huyết áp, tăng nhịp tim. Một số trường hợp nghiện và dùng liều lượng lớn nicotine sẽ gây loạn nhịp tim có thể gây suy tim, tử vong.
Theo bác sĩ Ngọc, việc bị sốc, nôn mửa và bất tỉnh khi sử dụng thuốc lá điện tử là do các chất chứa trong tinh dầu được pha tẩm vào. “Những triệu chứng phản ứng của cơ thể khi sử dụng được nêu ra khiến chúng tôi nghĩ đến ma túy. Các chất cấm được pha trong tinh dầu sẽ làm cơ thể phản ứng ngay”, bác sĩ Ngọc nói.
“Thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng đều là những loại sản phẩm thế hệ mới chứa nicotine hiện chưa được phép bán tại Việt Nam. Nghiện thuốc lá điện tử bên cạnh những tác hại về sức khỏe, cũng được xem là con đường rất gần để giới trẻ tiếp xúc và sử dụng các loại ma túy tổng hợp khác.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hiện đang tấn công mạnh vào giới trẻ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, cần phải cấm hoàn toàn”, thạc sĩ Nguyễn Hữu Quý, Trưởng khoa Truyền thông - Giáo dục sức khỏe, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố nhấn mạnh.
Theo Đại tá Nguyễn Xuân Cường, thời gian tới, bên cạnh công tác tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân, đặc biệt là giới trẻ, giúp mọi người hiểu được tác hại nguy hiểm của các loại thuốc lá này để tránh xa, lực lượng chức năng sẽ tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi sai phạm, nhằm phòng ngừa, ngăn chặn thực trạng thanh - thiếu niên, học sinh, sinh viên sử dụng, để phòng ngừa sau khi các em sử dụng thuốc lá này bị lệ thuộc từ đó dẫn đến nguy cơ cao sử dụng các chất ma túy.
| Khảo sát do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam phối hợp cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện năm 2019 cho thấy, có tới 2,6% học sinh Việt Nam từng sử dụng thuốc lá thế hệ mới. Tại thành phố Đà Nẵng, theo điều tra năm 2016 của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Đà Nẵng chỉ có 0,2% người tham gia khảo sát sử dụng thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, vào cuối năm 2020, có 2,7% người được khảo sát trả lời hiện đang hút thuốc lá điện tử, chủ yếu là giới trẻ. |
| Nguy hiểm hơn thuốc lá truyền thống nhiều lần Trong phiên làm việc của kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV diễn ra chiều 24-3, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho rằng, thuốc lá điện tử rất nguy hại, gây ra nhiều bệnh tật nguy hiểm, làm ảnh hưởng đến tính mạng của nhân dân. Theo ông Trí, thuốc lá điện tử còn nguy hiểm hơn thuốc lá truyền thống nhiều lần. Người dùng có thể tự phối trộn với các nguyên liệu khác nhau, thậm chí là phối trộn cả ma túy để sử dụng. Nhiều trường hợp sau khi hút phải cấp cứu do ngộ độc. Vì vậy, ông Trí đề nghị Quốc hội, Chính phủ nên có quy định cấm ngay, cấm tuyệt đối thuốc lá điện tử. |
LÊ HÙNG
